Bebeğin koruyucusu amniyon sıvısı

Her anne adayı için bebeğinin sağlıklı bir şekilde büyüyüp, gelişip dünyaya gözlerini açması çok önemlidir. Anne karnında bebeğin gelişiminin normal şekilde olabilmesinde amniyon sıvısı büyük rol oynar. Bizde bu yazımızda sizin için amniyon sıvısını ayrıntılı bir şekilde açıkladık.

Amniyon Sıvısı Nedir?

• Hamilelikte bebeğin anne karnındayken içinde bulunduğu amniyotik kesenin içinde bulunan sıvı amniyon sıvısıdır. Bebeğin büyüme ve gelişmesi için fazlasıyla önemlidir. Amniyotik sıvıya aynı zamanda mayi de denilmektedir.
• Amniyon sıvısının kaynağı temel olarak bebeğin böbrekleri ve akciğerleridir. Bebek bu sıvıyı yutar ve plasenta yardımıyla annenin dolaşımına geçer. Aynı zamanda bebeğin çıkardığı idrar da önemli bir kaynaktır.

Amniyon Sıvısının Görevleri

• Amniyon kesesi, gelişen fetüsü dış etkilere karşı korur ve içerdiği sıvı fetüsün rahat hareket etmesine olanak sağlar.
• Fetüs, amniyon sıvısı içinde yüzer. Bu haliyle anne rahminde güvenli bir şekilde hareket etme olanağı bulur.
• Sıvıya herhangi bir yönden gelen basınç, her tarafa eşit bir biçimde yayılır, böylece fetüs olumsuz etkilerden korunmuş olur. Örneğin anne dans etse de fetüs bu dans etmekle gelen sarsıntıdan hiçbir şekilde etkilenmez.
• Amniyon sıvısı, fetüsün orantılı büyümesini sağlar ve amniyon zarının fetüs üzerine yapışmasını önler.
• Doğumda miyometriyum kasılmaları ile hidrolik basınç farkı oluşturarak doğum mekanizmasına yardım eder.
• Travmalara karşı koruyucu olarak yumuşak bir yastık görevi görür.
• Kas-iskelet sisteminin gelişimine yardımcı olur.

Amniyosentez Nedir Ve Niçin Yapılır?

Hamile kadınlarda bebeğin içerisinde yüzdüğü sıvı olan amniyon sıvısından örnek alınmasıdır. Anne karnında en çok uygulanan tanı yöntemlerinden biridir. Normal olarak her anne adayı bebeğinin sağlığını, büyüme ve gelişme durumunu merak eder. Bu durumlarda amniyon sıvısıyla ilgilidir. Amniyon sıvısının belli bir miktarda olması gerekmektedir. Az veya çok olması bazı sıkıntılar çıkarır. Amniyosentezin amacıysa özellikle tedavisi olmayan genetik hastalıklara erken teşhis konmasıdır. Anne ve baba adaylarına hastalık ve bebeğin dünyaya geldikten sonraki durumu hakkında bilgi verip eğer bebeği dünyaya getirmek istemezlerse gebeliği sonlandırmaktır.

Amniyosentez Güvenli Midir?

Her yıl dünyada milyonlarca kadın hamile kalmaktadır ve isteğe bağlı olarak amniyosentez yaptırmaktadır. Normal olarak her anne adayı için güvenli olup olmadığı çok önemlidir. Yapılan belirli araştırmalar sonucunda gebeliğin ikinci tremesterında yapılan amniyosentezin güvenli olduğu açıklanmıştır. Fakat hamileyken yapılan uygulamalarda bazı riskler olduğu gibi bunda da vardır. Bu riskler şunlardır:

• Düşük
• Su gelmesi
• Enfeksiyon
• Erken doğum
• Su kesesinin açılması
• Plasenta veya kordonun zedelenmesi

Amniyon Sıvısının Fazla Olması

Ultrasonda bebeğin etrafında görülen siyah kısımlar amniyotik sıvıdır. Hamilelik başında fetüs bu sıvının içinde serbest yüzerken sonlara doğru ağırlığının artması ile amniyotik sıvı bebeğin etrafından cepçikler olarak görünür. Sıvı miktarının normal olması bebeğin sağlıklı olduğunu gösteren önemli bir belirtidir. Sıvı miktarında dönem dönem değişiklikler görülebilir. Bu durum gebeliğin gelişimi açısından bir sorun yaratmaz. Sıvı miktarının rahim boyutlarına göre fazla arttığı durumlarda 2 litre veya daha fazlası endişe vericidir. Bu duruma polihidramniyos veya hidramniyos adı verilir.

Polihidramniyos sıvının fazla üretilmesine bağlı olabileceği gibi, fetüs tarafından yetersiz üretime de bağlı olabilir. Anneye bağlı sebeplerden en sık rastlanılanı diyabet ve kan uyuşmazlığıdır. Bu durumda sıvının fazla salgılanması söz konusudur. Bazen de bebeğin yutmasına engel olan yemek borusu ve mide çıkışındaki darlıklar da sıvının emilmesini engelleyerek polihidramniyosa sebep olabilir. Polihidramniyos rahimde fazla gerilmeye neden olarak doğum sancılarını başlatarak erken doğuma yol açabilir. Bu riski engellemek için bazen ilaç tedavisi yeterli olmaktadır fakat bu tedavinin yeterli olmadığı durumlarda sıvının bir iğne yardımıyla boşaltılması gerekmektedir.

Amniyon Sıvısının Az Olması

Amniyon sıvısı fazla miktarda olabildiği gibi az miktarda da olabilir. Bu duruma oligohidramniyos adı verilir.Bu durum bebeğin sağlığını ciddi anlamda tehdit etmektedir. Oligohidramniyos bebekte anomalilere özellikle böbrek anomalilerine veya plasenta yetmezliklerine bağlı olabilir. Bazen de su kesesinin açılması veya kesenin sızdırması ile ortaya çıkar.Ne zaman ortaya çıktığına göre yapılacaklar değişebilir. Erken dönemde ortaya çıkarsa bebeğin akciğer ve ekstremite gelişimi ciddi olarak etkileneceğinden gebeliğin sonlandırılması gündeme gelebilir. Eğer geç dönemde ortaya çıkarsa genellikle plasenta yetmezliğine bağlı olduğundan çoğu zaman bebeğin hayatta kalabileceği dönem geldiği andan itibaren doğumun gerçekleştirilmesi düşünülebilir.

Amniyon Sıvısının Görünüşü

Amniyon sıvısı koyu kıvamlı değil,su gibi akışkandır.Kendine has özel bir kokusu vardır.Gebeliğin sonunda amniyon sıvısı rengi açık sarı renginde olup içinde “vernix caseosa” parçacıkları bulunabilir.Doğum yaklaştıkça amniyon sıvısının rengi bulanıklaşır. Fetal kalın bağırsak içeriği olan mekonyumun dışkılanması ,sıvıyı sarı veya esmer sarı, kahverengi veya yeşile boyar. Amniyon sıvısının miktarı bol ve mekonyum miktarı azsa yoğunlaşmaz ancak hafif boyanır.Bol miktarda mekonyum varlığında sıvı yoğunlaşır ve mekonyum partikülleri görülebilir.