Başkanlık sistemi nedir? Türkiye'ye gelecek mi?

Başbakan Binali Yıldırım'ın dün yaptığı başkanlık sisteminin meclise getirileceği açıklamasını Financial Times "Başbakan, Erdoğan'ın iktidarını güçlendirme planına devam edeceğinin sinyalini verdi" başlığıyla duyurdu.

Financial Times Yıldırım'ın bu sözlerinin, "Erdoğan'ı destekleyen ve muhalif olan milyonlarca kişinin arasındaki bölünmeyi arttırabilecek bir referandumun yolunu açtığı" yorumunu yapıyor ve şöyle devam ediyor

"Türkiye'nin Batılı müttefikleri ve yabancı yatırımlar, önemli bir Nato üyesi ve gelişmekte olan ekonomideki denge ve denetim mekanizmalarının geçen Temmuz ayında 270 kişinin öldüğü darbe girişiminden bu yana erozyona uğramasından duydukları kaygıyı giderek daha yüksek sesle dile getiriyorlar. 2003'ten bu yana Türkiye'de siyasi hayata hakim olan Erdoğan, uzuhn süredir parlamenter sistemin yerine başkanlık sistemi getirme istediğini söylüyor. Kurucusu olduğu iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi, , güçlü bir karar verme mekanizmasının önünü açacak, geçmişteki onyıllarda görülen çalkantılı koalisyon siyasetine geri dönüşü önleyecek Amerikan tipi, icracı başkanlıktan yana. Karşıtlarıysa, değişikliklerin basın ve yargı özgürlüğünün altını oyan ve iktidarı kendi elinde toplayan bir liderin iktidarını daha da güçlendireceğine dikkat çekiyor"

Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığı makamının sembolik yapısından uzun süredir uzaklaştığını belirten Financial Times, Olağanüstü Hal döneminin, Erdoğan'a ülkeyi KHK ile yönetme gücü verdiğini vurguluyor.

Başkanlık sistemi nedir?

Başkanlık sistemi; kanun yapma gücü olan yasama, toplumda bireyle diğer gerçek ve tüzel kişiler arasında oluşan ihtilafları bu kanunlara uygun olarak çözme gücünü kullanan yargı ve kanunları uygun olarak idareyi yöneten yürütme organlarının birbirinden sert ayrılığı ilkesine dayanan bir yönetim biçimidir.

Başkanlık sistemlerinde devlet başkanı yürütme organının başıdır ve belirli bir dönem için doğrudan halk tarafından seçilir. Bu dönemde Başkanı değiştirmek mümkün değildir. Başkan kabineyi halktan aldığı bu yetkiyle tek başına kurar ve Bakanlar Kurulu doğrudan kendisine bağlıdır. Başkan veya Bakanlar Kurulu üyeleri Parlamento'nun bir üyesi değildir.

Uygulamada değişiklik göstermekle birlikte Başkanlık sistemlerinde genel olarak Başkanların Meclis tarafından kabul edilen kanunları "veto" etme hakkı bulunmaktadır. Buna karşın Meclis'in de belli bir çoğunlukla "vetoyu veto etme" yetkisi bulunur.

Başkanlık sistemi ile ilgili makaleler için tıklayınız