Barajı indirmek riskli
ANKARA (İHA) - AB'ye uyum için Türkiye'de seçim barajının yüzde 10'dan yüzde 5'e indirilmesi tartışmaları üzerine Ankara Ticaret Odası (ATO) bir rapor hazırladı. Raporda, seçim barajının yüzde 5'e indirilmesi halinde siyasi ve ekonomik istikrarın tehlikeye girebileceğine dikkat çekiliyor.
ATO'dan yapılan açıklamaya göre, yüzde 10 seçim barajının uygulandığı 2002 yılı genel seçim sonuçlarına dayanılarak hazırlanan ve 'Son seçimlerde barajın yüzde 5 olması durumunda Türkiye'de nasıl bir parlamento aritmetiği olurdu?' sorusuna cevap aranan raporda, halen yüzde 10 olan barajın yüzde 5'e çekilmesi ile barajın tamamen kaldırılmasın arasında bir fark olmadığı, partilerin yüzde 5 barajında da, barajsız bir seçimde de hemen hemen aynı milletvekili sayısı ile Meclis'e gireceği ortaya konuyor.
Raporda, 3 Kasım 2002 seçimleri sonucunda yüzde 10 barajla AK Parti'nin 363, CHP'nin 178 ve bağımsızların 9 milletvekili kazandığı hatırlatılarak, barajın yüzde 5 olması halinde ise Meclis aritmetiğinin değişebileceği ve bu durumda parlamentoya 7 siyasi partinin girebileceği ifade ediliyor. Bu senaryoya göre, AK Parti 266 sandalye ile birinci parti oluyor. CHP, 117 milletvekili ile ana muhalefet görevini üstlenirken, bugün Meclis'te temsil edilmeyen 5 parti parlamentoya girebiliyor. Bunlar ise 53 sandalye ile DEHAP, 44 sandalye ile DYP, 34 sandalye ile MHP, 28 sandalye ile GP ve 8 sandalye ile ANAP olarak gerçekleşiyor.
Raporda dikkat çekilen diğer önemli bir husus da etnik bir parti kimliği taşıyan DEHAP'ın parlamentoya girmeyi başarması hakkında. Buna göre DEHAP, Türkiye genelinde yüzde 6,2 oy ile Adana, Adıyaman, Ağrı, Bitlis, Bingöl, Diyarbakır, Erzurum, Gaziantep, Hakkari, Mersin, İstanbul, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Batman, Şırnak ve Iğdır illerinden toplam 53 milletvekilliği kazanabiliyor. Diğer yandan 2002 seçim sonuçlarına göre AK Parti 97, CHP ise 61 sandalye kaybediyor ve AK Parti tek başına hükümet kuramıyor.
Rapordaki diğer bir senaryo ise barajın yüzde 7'ye indirilmesi üzerine. Bu defa da AK Parti 294, CHP 129. DYP 53, MHP 37, GP 29 ve Bağımsızlar 8 sandalye elde edebiliyor. Böylece parlamentoya 5 parti giriyor ve AK Parti tek başına hükümet kurabiliyor. CHP ise Ana Muhalefet Partisi özelliğini koruyor.
ATO'nun raporuna göre, barajın tamamen kaldırılması ile yüzde 5'e düşürülmesi arasında bir fark yok. İşte rapordan çarpıcı notlar:
"Yüzde 10 barajlı d'Hondt sistemine göre AK Parti 366 milletvekili çıkarıyor. Baraj yüzde 5'e düştüğünde milletvekili sayısı 266'ya, baraj tamamen kalktığında ise 262'ye düşüyor. Aynı şekilde yüzde 10 barajlı sistemde 184 milletvekili çıkarabilen CHP, baraj yüzde 5'e düştüğünde 117, baraj kalktığında ise yine 117 milletvekili çıkarabiliyor. Yüzde 5 barajında DYP'nin 44, GP'nin 28, DEHAP'ın 53, ANAP'ın 8 milletvekili, baraj kalktığında da aynı kalıyor. MHP'nin milletvekili sayısı 34'ten 33'e düşüyor. Baraj kalktığında Saadet Partisi 4, BBP ise bir milletvekilliği kazanıyor. Buna göre, barajın yüzde 5'e düşmesi ile tamamen kalkması arasında fazla bir fark bulunmuyor."
Raporda, Türkiye'de seçimlerin hiçbirinde yüzde 5 barajının kullanılmadığı ifade edilirken, düşük barajın koalisyon hükümeti anlamına gelebileceği ve bunun da siyasi ve ekonomik istikrarın yok olmasına neden olabileceğine dikkat çekiliyor.
