Bankaların toplam aktifleri 1,1 trilyon TL oldu

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) verilerine göre Eylül 2011 itibari ile bankaların toplam aktifleri geçen senenin aynı dönemine nispeten yüzde 31 büyüyerek 1 trilyon 159 milyar TL (626 milyar dolar) oldu. Dolar temelinde artış da yüzde 1 seviyesinde kaldı.
Toplam aktiflerin GSYH’ye oranının Eylül 2011 itibariyle yüzde 94 dolayında olduğu tahmin ediliyor. Bunlar, mevduat bankalarında yüzde 31, kalkınma ve yatırım bankalarında ise yüzde 34 oranında arttı.
Üçüncü çeyrekte bilançonun TL-YP dağılımında görülen ayrılıktan dolayı toplam aktifler içinde kamu sermayeli bankalarının payı 2 puan inerken, özel sermayeli bankaların payı 2 puan arttı. Buna karşılık yabancı sermayeli bankaların payı değişmedi. Kredi stoku içinde, kamu bankalarının payı değişmezken, özel sermayeli bankaların toplam krediler içindeki payı 2 puan arttı, yabancı bankaların payı ise 2 puan azaldı.
Senelik olarak bakıldığında, kredi stoku TL cinsinden yüzde 40, dolar cinsinden yüzde 9 arttı. Kur etkisinden arındırıldığında ise kredilerin büyümesi yavaşlamaya devam etti. Nitekim kur etkisinden arındırılmış verilerle toplam kredilerde büyüme yüzde 29’a yavaşladı.
Kredilerin yüzde 69’u TL, yüzde 31’i yabancı para cinsinden. Bireysel krediler yüzde 34 büyüdü, kurumsal kredilerde ise artış yüzde 37’yi gördü. Kredilerin toplam aktiflere oranı geçen senenin aynı dönemine nispeten 4 puan artarak yüzde 56 oldu. Mevduatın krediye dönüşme oranı, Eylül 2010’a göre 13 puan artarak yüzde 94’e çıktı. Eylül 2011 itibariyle, bu oran kamu bankalarında yüzde 76, özel bankalarda yüzde 98 ve yabancı sermayeli bankalarda yüzde 100 oldu.
Takipte olan kredilerin toplam kredilere oranı yüzde 2,7’ye geriledi. Özel karşılıkların takipte olan kredileri karşılama oranı azaldı. Toplam mevduat toplam aktiflerin yüzde 59’u seviyesinde. Mevduat dışı kaynakların toplam aktiflere oranı ise yüzde 23. Mevduat dışı kaynaklarda görülen artışta bankalar tarafından ihraç edilen tahviller ve repo işlemlerinden elde edilen fonlarda vuku bulan büyüme söz konusu.
Özkaynaklar, bir sene öncesine göre yüzde 11 artarak, Eylül 2011 itibariyle 135 milyar TL’yi buldu. Sermaye yeterliliği standart rasyosu Eylül 2010’a göre 3,1 puan azalarak yüzde 16,5’e çekildi. Serbest özkaynakların toplam aktiflere oranı da yüzde 10,5’ ten yüzde 9,0’a indi.
İlk 9 ayda faiz gelirleri TL’de yüzde 9 artarken, faiz giderleri yüzde 23 oranında büyüdü. Buna bağlı olarak, net faiz gelirleri geçen senenin aynı dönemine nispeten TL’de yüzde 3 oranında azaldı. Kar hacmi, 2010’un aynı dönemine göre yüzde 14 azalarak 14 milyar TL’ye geriledi. TL'nin değer kaybetmesinden ötürü dolar tarafında gerileme yüzde 33 oldu. Krediler için ayrılan özel karşılıklar azalmaya devam etti.
Senelik olarak ele alındığında özkaynak karlılığı Eylül 2010’a göre yüzde 3,1azalarak Eylül 2011’de yüzde 13,4, aktif karlılığı ise yüzde 0,6 azalarak yüzde 1,2’ye indi.
Yabancı para net genel pozisyonu 523 milyon dolar açık verdi. YP aktiflerin TL karşılığının toplam aktifler içinde payı Eylül 2010’a göre 3 puan artarak yüzde 29 seviyesine çıktı. YP pasiflerin TL karşılığının toplam pasifler içinde payı ise 4 puan artarak yüzde 35 seviyesine geldi.
Toplam aktiflerin yüzde 46’sı, kaynakların ise yüzde 80’i 1 yıldan daha kısa vadeli. Toplam aktiflerin ve pasiflerin ortalama vade yapısında Haziran 2011’e nispeten önemli bir değişiklik olmadı. Toplam kredilerin yüzde 1,4’ü (9,2 milyar TL) ve toplam mevduatın yüzde 4,4’ü (30,2 milyar lira) bankaların dahil oldukları risk grubuna ait. Bankaların dahil oldukları risk grubuna ait net riskleri negatif (-21 milyar TL).
Eylül 2011 itibariyle faaliyet yürüten mevduat bankalarının sayısı 33, kalkınma ve yatırım bankalarının sayısı ise 11 adet. Bu bankaların, Eylül 2010 dönemine göre, şube sayısı 503 adet artarak 9 bin 841’i buldu. Personel sayısı Eylül 2010’a göre 3 bin 908 kişi artarak181 bin 277’ye dayandı.
Eylül 2011 itibari ile ilk beş bankanın toplam aktifler içindeki payı Haziran 2011’e göre değişmeyerek yüzde 62, mevduat içindeki payı ise 2 puan azalarak yüzde 63 ve krediler içindeki payı ise değişmeyerek yüzde 58 seviyesinde oldu. İlk on bankanın payları, sırasıyla yüzde 88, yüzde 87 ve yüzde 91 mertebesinde olup aynı kaldı.