Başçı: Petrol Fiyatları Böyle Sürerse Enflasyon Tahminimizi Aşağı Çekebiliriz

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, bütün şoklara rağmen Türkiye’nin ılımlı büyüme sürecine devam ettiğini söyledi. 2. çeyrekte de ılımlı büyüme beklediklerini ifade eden Başçı, vergi artışlarının etkileri geçince enflasyonun düşmesini beklediklerini kaydetti. Mayıs’ta önemli bir düşüş olduğunu ve önümüzdeki Salı günü açıklanacak rakamlarda enflasyonda artış beklediklerini dile getiren Başçı, “Emtia ve petrol fiyatları böyle devam ederse enflasyon tahminimizi aşağı çekebiliriz.” ifadelerini kullandı.

Stratejik Düşünce Enstitüsü tarafından enstitünün Ankara’daki merkezinde Avrupa Borç Krizi ve Türkiye’ye Yansımaları konulu bir panel düzenlendi. Panele Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı da katıldı. Başçı, burada 'AB Krizi ve TCMB Para Politikası' konulu bir sunum yaptı.

Sunumunun başında küresel krizin başlangıcı olarak kabul edilen Lehman Brothers’ın batışı ile Avrupa Borç Krizi’ni birbirinden ayıran Başçı, Lehman krizinin bütün dünya ülkelerini etkileyen, daha küresel ve 'akut' bir kriz olduğunu belirtti. Ancak Avrupa Borç Krizi’nin ise daha seçici ve daha uzun süreli bir kriz olduğunu vurguladı.

Krizin ortaya çıkması ve gelişmesine ilişkin 4 ülkeden örnek veren Erdem Başçı, krizin Yunanistan ve İtalya gibi kamu borç yükü fazla ülkelerde ağırlıklı olarak konut kredilerinden kaynaklandığını aktardı. Krizin İspanya ve İrlanda gibi ülkelerde ise tüketicilerin ve hane halkının maliyetlerinin yüksek olmasından etkilendiğini ifade etti.

Konut fiyatlarının aşırı yükselip düşmesi ve mortgage kredilerinin özellikle İrlanda, İspanya ve ABD’deki etkilerinden örnekler veren Başçı, Türkiye’de ise konut kredilerinin Gayri Safi Milli Hasıla’ya oranının düşük olduğunu dile getirdi.

Türkiye’de daha önce 'konut fiyat endeksi' olmadığını ve krizle birlikte Merkez Bankası’nın bir istatistik başlattığını belirten Erdem Başçı, Türkiye’deki endekste bir artış gözükmediğini; ancak yine de yakından izlenmesi gerektiğini vurguladı.

TCBM olarak aşırı hızlı kredi büyümesine karşı 'makro ihtiyati sıkılaştırma ve parasal sıkılaştırma' olarak 2 tedbir aldıklarını kaydeden Başçı, çok hızlı büyümesi olan bir ülkeyi sürdürebilir bir ekonomiye çekmeye çalıştıklarını dile getirdi. Esnek bir politika çerçevesinde birden fazla politika aracının her zaman faydası olduğuna dikkat çeken Erdem Başçı, bunu '2 amaç 3 araç' olarak özetledi. Amaçları, 'fiyat ve finansal istikrar' olarak açıklayan Başçı, araçları ise 'kredi politikası, faiz politikası ve likidite politikası' olarak aktardı.

Krizin Türkiye’ye etkilerinden de bahsettiği sunumunda Lehman Krizi’nin hem fiyatları düşürdüğünü hem de aktiviteyi düşürdüğünü belirten Erdem Başçı, Türkiye’nin ise her alanda destekleyici politikalar uygulayarak etkiyi yumuşattığını ifade etti. Türkiye’de toparlanma güçlü olunca ve yurtdışında toparlanma zayıf kalınca sermayeyi çeken faktörlerin ortaya çıktığını dile getiren Başçı, bir kredi patlaması yaşandığını ve tüketici kredilerinin artış gösterdiğini kaydetti. Bunun da Türkiye’ye ikinci fazı getirdiğini aktardı.

AB Borç Krizi ortaya çıkınca da döviz kaybı ve kredilerde aşağı doğru bir risk ortaya çıktığını kaydeden TCMB Başkanı, “Tedbirler alınmasıydı enflasyon yüksek olur, büyüme haddinden fazla yavaşlardı. Biz doğru araçlarla parasal sıkılaştırmayı sürdürmek istedik. Finansal sektörü destekledik.” dedi.

Avrupa Borç Krizi’nin daha seçici bir etki yaptığını belirterek, kamu borç yükü düşük ve bankacılık sektörü sağlıklı olan ülkeleri olumlu yönde ayrıştırdığını ifade eden Erdem Başçı, Türkiye’nin burada şanslı olduğunu dile getirdi. Petrol ve emtia fiyatlarındaki düşüşlerin enflasyon büyüme rakamlarını ve cari dengeyi olumlu yönde etkilediğini belirten Başçı, bunun da krizin Türkiye’ye olumlu etkisi olduğuna değindi. Erdem Başçı, herkesin parası değer kazanırken Türk parasının değer kaybettiğini ama sonra herkesin parası değer kaybederken de Türk parasının değer kazandığını dile getirdi.