'Bir Arap Anomalisi' Tunus üzerinden Arap Baharı'nı anlamak...
17 Aralık 2010 Tunus’ta bir gencin kendini yakmasının ardından tüm Tunus halkının giriştiği eylemle beraber Arap dünyasına gelen bir bunalım dönemi; Arap Baharı... Yapılan protesto sonucu birçok Arap ülkesi, Tunus’tan etkilendi. Arap Baharı'nın başlangıç noktası Tunus üzerinden, Arap dünyasına ışık tutan bir anlatı: Columbia Üniversitesi'nin kıdemli araştırmacılarından Safwan M. Masri'nin kitabını sizler için inceledik.
Arap Baharı Tunus'ta başladı ve son buldu. Zalimce bir baskıyla, insani felaketler ve sivil savaşla geçen bir dönemde, Tunus'taki Yasemin Devrimi, demokrasinin uygulanabilmesi ve barışçıl bir bir geçiş sağlanabilmesine yol açmış oldu. 4 kısa yıl içinde, Tunuslular yenilikçi bir anayasaya geçti, adil bir parlamento seçimine gitti ve ülkenin ilk demokratik yollarla seçilmiş başkanını göreve başlattı.
Peki komşularının yakasını bırakmayan talihsizlikler Tunus'un yakasını bıraktı mı?
'Tunus'ta bir Arap anomalisi' , Safwan M. Masri, ülkenin Arap Baharı'yla ilgili yaşadığı müstesna deneyimleri gözler önüne seriyor. Masri, Tunus'un, eğitim; din ve kadın hakları alanında gerçekleşen reform tarihinin izini sürdüğü kitabında , 19. yüzyılın ortalarında inşa edilen; bugünün liberal ve demokratik toplumun tohumlarını tartışıyor. Masri, 'Tunus'un diğer Arap ülkelerinin bir replikası olan bir model olarak ayakta durmadığını, bir anomaliden ziyade, bölgenin kalanından apayrı bir gidişat ve yörünge üzerine kurulmuş bir bir reformizm tarihi olarak kendine yer bulduğunu ifade ediyor.
Bu anlatı, Arap bölgesi üzerinden, kimlik kavramını, İslam ve toplum arasındaki ilişkiyi ve dinin, eğitimsel, toplumsal ve politik gündemi şekilllendirme hususunda ne kadar hegemonik bir rol oynadığını gözler önüne seriyor. Çok sayıda uzman, lider, aktivist ve halktan insanlara kadar uzanan bir kitleyle yapılan röportajlara ve pek çok önemli bilginin oluşturduğu sentezlere ve analizlere dayanan kitapta, Masri, hassas, yer yer insani ve bireysel bir bakış açısı sağlayarak sadece Tunus'u anlamak adına değil, tüm Arap dünyasını kavrayabileceğimiz kritik bir çalışma ortaya koyuyor.
YAZAR HAKKINDA: Safwan M. Masri, Columbia Üniversitesi-Global Merkezler ve Gelişmeler biriminin Yönetim Kurulu Başkan Vekili. Columbia Üniversitesi'nin Uluslararası ve Halka İlişkiler departmanında kıdemli araştırmacı bilim adamı olarak görev alan Masri, Dış Politika Derneği oluşumunun da fahri üyesi. Önceden, Columbia Üniversitesi- İşletme Bölümü'nün Dekan Yardımcılığı görevinde de yer alan Masri, Stanford Üniversitesi'nden 1988 yılında Ph.D. almıştır. Masri, New York'ta ve Amman'da yaşamaktadır.
