Bedava kitap uygulaması yayıncıyı vurdu

ANKARA (ANKA)- TOBB Eğitim Sektör Meclisi raporu, Milli Eğitim Bakanlığı'nın ilköğretim okullarında bedava kitap dağıtımı yaptığı son 5 yıllık dönemde, eğitim yayıcınlığı sektörünün ciddi sermaye kayıpları yaşadığını ortaya koydu. Rapora göre, sektörde yaşanan temel sıkıntı, her yıl basılan yaklaşık 160 milyon kitabın yüzde 60'ının Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) yayınevince basılmasından kaynaklanıyor. Raporda ayrıca, MEB yayınevinin birim fiyatlarının özel sektöre daha yüksek olduğu da belirtilti. Fazla birim fiyat ödenmesi nedeniyle son 5 yılda devlet kasasından 127.7 milyon YTL çıktı.

TOBB Türkiye Eğitim Meclisi ve TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi işbirliğinde düzenlenen TOBB Eğitim Çalıştayı sonucu hazırlanan raporda, son beş yılda eğitim yayıncılığı sektörünün ciddi gerileme yaşadığı ortaya çıktı. Milli Eğitim Bakanlığınca yapılan kitap alım ihalelerinde fiyatların enflasyon artışı göz önüne alındığında gerilediği belirtilen raporda, bunun sonucu olarak sektörde ciddi sermaye erimesi yaşandığı, firmaların borçlarında ve maliyetlerinde artış görüldüğü, dolayısıyla firmaların küçüldüğü ve istihdamda azalma yaşandığı tespitleri yapıldı.

-YAYINCILAR MEB'LE REKABET EDEMİYOR-
Raporda, sektörde küresel rekabetin yakın zamanda artacağı öngörülerek, "Ancak sektör mevcut sıkıntılarıyla bu rekabete hazır değildir. Sıkıntıların giderilmemesi halinde yakın zamanda sektöre yabancı sermayenin hakim olması ihtimali artmaktadır" denildi.
Eğitim yayıncılığı sektörünün her yıl yaklaşık 160 milyon kitap ürettiği belirtilen raporda, 2007 yılında bunun 100 milyon adetten fazlasını Bakanlığın kendi yayınevinden alındığına işaret edildi. Raporda, 80'den fazla özel sektör yayıncısının yaklaşık 60 milyon adet kitap satabildiği vurgulandı.
Raporda şu ifadelere yer verildi:
"Yani devlet yayınevi pazara tam anlamı ile hakimdir. Eğitim Yayıncıları kamunun pazar payının en yüksek olduğu sektörlerden birinde rekabet etmeye çalışmaktadır. Bakanlık devlet kitaplarından alacağı kitap miktarını belirledikten sonra özel yayınevlerinin pazar paylarını artırabilmek adına yapabilecekleri hiçbir şey yoktur. Sadece özel sektöre ayrılan bölümde firma bazında pazar paylarını artırabilmektedirler. Ancak özel sektörün aldığı pay her geçen yıl azalmakta devletin payı artmaktadır."

-KİTAP FİYATLARI ÇİZGİSİZ DEFTERDEN UCUZ-
Özel sektörce sağlanan 60 milyon adet kitabın satış fiyatının son 3 yıldır neredeyse hiç değişmediği kaydedilen raporda, satış fiyatının baskı, kağıt maliyeti üzerinden yapılan bir hesaplama mantığıyla belirlenerek yayınevlerinin katma değeri yok sayıldığı ifade edildi. Raporda, "Kitapların fiyatı çizgisiz defterden daha ucuz hale gelmiştir. Kitabın içeriğinin değeri sıfırın altına inmiştir" denildi.
Yayıncılara da baskı ve kağıt maliyeti üzerinden fiyat verilmesinin, yayınevlerinin katma değerini yok saymak ve yayıncıyla matbaacıyı karıştırmak olduğu anlatılan raporda, "Bu güne kadar izlenen fiyat politikaları sonucu özel sektör yayıncıları son üç yılda ya sermayeden yediler ya da borç harç bugünlere geldiler. Yarını artık göremez noktada bulunmaktadırlar" uyarısı yapıldı.

-ÖZELLEŞTİRME POLİTİKASIYLA UYUMSUZLUK-
Raporda, devlet kitaplarının birim fiyatlarının özel sektöre kıyasla neredeyse yarı yarıya fazla olduğuna dikkat çekildi. Birim fiyatlarının 2003'de devlet kitaplarında 1.95 YTL iken özel sektörde 1.57 YTL, 2004'de ise bu tutarın devlet kitaplarında 2.04 YTL iken özel sektörde 1.67 YTL olduğu kaydedilen raporda, devlet kitaplarının birim fiyatının 2005'te 2.04 YTL'ye mal olurken bu dönemde özel sektörde birim fiyatın 1.10 YTL olduğuna işaret edildi. Raporda, 2006'da devlet kitaplarında 2.22 YTL birim fiyat ödenirken bu tutarın özel sektörde 1.34 YTL, 2007'de ise devlet kitaplarında 1.46 YTL olan tutarın özel sektörde 1.25 YTL olduğu anlatıldı.

-DEVLETE MİLYON YTL'LİK ZARAR-
Fazla birim fiyat ödenmesinin son 5 yılda devlet kasasına 127 milyon 791.5 bin YTL'ye mal olduğu ifade edilen raporda, bu tutara dolaylı vergi kayıpları da eklenirse çok daha yüksek tutarlarda olacağına dikkat çekilerek şöyle denildi:
"Mevcut durum özelleştirme politikaları ile ciddi çelişki içerisindedir. Fiyatları kontrol edebilme mantığı ile izah edilmeye çalışılan bu durum hükümet politikaları ile de çelişmektedir. Kitaplarımızın fiyatları zaten Milli Eğitim Temel Kanunu'nun 53 maddesi gereğince Bakanlık tarafından belirlenmektedir. Devlet kitaplarının kitap hazırlama sürecindeki maliyetleri gerçeği yansıtmamaktadır. Bakanlığın tüm imkanları devlet kitapları tarafından kullanılmakta ancak maliyet hesabı yapılırken bu göz ardı edilmektedir."