Yapılan son bilimsel çalışmalar da, her gün çayımıza, kahvemize attığımız şeker, yediğimiz şekerli tatlılar veya hazır ambalajlı ürünlere konulan tatlandırıcılar, şekerler derken sağlığımızın ciddi ölçüde tehdit altında olduğunu ortaya koyuyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayça Güleryüz, “Amerikan Kalp Cemiyeti'nin yayınladığı rakamlara göre günlük olarak alınabilecek şeker miktarı erkekler için 35 gram (150 kalori), kadınlar içinse 20 gram (100 kalori). Önerilen miktarlardan fazlasını vücut tolere edemiyor ve zamanla birikim yaparak birçok sağlık sorunu ile karşı karşıya kalıyoruz” diyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayça Güleryüz, şekerin zararlarını anlattı, Bayram’da misafirlerinize ikram edebileceğiniz 5 çeşit şekersiz tatlı tarifi verdi…
Karaciğeri yağlandırıyor
Beyaz şeker vücudumuzda sindirildikten sonra karaciğer tarafından toplanıyor ve fazlası yine karaciğer tarafından yağ olarak depolanıyor. Vücutta tolere edebileceğinden fazla şeker veya şekerli gıda tüketimi varsa karaciğerde yağlanmanın artmasına neden oluyor.
İnsülin direncini arttırıyor
Vücudumuzdaki en önemli hormonlardan biri olan insülin kan şekerini düzenlemeye yardımcı oluyor. İnsülin direnci kandaki şekerin hücre içerisine girip kullanılamaması anlamına geliyor. Bir çok çalışma şeker tüketiminin insülin direncine yol açtığını ortaya koyuyor. İnsülin direnci oluşan kişilerde metabolik sendrom, obezite, tip 2 diyabet, kalp damar rahatsızlıkları riski artıyor.
Bağımlılık yaratıyor
Şeker, "mutluluk hormonu" olarak bilinen serotonin hormonunun salgılanmasını tetikliyor. Bu nedenle keyif verici özelliği, kişilerde bağımlılık yaratabiliyor. Beyaz şeker ve şeker içeren yiyecekler, beyindeki ödül mekanizmasını doğal gıdalardan daha fazla uyardığı için tüketimi daha fazla oluyor. Fazla şeker miktarı kişide ayrıca dikkat eksikliği, konsantrasyon bozukluğu, hafıza kapasitesi düşüklüğü ve öğrenme geriliği yapabiliyor.
Ağız ve diş sağlığını etkiliyor
Protein, vitamin veya mineral içermeyen, hiçbir besin değerine sahip olmayan, ‘boş kalori’ denilen şeker ağız ve diş sağlığını tehlikeye atıyor. Çünkü ağız içinde bulunan bakteriler için kolay sindirilebilen bir enerji kaynağı. Ağızda bulunan bu bakterilerin beslenerek çoğalmasını sağlıyor ve diş çürüklerine sebep oluyor.
Kalp krizi riskini artırıyor
Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayça Güleryüz “Şekerin fazla tüketimine bağlı olarak oluşan karaciğerdeki yağlanma, kandaki kötü kolesterol olarak bilinen LDL'nin ve trigliserid dediğimiz yağ parçacıklarının artmasına sebep olarak damar tıkanıklığına yol açabiliyor. Damarların içindeki bu parçacıkların artması kalp krizi riskini yükseltiyor” diyor.
Şekersiz tatlı tarifleri:
Tahinli, Kirazlı Toplar
Malzemeler:
Yarım su bardağı ceviz
Yarım su bardağı çekirdeksiz üzüm
Yarım su bardağı kurutulmuş kiraz
2/3 su bardağı tahin
Yapılışı:
Malzemeleri rondodan geçirelim. Karışımı küçük küçük 25 top yapalım. Buzdolabında 2-3 saat tutalım.
Avokado Puding
Malzemeler:
2 adet olgun avokado
2 adet büyük olgun muz
¼ su bardağı süt (badem sütü veya hindistancevizi sütü de olabilir)
3-5 yemek kaşığı şeker ilavesiz kakao
¼ çay kaşığı tuz
50 gram bitter çikolata ( %70 kakao tercih)
Yapılışı:
İri parçalar halinde doğradığımız avokadoyu, süt ve muzla birlikte mutfak robotu veya rondodan geçirin Avokado-muz karışımı pürüzsüz hale geldikten sonra bir karıştırma kabına alın. Üzerine toz kakao, erittiğiniz bitter çikolatayı ilave edin. Karışımı ufak servis kaselerine paylaştırın. Buzdolabında birkaç saat soğuttuktan sonra arzuya göre muz dilimleriyle servis yapın.
Şekersiz Kek
Malzemeler:
1 yumurta
1 çay bardağı süt
1 su bardağı çiğ fındık
Kuru meyveler (isteğe bağlı kayısı, incir, hurma olabilir)
1 paket kabartma tozu
1,5 büyük çay bardağından bir parmak eksik tam buğday unu
1 yemek kaşığı kakao
Yapılışı
Kuru meyvelerin yumuşak olması için önceden suda bekletin. Fındıkları mutfak robotundan geçirin. Fındığın yağı da çıkacağı için keke ekstra yağ ilave etmeyin. Tüm malzemeleri mutfak robotundan geçirin. İsteğe bağlı olarak 1-2 yemek kaşığı keçiboynuzu pekmezi ilave edebilirsiniz. Karışımı muffin kalıplarına bölün. 180 derecede ısınmış fırında 20-25 dakika yeterli olacaktır.
Dondurma
Malzemeler:
Donmuş 2 adet muz
Donmuş yaban mersini, karadut, böğürtlen veya çilek
Yapılışı:
Donmuş haldeki tüm malzemeler mutfak robotundan geçirilir. Kremamsı kıvam alınınca dondurma olarak tüketilebilir.
İncir Uyutması (sütlü incir tatlısı)
Malzemeler:
2,5 su bardağı süt
150 gram kuru incir
Yapılışı:
İncirleri sıcak suda bekletin, yumuşayınca küp küp doğrayın. Sütü kaynamadan ısıtıp ocaktan alın. Süt el yakmayacak sıcaklığa geldiğinde küp küp doğranmış incirlerin üzerine dökün. El blenderı ile ezin. Hazırladığınız karışımı hızlıca kaplara paylaştırın. 2 saat kadar oda sıcaklığında üzerleri kapalı olarak dinlendirin. Koyulaşıp mayalanan tatlıyı buzdolabına alın ve 1 saat kadar daha dinlendirin. İsteğe bağlı olarak ceviz, fındık, tarçın ile süsleyip servis edebilirsiniz.