Bitkisel artıklar geri dönüşümle çevreye ve ekonomiye katkı sağlıyor

Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murad Çanakcı tarafından yürütülen ‘Akdeniz Üniversitesi Kampus Alanlarında Ortaya Çıkan Budama Artıklarının Değerlendirilmesine Yönelik Bir Altyapı Projesi’ tanıtım toplantısı gerçekleştirildi.
Proje uygulama alanında gerçekleştirilen toplantıya Akdeniz Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Cengiz Toker, Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Davut Karayel, Prof. Dr. Erdem Yılmaz, Prof. Dr. Mehmet Topakcı, Arş. Gör. Mete Yiğit ve Arş. Gör. Hasan Yılmaz katıldı.
Akdeniz Üniversitesi olarak çevreye duyarlı, sıfır atık yönetimine uygun sürdürülebilir bir çevre yönetimini öncelediklerini belirten Akdeniz Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Cengiz Toker, projenin bir ihtiyaçtan doğduğunu ifade etti. Gerek uygulama bakımından gerekse sonuçları itibarıyla oldukça önemli bir proje olduğunu belirten Toker, “Projede kullanılan aletler tamamen özgün ve yerli. Makinenin bir tanesi hocalarımızın çizimleriyle üretilip üniversitemize kazandırıldı. Bu projenin bir diğer özelliği de bu işletme kendi giderlerini karşılayabilecek seviyede üretim yapabilme kapasitesine sahiptir. Buradan çıkan bütün ürünler yakıt olarak da kullanılabilecek. Bu projenin hayata geçirilmesinde emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.” şeklinde konuştu.
Sıfır atık yönetimine uygun sürdürülebilir bir uygulama ortaya koyan ayrıca artıkların ekonomiye kazandırılmasını sağlayan projenin detaylarına ilişkin bilgi aktaran Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murad Çanakcı, projenin kampus alanındaki bitkisel artıkların değerlendirilmesine yönelik ihtiyaçtan doğduğunu ifade ederek; “Akdeniz Üniversitesi Merkez kampus alanı yaklaşık 3.400.000 m2’dir (3400 dekar). Üniversitenin gelişmesiyle birlikte park ve peyzaj alanlarında son yıllarda sürekli bir artış yaşanmaktadır. Son yıllardaki artış ile birlikte ağaç sayısı yaklaşık 13500 adet ve çalı bitkisi sayısı ise yaklaşık 80000 adettir. Toplam çim alanları ise yaklaşık 650 dekardır. Park ve peyzaj alanlarının periyodik bakımları sonucu önemli miktarda buda artığı ortaya çıkmaktadır. Bu artıkların depolanması halinde görüntü kirliliği ile birlikte yangın tehlikesi gibi çevresel sorunları da beraberinde getirmektedir. Bu sebeple bu artıkları “Sıfır Atık” uygulamaları kapsamında geri dönüşüme kazandırmak için başlatılan üç yıllık proje tamamlanmıştır” diye konuştu.

Özgün Tasarım ve Yerli Üretim Makinalar Kullanılıyor
Artıkların bertarafında ve geri dönüşümünde parçalama, sınıflandrıma gibi işlemlerin olduğunu belirten Çanakcı “Bu nedenle farklı özellikteki budama artıkları için proje kapsamında ülkemizde üretilen parçalama makinaları ve sınıflandırma makinası satın alınmıştır. Parçalama makinalarından birisi sabit tesislerde kullanılması için tarafımızdan geliştirilmiştir.” şeklinde konuştu.
Artıklar Geri Döşümle Çevreye ve Ekonomiye Katkı Sağlıyor
Gerek park ve bahçeler gerekse tarımsal alanlarda ortaya çıkan bitkisel artıkların son dönemlerde ülke genelinde de bir sorun olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Çanakcı, “Özellikle ülkemizde son yıllarda gündemde yerini alan Sıfır Atık kapsamında artıkların geri dönüşümü ile birlikte çevreye ve ekonomiye yapacağı katkılar oldukça önemlidir. Budama artıklarının farklı işlemlerden geçirilerek başlıca; malç, kompost, zemin, dolgu malzemesi gibi toprak zemin ile birlikte kullanımı ya da biyokütle enerji santrallerinde elektrik üretiminde veya sanayi tesislerinde hammadde olarak kullanımı söz konusudur.” diye konuştu.
Artıklardan Yakıt Elde Ediliyor
Yürütülen projeden çok güzel sonuçlar aldıklarını belirten Prof. Dr. Çanakcı, “Proje kapsamında artıkların parçalanması ve öğütülmesi sonrasında 7 farklı özellikte pelet elde edildi. Ülkemizde son yıllarda katı yakıt olarak pelet kullanımı artmaya başladı. Bu peletler evsel ısıtmalarda ve sanayi tesislerinde katı yakıt olarak kullanılabilir. Özellikler farklı artık malzeme karışımlarından elde edilen peletlerin analiz sonuçlarının memnuniyet vericidir.” dedi.

Su Tüketimini Azaltıyor
Prof. Dr. Çanakcı, “Projeden elde ettiğimiz bir diğer sonuç ise artıkların parçalanarak ağaç diplerinde malç olarak kullanıldığında toprakta nem korunumu sağladığını ve yabancı ot çıkışını engellediğini gözlemledik. Özellikle yaz döneminde sıklıkla yapılan sulama işlemlerindeki su tüketimini azaltması bakımından da ayrıca önemlidir.” ifadelerini kullandı.

Farklı Çıktılar Elde Edildi
Prof. Dr. Çanakcı, “Projede malç ve pelet elde edilmesinin yanında çok farklı çıktılarda elde edilmiştir. Parçalanan artıklarımızın bir bölümü biyokütle enerji santrallere göderilerek elektirk üretimine katkı sağlanmıştır. Parçalanan materyaller ilkokuldan üniversite öğrencilerine kadar farklı öğrenci gruplarının yer aldığı farkındalık çalışmalarından kullanılmıştır. Tarımsal çalışmalarda araştırma ve sarf malzemesi olarak kullanılmıştır. Geridönüşüm ve sıfır atık gibi konularda ilgili sektörlerle işbirliklerine zemin hazırlamıştır.” dedi.

Sıfır Atık İçin Önemli Bir Aşama
Proje kapsamında, kampüsteki artıkların toplandığı alanda Sıfır Atık kapsamında bir bitkisel artık değerlendirme tesisi için başlangıç yaptıklarını belirten Prof. Dr. Çanakcı, elde edilen sonuçlar dikkate alındığında, kazanımların çok yönlü yaygın etkiye neden olduğunu ifade ederek ülkemizde de son dönemlerde daha çok gündeme gelen farkındalık oluşturma çalışmalarına Akdeniz Üniversitesi’nin de katkı sağladığını söyledi.
Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. Murad Çanakcı’nın yürütücü olduğu proje ekibinde yine aynı bölümden Prof. Dr. Mehmet Topakcı, Prof. Dr. Davut Karayel, Arş. Gör. Mete Yiğit ve Arş. Gör. Hasan Yılmaz ile birlikte Park Bahçeler ve Çevre Sağlığı Şube Müdürü Derya Ortaçeşme de yer aldı.