Bilgisayar oyunları uykuyu aksatıyor
Türk Uyku Tıbbı Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Fuat Özgen, çocuklarda ideal uykunun 8 saat olduğunu belirterek, "Bilgisayar kullanımı, özellikle tablet, gece uykusunu kısaltan ve aksatan en önemli faktördür" dedi.
Özgen, yaptığı açıklamada, "Hepimizin uyku uyanıklık düzenini sağlayan en önemli unsur, hep aynı saatte kalkmaktır. Aynı saatte yatmaktan ziyade sabah hep aynı saatte erken kalkmak gerekir” diyerek, "Okula başlayacak çocukların sağlıklı bir uyku düzeni için sabah mutlaka erken ancak uykusunu almış şekilde yataktan kalkmasını sağlamak gerekiyor. Çocukların tatilde bozulan uyku düzenini bir hafta hatta 15 gün önceden tekrar düzenlemek, sabah kalkış saatlerini sabitlemek gerekir. Uyku hijyeninin olmazsa olmaz kuralı vaktinde yatıp kalkmaktır. Yaz tatilinde bazı çocuklarda bu ritim kaydığı, geç yatıp öğlen kalktıkları için okula başlangıç öncesinde uyku düzeni yavaş yavaş, kademeli olarak eski haline döndürülmelidir. Tatilin son haftasında çocuğun okula gideceği saate göre kalkması sağlanabilir. Hafta sonlarında da benzer saatte kalkması genel kural olmalıdır" diye konuştu.
Okul çocuklarında ideal gece uyku süresinin ortalama 8 saat olduğunu vurgulayan Özgen, bilgisayar kullanımının gece uykusunu kısaltan ve aksatan en önemli faktör olduğuna işaret ederek şu bilgileri verdi:
"Eğer çocuk ertesi gün zinde şekilde kalkıyorsa ve bellek sorunları, uyku hali yoksa gece uykusunu az uyumasında bir sakınca yok. Ama genelde çocuklar gece yatmadan öne bilgisayar kullanıyor. Hatta tablet bilgisayarla yatağa giren çocuklar var. Çalışmalar gösteriyor ki bu tür aktiviteler hem uyku süresini kısaltıp uykudan çalıyor, daha da önemlisi strateji oyunları gibi sinir sistemini uyaran oyunlar sempatik aktiviteyi artırarak uykuyu kaçırıyor, uykuya geçişi zorlaştırıyor, uyku kalitesini bozuyor. Bu nedenle planlanan uyku saatindenyaklaşık 1 saat kadar önce bilgisayar oyunlarının bırakılması gerekiyor.”
Öğrenilen bilgilerin pekiştirilmesi ve hafızamıza kaydedilmesi için mutlaka kaliteli uykuya ihtiyaç duyduğumuzu kaydedenÖzgen, "Birşeyleri öğrendik ama uykusuz kaldık diyelim. Hafızamız o bilgilerikaydetmiyor. Uykusunu almayan öğrencide dikkat ve konsantrasyon sorunları görülüyor, sorulan sorulara cevap veremiyor. Aslolan gece uykusudur. Ebeveynlerin en önemli yapması gereken şey bunu sağlamaktır" dedi.
Çocuklarda geç uyumanın en önemli nedenlerinden birinin uzun çalışma saatleri nedeniyle çocuğuyla yeterli vakit geçiremeyen ebeveynler olduğunu ifade eden eden Özgen, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Çocuk bütün gün annesinin babasının işten gelmesini bekliyor. Anne ve babası evegittikten sonra yemek yemenin ardından çocuğun yatmasını bekliyor. Anne işlerini halledip, dinlenmek, kendine vakit ayırmak, çocuk ise oyun oynamak istiyor. Anne baba ise çocuktan uyumasını bekliyor. Bu çekişme uyarılmaya ve uykuya geçmenin gecikmesine yol açıyor."
Özgen uykuya geçişini kolaylaştırmak için, şu bilgileri verdi:
"Çocuğunuzla kavga edip çekişmeden ona yardımcı olmaya çalışın. İnatlaşmak stres hormonlarının salgılanmasına ve çocuğun uyarılmasına yol açarak uyumasına engel olur. Ceza vermek yerine, anlatarak gerekirse birlikte vakit geçirerek yanındaki minderde, koltukta oturarak uykuya geçmesini kolaylaştırın. Ilık bir duş aldırıp, kitap okuyun. Çocuğun seveceği şeyleri yaparak huzurlu ve sağlıklı uyku sağlayabiliriz."
