BİZE ULAŞIN
Türkçede son ek olan -de, -da ile bağlaç görevindeki de ögesinin pek çok kişi tarafından karıştırıldığı bilinir. Bu da söz edilen ögelerin yanlış yazılmasına bağlı olarak Türkçe yazım kurallarının ihlal edilmesine sebebiyet verebilir. Bende de sözcük öbeği bu kapsamda ele alınması gereken ifadeler arasında öne çıkar. Bende de sözcük öbeğinin hem son ek olan hem de bağlaç olan de ögesini içerdiği bilinir. Bu da söz edilen ifadenin TDK Yazım Kılavuzu’na göz atılarak detaylı bir şekilde incelenmesinin önemini gösterir. Yani bende de öbeğinin içerdiği ögeler tek tek ele alınarak bu ifadenin ayrı mı bitişik mi yazıldığı açıklanmalıdır.
Türkçe yazım kurallarına yönelik olarak en çok araştırılan konular arasında -de, -da eki yer alır. Türkçede -de, -da ögesinin son ek olarak mı yoksa bağlaç görevinde mi kullanıldığı genellikle karıştırılır. Bu noktada “Bende de ayrı mı yazılır?” diyen kişilere doğru yanıt verilebilmesi için ilk olarak söz edilen ifadede yer alan -de ögesinin türünden söz edilmelidir. Bende de sözcük öbeğinin içerdiği ikinci öge olan -de bağlaç görevi görür. Bu bağlaç kendinden önce gelen bende kelimesinin son ünlüsüne bağlı olarak büyük ünlü uyumuna uyacak şekilde e sesiyle yazılır.
Bende de sözcük öbeğinin ikinci ögesi olan de bağlacı bu ifadede yaygın olarak “ek olarak, fazladan” anlamıyla kullanılır. TDK tarafından onaylanan bende de doğru yazılışı hakkında net bilgi verilmesi için de bu öbekteki de ögesinin bağlaç olduğunun bilinmesi yeterlidir.
Türk Dil Kurumu tarafından kullanıma sunulan Yazım Kılavuzu kapsamında de, da bağlacının nasıl yazılması gerektiği anlaşılır bir şekilde açıklanır. Türkçe yazım kurallarına göre bağlaç görevini üstlenen de, da ögeleri mutlaka ayrı olarak yazılmalıdır. Yani “Bende de bitişik mi yazılır?” diyen kişilere aktarılması gereken doğru yanıt “hayır” şeklindedir. Bu bağlamda de, da bağlacının bende sözcüğünden sonra bir boşluk bırakılarak yazılması gerektiği söylenmelidir. Bununla birlikte bende sözcüğünden sonra gelen de bağlacının kendinden önceki kelimeden kesme işaretiyle ayrılmaması gerektiği de hatırlatılmalıdır. Sunulan bilgiler doğrultusunda doğru ve hatalı olan bende de yazımı ise aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Türk Dil Kurumu’na göre nasıl yazılması gerektiği merak edilen de, da bağlacı kendinden önce gelen sözcüğe bitişik olarak kullanılmamalıdır. Bu da bende de sözcük öbeğinin ikinci ögesi olan de bağlacının ayrı olarak yazılması gerektiğini anlaşılır kılar. Ancak de bağlacı kendinden önce gelen kelimeden kesme işaretiyle ayrılmamalıdır. Yani bende de kelime öbeğinin doğru yazılışında iki ayrı öge arasında yalnızca boşluk bırakılması gerekir.
Buna ek olarak bende de ifadesinin ikinci ögesi olan de bağlacı kendinden önce gelen sözcüğün aldığı -de bulunma durumu eki ile karıştırılmamalıdır. Nitekim bende sözcüğünün kökü ben zamiridir. Bende kelimesi de ben zamirine bulunma durumu eki olan -de ögesinin getirilmesi sonucunda oluşturulmuştur. Buna bağlı olarak bende de sözcük öbeğini oluşturan ilk ögenin bulunma durumu eki aldığı, ikinci ögenin ise bağlaç olarak kullanılan de olduğu belirtilmelidir. Bende de TDK onaylı olan yazılışını tam olarak öğrenmek isteyen kişiler ise aşağıdaki cümleleri inceleyebilir:
