ABD'nin batı sahiline son aylarda 70'in üzerinde gri balina vurması bilim insanlarını harekete geçirdi. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) bunun 'olağanüstü bir ölüm oranı' olduğunu ve kaynakların bu sorunun çözümüne aktarılması gerektiğini. Kuruma bağlı çalışan biyologları yaşanan gri balina ölümlerini soruşturmak üzere görevlendirdi. 2019 yılında ABD'nin Kaliforniya eyaletinin kıyılarına 37, Oregon'a 3, Washington eyaletine 25, Alaska kıyılarına ise 5 ölü balina vurdu. Bunun yanında Kanada'nın batı kıyısına da 5 ölü balina bulundu. Son ölü balina geçtiğimiz hafta Alaska'nın Chignik koyunda ortaya çıktı.
YAZ AYLARINDA BESLENİYOR
Gri balina ölümlerinin nedeni bilim insanlarının araştırması sonucunda net bir şekilde anlaşılacak olsa da konuyla ilgili bazı sağlam temellere dayanan teoriler bulunuyor. Uzmanlar ölen balinaların yağ oranlarının düşük olduğunu ve bunun yeterli beslenmemeye işaret ettiğini bildirdi. Bunun nedeni ise küresel ısınmaya bağlı olarak Alaska açıklarındaki Bering Denizi ve Chukchi Denizi'nde son yıllarda su sıcaklığının artması olabilir. Gri balinalar geleneksel olarak yaz aylarında bu denizlere gelip yıllık besin ihtiyacının önemli bir kısmını bu denizlerden sağlıyor. Ardından kış aylarında Meksika açıklarına göç ediyor.
AMFİPOD SAYISINDA DÜŞÜŞ YAŞANMIŞ OLABİLİR
NOAA'ya bağlı bilim insanları dün basın mensuplarıyla gerçekleştirdikleri telekonferansta gri balinalar için hayati öneme sahip Bering ve Chuckchi'de su buzu seviyelerinde son 10 yılda büyük düşüş yaşandığına dikkat çekti. Bunun insanların sebep olduğu küresel ısınmanın bir sonucu olduğunu bildirdi. Washington Üniversitesi'nden okyanus bilimcisi Sue Moore "Arktik'te çok hızlı bir değişim yaşanıyor ve balinaların bu değişime adapte olması gerekiyor" dedi. Moore, gri balinaların ana besin maddesinin amfipod isimli bir kabuklu canlı olduğunu ve su buzu seviyelerindeki düşüşün bu canlıların sayısını azaltmış olabileceğini belirtti.
BİR BAŞKA TEORİ: MAKSİMUM NÜFUSLARINA ULAŞTILAR
Küresel ısınma ve etkileri gri balina ölümlerinin ardında yatan gerekçe olabilir ancak bilim insanlarının konuyla ilgili başka teorileri de bulunuyor. NOAA telekonferansında söz alan biyolog David Weller, gri balinaların doğanın destekleyebileceği maksimum nüfusa ulaşmış olabileceğini iddia etti. Gri balina nüfusunun 27 bine ulaştığına dikkat çeken Weller "Bu, 1967'den beri tutulan kayıtlara göre bugüne kadar ulaşılmış en yüksek rakam. Tabii şunu unutmamak gerekiyor; doğanın destekleyebileceği maksimum nüfus sabit bir sayı değildir. Rakam yıldan yıla değişebilir" ifadelerini kullandı.
ALIŞILMADIK YERLERDE GÖRÜLÜYORLAR
Biyolog ve gri balina uzmanı John Calambodikis ise artan ölümlerin birden çok nedeni olabileceği ihtimali üzerinde duruyor. San Francisco gibi normalde gri balinaların uğramadığı bölgelerde son yıllarda gri balinaların görüldüğünü belirten Calamboudikis "Böyle yoğun bölgelere gelmeleri gemi çarpması sonucu ölümleri artırabilir. Son zamanlarda alışılmadık yerlerde çok fazla gri balina görmeye başladık" diye konuştu.
KIŞ AYLARINDA DEVAMI GELECEK
Ölümlerle ilgili farklı teoriler olsa da bilim insanları kış ayları geldiğinde daha fazla balinanın kıyılara vuracağı konusunda hemfikir. Bu yıl kayıtlara geçen 70'in üzerinde balina ölümünün de asıl ölüm oranının çok küçük bir kısmı olduğu tahmin ediliyor.
