Bireysel Emekliliğe Yüzde 25’lik Devlet Katkısı

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) yatırılan her 100 liraya karşılık devletin de 25 lira katkıda bulunacağını, ancak sistemden 3 yıldan erken ayrılanların devlet katkısından yararlanamayacağını açıkladı.

Babacan, Bireysel Emeklilik Sistemi’nde bugün itibariyle hayata geçirilecek yenilikleri düzenlenen basın toplantısıyla duyurdu. Türkiye Sigorta Birliği’nin Four Seasons Otel’de düzenlediği toplantıda konuşan Babacan, sitemin ilk temellerinin 2003 yılında atıldığını dile getirdi. 9 yıllık süre içerisinde 3 milyon 100 bin katılımcı ile 20 milyar liralık bir fon büyüklüğüne ulaşıldığını belirten Ali Babacan, “Diğer ülkelerle mukayese edildiğinde sisteminin büyüklüğü, Türkiye ekonomisinin büyüklüğüne göre değil. Türkiye’deki toplam özel emeklilik sigortası ile buluşan fonlar GSMH’nin yüzde 2.2’si. OECD ülkelerine bakıldığında bu rakam yüzde 72.4. Sistem hala başlangıç aşamasında ve bu rakamlar küçük olduğunu gösteriyor. Ama potansiyel var. Doğruları yaptığımız sürece BES’in büyümesi için geniş alan ve potansiyel var. Çok daha farklı noktaya varacağı gözüküyor” dedi.

2012’de yapılan yasal düzenlemelerle sistemin bu yıl yepyeni çerçeveye kavuşacağını vurgulayan Babacan, şunları söyledi:

“Yepyeni bir sistemle olacak. Sisteme çok daha fazla vatandaşın katılmasını bekliyoruz. Makro ekonomik yapısının en önemli noktalarından biri tasarruf açığının azalmasına bu sistem önemli etki yapacak. En önemli yenilik bu sisteme devlet katkısı uygulaması. BES’e vatandaşlarımız tarafından ödenen katkı paylarının yüzde 25’i kadar meblağ devlet tarafından katılımcıların bireysel emeklilik hesabına yatırılacak. Yani yatırılan her 100 liraya devlet 25 lira yatıracak. Ocak ayında vatandaşın yatırdığı paranın mart ayında yüzde 25’i devlet tarafından yatırılacak. 100 liranın yanına eklenen 25 lira da aynı 100 lira gibi nemalandırılacak. Devlet katkısı ödemelerinde bir üst sınır koyduk. Bu sebeple bir katılımcının alabileceği devlet katkısı tutarı, ilgili yıldaki brüt asgari ücret tutarını aşmayacak. Bu her bir fert için olacak. Yani 2013 yılında 3 bin liralık bir sınır söz konusu. 2014 için asgari ücret yükseldiğinde devlet katkısının üst sınırı yükselecek. Devlet katkısı uygulamasının başlamasıyla katkı paylarının, vergi paylarından indirimi sonlanmış olacak. Yeni devlet katkısı sistemi vergi mükellefi olup olmadığına bakmaksızın eşit katkı olacak.”

Babacan, çalışan veya çalışmayan 18 yaşından büyük herkesin faydalanacağı teşvik programına geçildiğini belirterek, sisteme katılanların makbuz saklama gibi durumlarının olmayacağını söyledi. Vatandaşlar kendi katkılarını hesaba yatırdıktan sonra başka hiçbir işleme gerek kalmayacağını vurgulayan Ali Babacan, “İnternet üzerinden kolayca erişilebilen ne kadar birikimim var, devlet ne kadar yatırmış olduğunu internette kolayca görülmesi için çalışmalar yapılacak. Devlet katkısını katılımcı kendi hesabında ama ayrıca görecek. Herkesin kendi hesabı olacak bu hesaplar, Takasbank’ta olacak. Emeklilik dönemindeki refah düzeyini arttırmak için getirilen bir sistem. Sistem tamamen gönüllülük hesabına göre. Daha önce cebren ve vatandaşların cebinden zorla kesilen ücretlerle 90’larda metotlar uygulanmış. Ama bizde gönüllülük esas. 100 lira yatırayım, 25 lira devlet yatırsın birden çekeyim böyle bir şey söz konusu değil. Bu emekliliğe yönelik. Çok zaruri olmadıkça hesaplarına dokunmamalarını, 10 yılı doldurup, 56 yaşını geçince emeklilik hakkını kazandıktan sonra ayrılmalarını tavsiye ediyoruz” dedi.

“3 YILDA AYRILANLAR DEVLETİN YATIRDIĞINI ALAMAYACAK”

Zorunlu olarak sistemden çıkmak isteyenler için bazı kurallar getirdiklerini ifade eden Babacan, şöyle devam etti:

“3 yılda ayrılanlar, sistemden yüzde 25’lik katkı payını alamayacaklar. Çok kısa girip çıkanlar yüzde 25’e dokunamayacak. Kendi cebinden yatırılan para nemasını çekebilir. Devlet tarafından yatırılanı alamayacak. 3 yıldan 6 yıla kadar kalıp daha sonra çıkan vatandaşlar devlet katkısının yüzde 15’ini, 6 yılla 10 yıla kadar kalan vatandaşlar yüzde 35’ini alacak. 10 yıl kalanlar yüzde 60’ını çekecek, yüzde 40’ını alamayacak. 10 yıl kalan ve emekli olan vatandaşlar ise devlet katkısının tümünü alabilecek. 2013 bütçesine 1 milyar 250 milyonluk devlet katkısı payı koyduk. Tahminden daha fazla talep olursa bu ödeneği daha yukarı çıkaracağız. Bu rakama ihtiyatlı bir rakam.”

Babacan, sistemin tamamen güven ve şeffaflık üzerine inşa edileceğini ifade ederek, vatandaşların bilerek bu sisteme girmelerini sağlayacaklarını, ‘ben bunu anlamamıştım’ şeklindeki tepkilerin oluşmaması gerektiğini söyledi. Babacan, sistemdeki tek yeniliğin devlet katkısı olmadığını belirterek, “Sistemdeki maliyetlerin ve kesintilerin düşürülmesi söz konusu. Sürümden kazanılacak. Emeklilik şirketlerini maruz kaldığı çeşitli maliyetlerin düşürülmesi öngörülüyor. 1 Ocak 2014’te fonlarda performansa bağlı olarak kesinti yapılacak. Sistemdeki sürtünme her işlemde maliyet getiren unsurları aşağıya çektik ki vatandaşlarımız hak ettikleri nemayı alsınlar. Sisteme kurumsal katılımların artırımıyla ilgili değişiklik var. Bir çalışana işverenimiz ne kadar maaş veriyorsa, bu maaşın yüzde 15’i kadar bireysel emeklilik sistemine yatırıyorsa bu para vergi matrahından düşecek. Her yönüyle vatandaşlarımızın uzun vadeli birikimine ve ülkemizin tasarrufuna katkıda olacak. Vatandaşlarımızın gelecekleri için yatıracak bu rakamlar, ülkemizin topyekun refahının artmasına katkı da sağlayacak. BES’in banka hesabından en önemli farkı kendi adına açılmış hesap ve Takasbank nezdinde olacak. Hukuki açıdan ve finansal açısından Takasbank nezdinde koruma altında” diye konuştu.

Babacan, 1 Ocak itibariyle kendisinin de eşiyle birlikte sisteme dahil olduklarını sözlerine ekledi.