Binaların dayanıklılığını "pas önleyici çözelti"yle artırmayı hedefliyorlar

ÖMER ÜRER - Düzce Üniversitesi'nde (DÜ) görevli akademisyenler, hem beton içine konulan demirin ömrünü uzatmak hem de yapıların depreme dayanıklılıklarını artırmak amacıyla "pas önleyici çözelti" geliştirdi.

Depreme dayanıklı yapılar üzerine çalışan DÜ Mühendislik Fakültesi makine ve inşaat bölümü akademisyenleri Doç. Dr. Hüsnü Gerengi ve Prof. Dr. Yılmaz Koçak, fakültenin korozyon laboratuvarında yapılan deneylerde, ürettikleri "Ekolojik Korozyon İnhibitörleri" ile paslanmanın önüne geçmeyi başardı.

Uzun soluklu denemeler sonucunda başarıya ulaşan akademisyenler, Bilimsel Araştırma Projeleri'ne (BAP) başvurarak destek aldı.

TÜBİTAK'a da gönderilen projenin ön onayı alındı. Çözeltinin kısa sürede üretim aşamasına geçilerek inşaat sektöründe kullanılması hedefleniyor.

- "İnşaat demiri zamanla paslanıyor ve dayanıksızlaşıyor"

DÜ Mühendislik Fakültesi Makine Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hüsnü Gerengi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 1999 yılında Marmara ve Düzce depremlerinin yaşandığını ve bunun ülke için acı tecrübe olduğunu söyledi.

Yapıların yıkılma nedenleri konusunda çeşitli çalışmalar yaptıklarını anlatan Gerengi, "Binaların yüzde 70-80'i arasında yıkılma nedeninin, donatı içerisinde bulunan demirin paslanması olduğu ispatlandı. Biz de beton içerisindeki donatının korozyon mekanizmasını yavaşlatma üzerine bilimsel çalışmalar yürüttük. Çalışmalarımızı inşaat bölümündeki hocalarımızla yürüttük. Onlar bize günümüz standartlarına uygun beton döküyor, biz de bu betonun içerisindeki donatının ömrünü hesapladık." diye konuştu.

Gerengi, bütün metalik malzemelerin atmosferik olaylar ve kimyasal etkileşimlerden dolayı ilk halleri olan mineral haline dönmek istediğini anlatarak, bunun inşaat sektöründe kullanılan donatı için de geçerli olduğunu kaydetti.

İnşaat demirinin, her ne kadar betonda kullanılsa da zamanla dış etkenlerden kaynaklı paslandığına ve dayanıksızlaştığına işaret eden Gerengi, şöyle devam etti:

"Zamanla inşaat betonunun içinde bulunan donatı kütle kaybına uğruyor. Bu yıpranma binada mukavemet sıkıntısına neden oluyor. Şu anki betonarme binalarda ciddi manada ömür kısalması oluyor. Bundaki en önemli faktör korozyondur. Bu konuda birçok yayın yaptık. Artık endüstriye ve ülke ekonomisine katkıda bulunmak için çabalıyoruz. Katma değer üretecek ürünler peşindeyiz. Ürettiğimiz 'Ekolojik Korozyon İnhibitörleri'ni beton hazırlanırken karışım suyuna katarak korozyon mekanizmasını yavaşlatmayı amaçlıyoruz. Bunu başardık ve deneylerle de sabitledik. Bunla ilgili geçmişte de çalışma oldu ancak çok sınırlı."

- "Deniz kıyısındaki kentlerde ürünü kullanmayı hedefliyoruz"

Gerengi, şu an Ar-Ge çalışmaları yürüttüklerini, sonraki süreçte ürün geliştirme aşamasına geçeceklerini belirterek, "İleride tüm beton santralleri ve inşaat firmalarıyla ürünü kullanmaya çalışacağız. Özellikle deniz kıyısındaki kentlerde yapılan binalar ve hava kirliliğine maruz kalan bölgelerde ürünü kullanmayı hedefliyoruz." dedi.