Vajinada meydana gelen bartholin kisti neden olur? Beze veya içi dolu keseler şeklinde vajinanın her iki tarafında da oluşan bartholin kisti iltihaplanma veya vajina kanallarında tıkanma gibi durumlarda ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Büyüklüklükleri değişken olmakla birlikte her kişide farklı belirtiler ve sonuçlar ortaya çıkarabilir. Bartholin kisti hakkında merak ettiklerinizi yazımızda bulabilirsiniz.
Vajinada kendiliğinden bulunan bartholin bezleri, cinsel ilişki sırasında vajinanın ıslak ve kaygan olmasını sağlayan bir sıvı üretir. Bu bezeler bazı sorunlar karşısında kiste dönüşebilir ve bunun sonucunda bartholin kisti rahatsızlığı ortaya çıkarabilir. Bartholin bezlerinin salgı yapamayacak duruma gelmesi bezlerin iltihaplanması veya tıkanması sonucunda ‘’Bartholin kisti’’ rahatsızlığını oluşturabilir. Hem cinsel ilişkiye etkiler hem de menstrual döngüde bazı değişimlere neden olabilir. Vajinanın nemli kalmasına yardımcı olduğu için iltihaplanması farklı vajinal enfeksiyonlara sebebiyet verebilir.
Bartholin tüp kelinde meydana gelen tıkanma bartholin kistinin ana oluşum sebepleri arasında yer alır. Tüplerdeki tıkanma vajinal enfeksiyonlar sonucunda meydana gelir. Vajinada fiziki darbe sonucunda tüplerde tıkanıklık gözlemlenebilir. Yine vajinanın girişinde yaşanan tahrişler bu kiste ortam hazırlar. Bazı uzmanlar vajinada gerçekleşen müdahaleler sonucunda bartholin kistinin oluşumunun gözlemlendiğini savunur. Cinsel yolla bulaşan bir takım hastalıklar bartholin kistinde tıkanmalara veya iltihaplanmalara sebebiyet verebilir. Vajinada oluşan kanser türlerinde bartholin iltihaplanması görülme riski artmaktadır. Kist oluşumu vajinada meydana gelebilecek fiziki değişimler yüzünden ortaya çıktığı için hemen her erişkin kadında gözlemlenebilir. Bartholin kistinde genetik faktörlerin de etkili olduğu düşünülür. Kist oluşumu vajinada meydana gelebilecek fiziki değişimler yüzünden ortaya çıktığı için hemen her erişkin kadında gözlemlenebilir
Kist büyüklüğü bu rahatsızlığın anlaşılmasında önemli rol oynar. Yine farklı belirtilerle bartholin kistinin varlığından şüphe edilebilir. Bartholin kisti belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
Kistin ciddi semptomlarla bir anda başlaması kist büyüklüğüne oranla ifade edilir. Çok küçük kistlerde uzman muayenesi sonucunda anlaşılabileceği bilindiği için kadın doğum uzmanlarında aralıklı olarak muayene yapılması önem taşır. Kist ne kadar erken teşhis edilirse o oranda daha hızlı bir iyileşme yaşanacağı aşikardır.
Kist oluşumunun nedenleri arasında sayılan tüm belirtiler bu rahatsızlığın bekar kişilerde görülme olasılığını aza indirebilir. Yine de menstrual döneme giren tüm kadınlarda menopoz dönemine kadar bartholin kisti gözlemlenebilir. Cinsel ilişkide bulunmayan kişilerde vajinaya ciddi darbe almaları sonucunda tüplerde bazı sorunlar gözlemlenebilir. Bu sebeple bartholin kistinin yaş aralığı geniş bir yelpazeyi kapsar. Kist oluşumunda belirtilerin görülmeye başlanması kişilerin bartholin kistinin şüphe duymasına sebebiyet verebilir.
Öncelikle hastalık öyküsü kişinin kendi belirtilerinden şüphe etmesi durumunda gelişir ve sıkı bir takip gerektirir. Bu sebeple şiddetli kasık ağrısı, vajinal mukusun azalması ve menstrual döngü dışındaki hassasiyetler takip edilerek jinekoloğa görünmekte fayda vardır. Muayene sırasında hastaların genel fiziki kontrolü yapılır. Daha sonra bazı tetkik veya görüntülemeler istenebilir. Bekar kişilerde sadece genel vajina muayenesi yapılmadığı durumlarda radyolojik görüntülerden yararlanılır. Kistin büyüklüğü ve durumu hakkında uzman doktor bir tanı koyar ve kültür testi sonucunda tedavi sürecine başlar.
Tedavide en çok merak edilen şüphesiz bartholin kisti kendiliğinden geçer mi? Kistin durumu ve büyüklüğü göze alındığında bu durumun uzman kişiler tarafından kontrol altına alınması en doğru adım olacaktır. Farklı komplikasyonlara sebebiyet verebilecek bartholin kistinde kendiliğinden geçmesini beklemek sağlıklı değildir. Bu sebeple bartholin tanısı konmuş bireylerin tedavi sürecinde uzman hekim tarafından belirlenecek tüm talimatlara uyması beklenir. Yine tedavi sırasında merak edilen bir başka konu bartholin kisti patlaması olarak bilinir. Kistin patlaması demek bu hastalığın tedavisinin yapıldığı anlamını taşımaz. Kistin oluşturduğu iltihap diğer kanalları tıkayabilir, daha farklı sonuçlara sebebiyet verebilir. Kadın doğum uzmanları tarafından yapılacak jinekolojik muayene sırasında kistin büyüklüğünde bir azalma meydana geldiyse kist patlamasından şüphe duyulabilir. Hastanın tedavisinde ilk uygulanacak yöntem ilaç tedavisidir. Düzenli antibiyotik ve diğer ek ilaçların kullanılması kisti kontrol altında tutmaya yeter. Ağrı sorunlarının yaşanmaması için hastalara ağrı kesici ilaç reçetesi verilebilir. Bartholin kistinde cerrahi müdahaleler herkeste uygulanacak bir tedavi yöntemi değildir. Kistin büyüklüğü, varsa birincil hastalıkların durumu ve kişinin fiziki koşullarının müsaade ettiği ölçüde uzman hekim cerrahi müdahale yollarına başvurabilir. Kist özel bir operasyonla bölgeden temizlenir ve tıkadığı kanalların açılması, vajinal mukusun normal şekilde akışkanlığının korumasına yardımcı olunur. Hastaların büyük çoğunluğunda ilaç tedavisinin sonuçları tatmin edici düzeydedir. Bu sebeple cerrahi müdahale uzman hekim tarafından en son aşama olarak değerlendirilebilir. Kişilerin ilaç tedavisine uyması ilerde kistin büyümesini engelleyerek cerrahi müdahale riskini azaltır.