Bitkisel ilaçlardaki yan etkilere dikkat

Malatya İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve Turgut Özal Tıp Merkezi Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hakan Parlakpınar, bitkisel ilacın birden fazla ilaç ile kullanıldığında yan etkileri oluşabileceğini belirterek uyarılarda bulundu.
İnönü Üniversitesi Kültür Sanat Etkinlikleri kapsamında online olarak gerçekleştirilen ve Prof. Dr. Hakan Parlakpınar’ın konuşmacı olarak katıldığı seminerde geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları ile fitoterapi konuları ele alındı. Sosyal medyadan da yayımlanan seminerde, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve Turgut Özal Tıp Merkezi Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hakan Parlakpınar, geleneksel ve tamamlayıcı tıp mevzuatından, İnönü Üniversitesi ve Turgut Özal Tıp merkezindeki uygulamalardan ve fitoterapinin önemi gibi konularda bilgiler verdi. Prof. Dr. Hakan Parlakpınar, Sağlık Bakanlığı’na bağlı olarak Geleneksel Tamamlayıcı Tıp ve Fonksiyonel Tıp Uygulamaları Daire Başkanlığı tarafından “Geleneksel Tamamlayıcı Tıp”ın Dünya Sağlık Örgütü’nden uyarlanan tanımını açıkladı. Bu açıklamaya göre geleneksel tamamlayıcı tıpın, farklı kültürlere özgü teori, inanç ve tecrübelere dayalı izahı yapılan veya yapılamayan bilgi, beceri ve uygulamaların bütünü olduğu vurgulandı. Parlakpınar, üniversite hastanelerinin, eğitim ve araştırma hastanelerinin merkez statüsünde yer aldığını ve burada yapılan uygulamaların çoklu niteliğe sahip olduğunu, ünite statüsünün ise Devlet Hastaneleri ve Özel Hastanelerdeki birimleri tanımladığını belirtti. Yönetmelik gereği buralarda on beş uygulamaya izin verildiğini ve bu uygulamaların kupa terapisi (hacamat), hidrudoterapi (sülük uygulaması), ozon terapi, fitoterapi (bitkisel ürünlerle yapılan tedavi), apiterapi (arı ürünleriyle yapılan tedavi), müzikoterapi (müzikle hastalıkların tedavisi), mezoterapi, magot (larva tedavisi), proloterapi, kayroplaksi, akupuntur ve hipnoz olduğunu söyledi.

“Menfaat temin amacıyla hasta tedavisine ceza”
Prof. Dr. Hakan Parlakpınar, geleneksel ve tamamlayıcı tıp ( GETAT) merkezinde görevlendirmenin yönetmelikte belirlenen usullere göre olduğunu ve usulsüzlük durumlarında uygulanacak kanuni işlemlerin önemine değinerek, “Bu on beş uygulama için yönetmelikte her biri için ayrı ayrı yetkili kılınanlar ile uygulanabilir ve uygulanmayacak durumlar tarif edilmiştir. Bu uygulamalar için Sağlık Bakanlığı tarafından izin verilmiş eğitim merkezlerindeki eğitimleri tamamlayıp sınavda başarılı olup sertifikalı tabip veya diş tabibine bu yetki verilmiştir. Bu uygulamalar yapılması için yönetmelikte hastalığı ortadan kaldırma ve tek başına tedavi yapılacağına dair bir beyan bulunmamaktadır. Bu şartlar sağlandığında sertifikalı tabip tarafından uygulama yapılır. Eğer sertifikası olmayan menfaat temin amacıyla hasta tedavi eden ve tabip unvanını taşıyan şahıs hakkında da kanunda madde 5’te 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 1000 güne kadar adli para cezası ile cezalandırma hükmü yer almaktadır” ifadelerine yer verdi.
Parlakpınar, fitoterapinin geleneksel bitkisel tıbbi ürünler ve bitkisel ilaçlarla yapılan tıbbi uygulama yöntemi olduğunu ifade ederek, fitoterapide kullanılacak ilaçların hekim tarafından reçeteye yazılması gerektiğini vurguladı.

“Bitkisel ilaçlardaki yan etkilere dikkat”
Bitkisel ilaçların yan etkilerinden ve halk sağlığındaki yanlış bilgilendirmeden de söz eden Parlakpınar, “Bitkisel ilacın birden fazla ilaç ile kullanıldığında yan etkileri oluşabiliyor. Bir bitkisel ilaç tek başına yan etkisi olduğu gibi başka bir bitkisel karışımlı ilaç ile yan etki oluşturabilir. İlaç yanında bitki verilirse burada da yan etki oluşuyor. Biz buna ilaç-bitki ve bitki-bitki etkisi diyoruz” şeklinde konuştu.
Prof. Dr. Parlakpınar, halk sağlığı sorunlarından bir tanesi de insanların kullandıkları bitkisel ilaçları birbirlerine tavsiye etmesi olduğunun altını çizdi. Parlakpınar, doktorların bu tür ilaçları reçeteye yazması gerektiğini ve reçete yazan doktorların ilaç ile ilaç - bitki etkileşiminin iyi bilinmesi gerektiğini vurguladı.
Parlakpınar, Malatya’nın Battalgazi İlçesindeki, Malatya-Elazığ karayolu yakınında bulunan İspendere İçmeler’inin İnönü Üniversitesi Doğu Anadolu Projesi Başkanlığı (DAB) ve Battalgazi Belediyesi sağlık turizmi projesi kapsamında bir binanın geleneksel tamamlayıcı tıp konseptine uygun proje çiziminde nihai aşamasına kadar İnönü Üniversitesi tüm aşamasında yer aldığını kaydetti.