Bebek sahibi olmak isteyenler dikkat!

Doğal yollarla çocuk sahibi olamayan çiftlerin başvurduğu yöntem tüp bebek tedavisidir. Ancak tüp bebek tedavisinde de dikkat edilmesi gereken önemli noktalar var. Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Osman Denizhan Özgün, dikkat edilmesi gerekenleri sıraladı.

1- Tüp bebek tedavisi, sabır ve istikrar gerektirmektedir. Tüm dünyada çiftlerin yaklaşık yüzde 15'i kısırlık nedeniyle tüp bebek yöntemine başvurmak zorunda kalmaktadır. 100 çift, 2 yıl boyunca tedaviye devam ettiğinde, yaklaşık 90 çiftin mutlu sonuca ulaştığı tespit edilmiştir. Kısa zamanda umutsuzluğa kapılmak ve tedaviye devam etmemek baştan kaybetmektir Başarı, tedaviye başlayanların ve devam edenlerindir.

2- Teknoloji, deneyim ve kişiye öze tedavi çok önemli. Çocuk, her çiftin sahip olmak istediği ve hayatın insana sunduğu en değerli zenginliklerden biridir. Ancak her çift normal yollardan çocuk sahibi olma konusunda aynı şansı elde edemeyebilir. Gelişmekte olan teknoloji ve tıbbın sağladığı yeni yöntemler, doğru ve etkili tedavilerle birleşerek her geçen gün daha fazla insanın umudu kucaklamasına fırsat vermektedir. Çocuk sahibi olmak istiyorsanız en kısa zamanda bir tüp bebek uzmanına başvurmalısınız. Aynı zamanda, tüp bebekte kaliteli laboratuvar da çok önemlidir. Bu kalitenin her hasta için, her uygulamada, her şart ve durumda en üst düzey olmasının sağlanması gereklidir. Bu da ciddi bilimsel ve teknolojik yatırımla olabilmektedir. Aynı zamanda laboratuvar ekibinin sürekli eğitim alması gerekir.

3- Yeni evli çiftler, korunmaya doktoruyla birlikte karar vermelidir. Günümüzde yeni evli çiftlerin yüzde 15'i kısırlık sorununun yaşamaktadır. Halk arasında yaygın olan 'nasılsa yaşım genç çocuğum ilerde olur' anlayışı, kısırlık problemlerine yol açmaktadır. Yeni evli çiftler, korunma kararı öncesinde mutlaka bir uzmana danışmalıdır. Gerekli tetkikleri yaptırdıktan sonra korunma kararını doktoruyla birlikte vermelidir.

4- Kadınlar için ideal üreme dönemi, 21-33 yaş arasıdır. Ancak, modern toplumlarda evlenme yaşı ve buna bağlı olarak gebelik yaşı giderek gecikmektedir. İleri yaş da anne olmak isteyip normal yollarla anne olamayan kadınlar, ortalama 35 yaştan sonra yumurta sayılarının azalması veya yumurtaların kalitesinin bozulması nedeniyle tüp bebek tedavisinde gebelik oranları düşmektedir. Bu nedenle anne olmak için geç kalmamak gerekir.

5- Kısırlaşmadaki en önemli göstergelerden birisi de, sperm sayısındaki azalmadır. Son yıllarda kısırlıkta, erkek faktörü oranı, kadın faktörü oranını geçmiştir. Dünya Sağlık Örgütü'nün son yayınladığı rapora göre erkeklerde ortalama sperm sayısı, her yıl %1,5-2 oranında düşmektedir. Bu düşüşün en önemli nedeni, insanı modern yaşamla buluşturan teknolojik gelişmeler, sanayileşmedeki artışa bağlı ağır metallerin alımı, hava, su, çevre kirliliği, beslenme, obezite, sigara ve alkol tüketimindeki artış olarak gösterilmektedir.

6- Sigara kullanımı kadın üreme sağlığını olumsuz etkilemektedir. Sigara içimi, kadınlarda yumurtalık kalitesini düşürüp, yumurta verimi ve üreme performansını da olumsuz etkilemektedir. Sigara içimi ile alınan nikotin, yumurta hücrelerini bozarken, menopozun beklenenden erken gelmesine neden olabilir. Sigara kullanımı doğal gebe kalmayı zorlaştırırken, düşükleri de hızlandırmaktadır. Sigara bağımlısı kadınların tüp bebek yöntemi ile gebe kalma şansının sigara içmeyenlere göre en az 2 kat daha düşük olduğunu çalışmalar göstermektedir. Anne adaylarının tedaviden en az 3 ay önce sigarayı bırakmaları gerekmektedir.

Sigara ve alkol kullanımı, erkeklerde sperm sayısını, kalite ve hareketliliğini azaltıp erkek üreme sağlığını olumsuz etkilemektedir. Günde 1 veya 2 paket gibi yoğun sigara içen erkeklerin, spermlerinde daha fazla olarak şekil ve hareket bozukluklarına ve anomalilere rastlanmaktadır. Sigara bağımlısı erkeklerin spermleri ile tüp bebek (ICSI) yapıldığında gebelik şansı, içmeyenlere göre belirgin olarak azalmaktadır. Kısırlık tedavisinde 6 ay önceden sigarayı bırakmak bile tedavinin sonucuna oldukça olumlu etki etmektedir.

7- Doğru embriyo, mutlu son! Tüp bebekte başarılı bir gebeliğin sağlanması ve sağlıklı bir bebeğin dünyaya gelmesi, embriyonun sağlıklı kromozom yapısına sahip olmasına bağlıdır. Kapsamlı genetik tarama (CGH) ile yumurtanın genetik sorun varlığı ve kromozomların normal olup olmadığı tespit edilmektedir. Bu sayede, hem gebelik şansı artmakta hem de down sendromlu bebek riski azalmaktadır. Kapsamlı genetik tarama, tekrarlayan tüp bebek tedavisi sonrasında gebelik sağlanamaması, gebeliklerin düşükle sonuçlanması ve normal yollarla sağlanan gebeliklerde düşük görülmesi durumlarında yapılması uygun görülmektedir.

8- Sperm analizi, tüp bebek tedavisi öncesi çok önemlidir. Sperm analizi, günümüzde laboratuvar koşullarında yapılabilecek en basit testlerden biri gibi gözükse de belli kriterlere uygun olarak yapılmayan analiz, doktorun yanlış yönlendirilmesine ve sonuçta hastaya yanlış uygulamaların yapılmasına neden olabilmektedir. Bu yüzden birçok kısır çift, doğru değerlendirilmeyen semen analizi sonuçlarıyla, her şey normalmiş gibi vakit kaybetmektedir. Bu nedenle sperm analizinin androloji formasyonu olan tüp bebek laboratuvarlarında değerlendirilmesi gerekir.