Beyin sağlığımızı ne kadar zamanda bir kontrol ettirmeliyiz?

Chek-up programlarının hiçbirinde vücudumuzun en önemli organı olan beyin ve sinir sistemi olmaz.Halbuki bu sistem tüm organlarının çalışmasını ve kontrolünü yapar ve en önemlisi,konuşmayı,düşünmeyi,hayal kurmayı,aşık olmayı,nefret etmeyi,olaylar karşısında değişik tepki vermeyi, tat almayı, görmeyi,acı duymayı,yürümeyi ve yürüme kontrolü gibi bizi biz yapan duygularımızı yönetir. Bedenimizi ve ruhumuzu idare ve kontrol eden beynimizin sağlığı çok önemlidir.

İleride dönüşü olmayan felç,demans yani bunama gibi hastalıklara yakalanma riskini çok aza indirmek ve panik atak olmamak,kronik depresyona yakalanmamak,öfke kontrolünü sağlamak,takıntılardan kurtulmak vs. için nörolojik chek-up'ı en az yılda bir kez yaptırmak gerekir.

Beyin hastalıklarını önceden tanımak mümkün mü? Genel chek-up programları bu hastalıkları tanımaya yeterli midir?

Günümüzde yapılan rutin kontrollerde maalesef vücudumuzda sadece var olan hastalıklar tespit edilmektedir.Nitekim kontrollerini yaptırdıktan sonra ,felç geçiren kişileri,kalp krizi geçirenleri vs sıkça duyarız. Ayrıca kişinin tüm testleri normal fakat eve giderken köprüden atladı.Böyle bir kişiye daha doğrusu hastaya chek-up da sağlam raporu vermek ne kadar doğru olur.

Tıpta hızla gelişmektedir.Yapılan nörolojik kontroller sayesinde,beyin anevrizmaları, epilepsi, MS yani multipl skleroz, myastenia gravis,kronik depresyon, anksiyete, panik atak, başdönmesi gibi önemli hastalıklar tespit edilip önemli ölçüde önlenmektedir. Ayrıca ileride oluşma ihtimali olan demans bunama,kanser,gibi hastalıkların oluşma olasılıkları bazı özel laboratuvar yöntemleriyle belirlenmektedir .

Beyin check–up’ı niçin yapılır?

Son yıllarda beyin damarlarının tıkanmasına veya kanamasına bağlı felç kalmaktan dolayı ölenlerin ve sakat kalanların sayısı istatistik verilerine göre nerdeyse birinci sırayı almıştır. Özellikle genç yaşta beyin kanamasının en sık nedeni olan anevrizma genellikle hasta felç olduktan sonra çekilen ilk beyin MR da tespit edilmektedir.Halbuki anevrizma tespit edildiği taktirde küçük bir müdahale veya ,yapılan operasyonla önlenebilir.Bunun dışında aktif olmayan MS plakları ,kas hastalıkların erken dönemleri,epilepsi, bel,boyun fıtıkları, beyin ve boyun damar hastalıkları vs. gibi hayati olumsuz yönde etkileyen hastalıklar erken tespit edilirse büyük oranda önlenir.

Davranışlarımızı ve duygularımızı idare eden beyin ve sinir sisteminin bu işlevi gören bölümlerinin işleyişi bozulursa depresyon, kişinin kontrol edemediği ve hayatı çekilmez hale getiren takıntı, aşırı sinir, uykusuzluk, aşırı uyku vs. gibi duygu durum bozuklukları oluşur. Bu hastalıklar kronik hal alırsa zaman içinde hasta ve toplum tarafından kabul edilir bir hale gelir. Kasabada veya mahallede şu şahıs aşırı sinirli,bilmem kimin kızı evden dışarı çıkmaz gibi sözler duymuşuzdur.Yapılan testler,ve görüşmeler sayesinde kişinin bu tür gizli kalmış duygu bozuklukları tespit edilir ve tedavisi yapılır.kişi kaybettiği fakat kaybettiğini fark etmediği sağlığına tekrar kavuşur ve yeni bir hayata başlar.

Beyin tetkikleri, organik rahatsızlık yanında duygu ve davranış kontrolünün de yapılmasıyla diğer organların check-up programlarından ayrılır.

Beyin check-up’ı nasıl yapılır?

Bu kontrol ikiye ayrılır:

a) Beyin ve sinir sisteminin görüntüleme ve laboratuvar yöntemleriyle incelenmesi. Beyin ,sinir ve hastalıklarını tespit etmeye yönelik kan tetkikleri, beyin MR,gerekirse beyin elektrik dalgalarını tespit eden EEG ,kas ve sinir hastalıklarını tespit etmede kullanılan EMG bu incelemeleri yapmamızı sağlar.

Beynin uzantısı olan gözün ve göz dibinin kontrolü bir çok beyin hastalığı hakkında bilgi verir. Damarsal hastalıklara zemin hazırlayan,vücutta halsizliğe sebep olan diş eti ve başta baş ağrısı olmak üzere bir çok ağrıyla bağlantılı olan diş çürükleri için diş ve dişeti kontrolü check-up için vazgeçilmez muayanedir. Sinüzit,uyku apnesi..vs gibi gereken durumlarda kulak burun boğaz muayanesi yapılır.

b) İçinde bulunduğumuz ruhsal halimiz, veya farkında olmadığımız ruh hastalıklarını belirlemek için yapılan psikolojik testler ve görüşmeler.

Beyin check-up’ı ne zaman yaptırılmalıdır?

Beyin ve sinir sistemi hastalıklarını çok geniş bir yelpazede değerlendirmek gerekir.Doğumdan itibaren başlayan bu hastalıklar ölüme kadar bir çok çeşidiyle karşımıza çıkar.Örneğin ,doğumda hafif oksijensiz kalan çocuk ilk aylarda ailenin anlamadığı bir çok belirti gösterir.Yada sara yani epilepsi hastası olan bir çocuk veya otistik olan bir çocuk bu hastalığından bağımsız ilerde bir çok beyin ve sinir hastalığına yakalanabilir.Ayrıca kişiliğin şekillenmesi ve öğrenme çocuklukta başlar.Çağın en büyük sorunu haline gelen demans yani ,halkın bildiği ve korktuğu adıyla alzheimer hastalığının erken belirlenmesi, genç hastalığı olan MS yani multıpl skleroz hastalığının belirti vermeden tespiti,orta yaşta görülen parkinson .....gibi hastalıkların erken tespiti büyük önem taşır.

Bundan dolayı ,nörolojik kontrollerin çocukluktan itibaren yapılması gerekir. Toplum olarak zor zamanlardan geçiyoruz, toplumda yaşanan istenmeyen olayların (öfke patlamaları, tacizler, tecavüzler, cinayetler vb.) önceden engellenebilmesi bu check-up sayesinde mümkün olabilir mi?

Sizce bu check-up’ın en çok yapılması gereken meslek grubu hangisidir?

Beyin check-up, ne kadar sıklıkla yapılmalıdır?

Tüm beyin ve sinir sistemi detaylı incelendikten sonra,çıkan sonuca göre, ilk inceleme kadar kapsamlı olmasa da her yıl beyin check-up yaptırmamızda fayda vardır.

Şirketlerin elemanlarını işe almadan önce/veya o şirkette çalışırken bedensel ve ruhsal değerlendirmeden geçirmesi etik midir, sorun yaratır mı? Çocuğunuzu her gün okula taşıyan servis şoförü,epilepsi yani sara hastası mı,okuldaki anaokulu öğretmeni pedofili yani subyancımı,yüzlerce kişinin çalıştığı bir şirkete alınan yöneticide kişilik bozukluğu var mı, alınan muhasebecide çalma hastalığı hastalığı olan kleptomani var mı? vs. İşe alımlarda bu testler yapılmadığı için bu soruların cevabını tabi ki bilemiyoruz.Bu testlerin amacı,kişinin özelini deşifre etmek değil, tüm şirket çalışanlarını,şirketin hizmet ettiği tüm kişileri kısaca hepimizi ilgilendiren sorunları tespit etmektir.

Ayrıca kişinin farkında olmadığı henüz belirti vermemiş beyin ve sinir sistemi hastalıklarının bu testler sayesinde önceden tespit edilmesi kişi açısından da önemlidir.Örneğin beyninde patlama olasılığı yüksek, çok büyük bir beyin anevrizması yanı baloncuğu olan bir kişi bunun farkında değilse, şirkette önemli bir göreve geliyorsa ve bu kişinin işten ayrı kalması sorun yaratacaksa bu anevrizmanın patladığını ve kişini yaşamını kaybettiğini ya da sakat kaldığını düşünün.Bu hastalığı tespit etmenin etiklikle bir ilgisi olabilir mi.Yine önemli bir göreve getirdiğiniz kişinin suç işlemeye meyilli psikopat kişilikli ya da çalma hastalığının tespit edilmesinin etiklikle ilgisi olabilir mi?

Bu check-up sonuçları önce şirket patronları ile mi yoksa İK birimi ile paylaşılıyor? Beyin Check-up sonucunda ortaya çıkan sonuçlar ,neticede bir sağlık değerlendirmesidir.İnsan kaynakları veya patronlarla paylaşılmasında sakınca olmaz.ANCAK ŞİRKET SAHİBİNİN VEYA İNSAN KAYNAKLARI BÖLÜMÜNÜN İSTEĞİ İLE YAPLAN BAZI PSİKOLOJİK TESTLERİN GİZLİ KALMASINDA FAYDA VARDIR. Bazı kişilik testlerinin ,gizlenen cinsiyet tespitinin,dikkati ve hafızayı ölçen...... vs testler şirket isterse yapılır. Bu testler kişinin diğer ilişkilerini etkileyeceği için,gizli kalır.

Toplum olarak zor zamanlardan geçiyoruz, toplumda yaşanan istenmeyen olayların (öfke patlamaları, tacizler, tecavüzler, cinayetler vb.) önceden engellenebilmesi bu check-up sayesinde mümkün olabilir mi?Mümkün olsa da tüm topluma bu testler özellikle psikolojik testler yapılabilse.Normal kişilik yapısındaki bir kişi bilinçli suç işlemez,ancak aşırı öfkelenirse, bu sinir ve öfke davranışlarına hakim olmayı önlerse kişi karşı tarafa zarar verebilir.Bunun adı halk tabiri ile cinnet geçirmektir.Bu ruh yapısı da normal değildir.Bu yüzden yapılan Beyin Check-up işlenme olasılığı olan suçları büyük oranda önler.

Sizce bu check-up’ın en çok yapılması gereken meslek grubu hangisidir?Beyin check-up özellikle çok sayıda kişiye hizmet eden meslek gruplarına yapılmalıdır.Pilot ve hostesler,şoförler,öğretmenler,silah kullanan güvenlik güçleri,büyük şirketlerdeki müdürleri....vs bu meslek grupları arasında sıralıyabiliriz.Ayrıca toplum sağlığı ile ilgilenen ve toplumun her kesmi ile ilgilenen doktorlarda bu check-up'ı kesin yaptırmalıdır