Bebeğinizle konuşun, oynayın

Bursa İl Sağlık Müdürlüğü Ruh Sağlığı ve Sosyal Hastalıklar Şube Müdürü Dr. Nuri Berkem, bebekle oyun oynamanın zihin gelişimini olumlu etkilediğini söyledi. Berkem, bebeklerin beyin gelişimlerinde genetik ve çevresel şartların rol oynadığını ifade ederek, "Beyinde oluşan değişikliklere bağlı olarak, bebekte hem zihinsel hem de fiziksel gelişim farklılıkları görülebilir ve bunlar yaşam boyu bebekte kalıcı olur. Bir bebek doğduğunda beyninde ne kadar sinir hücresine sahipse, hayat boyu bu sayıda artış olmaz. Bebeklerin beyinlerindeki hücre sayıları değişmemesine rağmen beyinlerinin büyümesi devam etmektedir. Bu büyüme sinir hücreleri arasındaki bağlantıların sayılarının artmasına bağlı olarak meydana gelir. Sinir hücreleri arasındaki bağlantılarda meydana gelen artış, uyaranları yolu ile sağlanır. Uyaranların yetersiz olması durumunda yeni bağlantılar olmayacağı gibi, beyinde mevcut bulunan bazı bağlantılar da azalabilir veya yok olabilir" dedi.

Dr. Berkem, beyindeki sinir hücreleri arasındaki bağlantıların sayısının 4-8 yaşına dek en yüksek seviyede kaldığını kaydederek, "Bu nedenle bu dönemdeki çocukların beyni daha çok çalışır. Anne-babaların çocuklarının zihinsel gelişimlerini arttırabilmeleri onlara yeterli uyarımları vermeleri ile mümkündür. Bebek ne kadar çok duyar, görür, tadar, koklar ve dokunursa duyuları o kadar gelişir. Ancak temel uyaran her zaman sevgidir" diye konuştu.

Berkem'e göre, bebeklerin beyin (zihin) gelişimini etkilemek için şunları yapmak gerekiyor:

- Bebeği sevdiğinizi ona dokunarak, okşayarak, sarılarak, gözlerinin içine bakarak hissettirin. Kucaklamak, okşamak bebeği sakinleştirir.

- Bebeklerle konuşurken ses tonunuzun yumuşak ve sevecen olmasına dikkat edin. Bebekler annelerinin sesini tanıyabilir.

- Bebeğin hoşlandığı şeyleri keşfetmeye çalışın. Bebekler genellikle ilgilerini çeken, sevdikleri uyarılarla ilgilenirler.

- Bebeğe hareketli aktiviteleri yaptırmak için uyanık olduğu zamanı seçin. Bebekle oyun oynanması onun zihin gelişimini olumlu etkiler.

- Bebeklerin dikkat süresinin çok kısa olduğunu unutmayın, sabırlı olun.

- Bebeklerin öğrenme hızı yavaştır. Anne-babaların bir şeyler öğretme konusunda baskı yapmaları bebeklerin gelişimini engeller. Bebeklerin öğrenebilmeleri için pek çok kez tekrar etmek gerekir.

- Bebeğin yerini ve pozisyonunu sık sık değiştirin veya bebeğin çevresinde gördüğü cisimleri zaman zaman yerlerini değiştirin. Böylece bebeğinizin gördüğü şeylerin sayısını (yani görme duyusunun uyarılmasını) arttırmış ve sevgiyi hissetmesine olanak tanımış olursunuz.

- Bebeğin odasını hazırlarken, oyuncak seçerken, siyah-beyaz gibi zıt (kontrast) renkleri, parlak ve dikkat çekici renkleri bebeklerin daha çok sevdiğini unutmayın. Basit ve zıt renkli resimlerle oynaması daha uygun olacaktır.

- Bebeğin de dinlenmeye ihtiyacı olduğunu unutmayın. Onun hoşlandığı aktivitelere ne zaman ara vermek istediğini gözlemleyin.

- Uzun süre televizyon izletmek ve sık sık kanal değiştirmek, televizyon karşısında yalnız bırakmak bebeği olumsuz etkilemektedir.

- Bebeğin zararsız olan cisimleri ağzına götürmesine izin vermek o cisimleri tanıması açısından önemlidir.

- Bebeklerin kendi kendilerine hareket etmelerine izin verilmesi beyinlerinin gelişmesini olumlu etkilemektedir.

- İhmal edilen, kötü davranılan bebeklerin zihinsel, duygusal ve sosyal gelişimleri olumsuz etkilenir.