Başkentgaz’dan Scada İle İlgili İddialara Cevap

Başkentgaz, Ankara'da doğalgazın güvenliğini haber veren sistemin çalışmadığı iddialarının yer aldığı 'Ankara bomba üstünde' başlıklı haberlerin abartılı ve halkı paniğe sevkedici olduğunu bildirerek, "Vatandaşlarımızın tedirgin olmasını gerektirecek bir durum yoktur" açıklamasını yaptı.

Başkentgaz'dan yapılan açıklamada bugün bazı gazetelerde ve internet sitelerinde yayınlanan “Ankara Bombanın Üstünde”, “Bakan’dan Acı İtiraf: Hatlar Kopuk” başlıklı haberlerin, abartılı, kasıtlı ve halkı paniğe sevk edici olduğu bildirildi. Bu konunun daha önce de sık sık gündeme geldiği belirtilen açıklamada SCADA sisteminde kontrol edilemeyen basınç düşürme istasyonlarının, mobil ekipler tarafından düzenli olarak denetlendiğini bildirildi. "Vatandaşlarımızın tedirgin olmasını gerektirecek bir durum söz konusu değildir" denilen açıklamada şu ifadeler yer aldı:

"SCADA ihalesi, EGO Genel Müdürlüğü döneminde 2004 yılında teknik ve idari şartnamesi hazırlanarak yapılmıştır. İhaleyi alan Kale-SYS Telvent Konsorsiyumu ile imzalanan sözleşmeye göre SCADA sistemi 2006 yılında devreye girmesi gerekirken, Konsorsiyum’un süre uzatım talebiyle 2007’de bitirilmiştir. 2007 yılının Eylül ayında faaliyete geçerek doğalgaz hizmetini EGO’dan devralan Şirketimiz ise kurulmuş olan SCADA sisteminin geçici kabulünü, teknik eksiklikleri bulunduğu gerekçesiyle yapmamıştır. Ancak sistem, eksikliklerine rağmen 2007 yılından beri kullanılmaya devam etmektedir. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu (YDK) tarafından hazırlanan 2009 Yılı Özel İnceleme Raporu doğrultusunda, Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü Başkontrolörü tarafından inceleme yapılmıştır. İnceleme sonucunda ihale süreciyle ilgili idari bir eksiklik ve aksaklık tespit edilememiş, teknik sorunlar bulunduğu belirtilmiştir.

Ardından, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından TEDAŞ Genel Müdürlüğü’nden teknik bilirkişiler görevlendirilmiştir. Bilirkişilerin incelemeleri sonunda düzenlenen raporda, 'SCADA sistemine bağlı 577 istasyondan 200 civarında istasyonla elektrik veya haberleşme problemi nedeniyle bilgi alınamadığından, kontrol merkezi yazılımında görülmemektedir' denilmiştir. Sayıştay’ın 2011 yılı Denetim Raporu’nda da 'Bilirkişi Raporu’nda yer alan hususlar dikkate alınarak geçici kabul işlemlerinin bir an evvel sonuçlandırılması' istenmiştir. Buna istinaden konu Yönetim Kurulumuzda görüşülmüş ve 5 Aralık 2012 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında geçici kabul komisyonu kurulması karara bağlanmıştır. Bu karar doğrultusunda 31 Aralık 2012 tarihinde de Geçici Kabul Komisyonu kurularak, teknik eksiklikler belirlenmiş ve 15 Mart 2013 tarihinde geçici kabul tutanağı her iki tarafça imzalanmıştır. Tespit edilen bazı eksiklerin giderilmesi için kendilerine 4 ay süre verilen konsorsiyum da bu eksiklikleri gidermeye başlamıştır. Şu husus da bilinmelidir ki; basınçta herhangi bir artma veya azalma halinde, tüm reglaj düşürme istasyonlarında bulunan ani kapama vanası sayesinde gaz akışı kesilmekte ve sorunun büyümesi engellenmektedir. Mobil bakım-onarım ekiplerimiz de SCADA sisteminde gözükmeyen 200 istasyonu daha sıkı kontrol ederek bu eksikliği telafi etmektedirler. Dolayısıyla, vatandaşlarımızın tedirgin olmasını gerektirecek bir durum yoktur. Nitekim, Türkiye’nin ilk doğalgaz kullanmaya başlayan kenti olan Ankara’da, 1989 yılından beri önemli sayılabilecek bir kaza veya patlama yaşanmamıştır."

SCADA SİSTEMİ

SCADA sisteminin, kuruluş amacına uygun olarak hattaki veya vanadaki kaçağı değil, reglaj istasyonlarındaki basınç, sıcaklık, filtre kirliliği gibi verileri yansıttığı bildirilen açıklanada mücavir alan sınırları içinde, Başkentgaz'a ait, 9 bin 500 km’ye yakın dağıtım şebekesi bulunduğu kaydedildi. Dağıtım şebekesinin herhangi bir noktasında meydana gelebilecek bir gaz kaçağının SCADA sistemi üzerinden takip edilebilmesinin mümkün olmadığı kaydedilen açıklamada, "SCADA sistemi, dağıtım şebekesindeki basınç düşürme istasyonlarıyla ilgili bilgi ve verilerin alındığı sistemdir. Mevcut dağıtım şebekemizdeki gaz kaçaklarının bulunması ve tespiti ise EPDK’nın öngördüğü mevzuat çerçevesinde, gaz kaçak arama cihazlarıyla yapılmaktadır" denildi.

ANKARA’NIN CADDE VE SOKAKLARI YILDA 2 KEZ TARANIYOR

EPDK Doğalgaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nin 60. Maddesi’nde, gaz dağıtım şirketlerine, olası gaz kaçaklarının tespiti ve gerekli tedbirlerin alınması amacıyla en az 6 ayda bir kaçak kontrolü yapma görevi verildiği belirtilen açıklamada, "Şirketimiz FIM ekipleri de ilgili yönetmelik gereğince, mobil araçlar ve yaya ekipleriyle, son teknolojiyle üretilmiş hassas doğalgaz dedektörleri kullanarak, Ankara mücavir alan sınırları içindeki dağıtım şebekesinde, cadde ve sokaklarda, hatta site içlerindeki alanlarda yılda 2’şer kez kaçak tespit ve kontrolü yapmaktadır" ifadelerine yer verildi.