Bitlis Kalesinde Kazı Çalışmaları 10 Yıldır Devam Ediyor

Bitlis'te, Büyük İskender tarafından inşa edildiği belirtilen Bitlis kalesinde ilk olarak Denizli Pamukkale Üniversitesi, daha sonra ise Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Tarih ve Sanat Bölümü ekibi tarafından yürütülen kazı çalışmaları yaklaşık 10 yıldır devam ediyor.

Çalışmalarla ilgili bilgi veren Kazı Başkanı Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Gülşen Baş, yapılan kızalar sırasında önemli mimari verilerin ortaya çıkarıldığını ifade etti. Baş, “Bu çalışmalar Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sanat Tarihi Arkeoloji ve Mimarlık Bölümü adına öğrenciler tarafından yürütülmektedir. Bu öğrencilerin bir bölümü master ve doktora, bir bölümü ise lisans öğrencileridir. Bu yılki çalışmalar üç aşama olarak devam etmektedir. Bunlardan biri arazi çalışmaları yani kazı çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalarda önceki yıllarda açtığımız alanlarda derinleştirme çalışmaları yapıldı. Geçen yıllarda olduğu gibi bazı duvar parçaları, mekanlara ait kesitler ortaya çıkarılmasında devam ediyoruz. Bunun yanı sıra geçen yıllarda çalışılmayan alanlarda bazı açma çalışmaları da yürütüyoruz. Özellikle kalenin güneyi ve batı tarafında da çalışmalara devam ediliyor. Bitlis kalesinde geçen yıllarda yapılan kazı çalışmalarında genellikle ortaya çıkartılan mimari verilen üst üste katmanlaştırılmış farklı medeniyetlere ait mimari veriler olarak karşımıza çıkıyor. Alandan çıkan toprak aynı zamanda eleniyor. Bu elemenin nedeni ise herhangi bir buluntu varsa ele geçirilmesidir. Bütün buluntular yani sırlı sırsız seramikler, boncuklar, lüle taşları veya sikkeler kazı evinde oluşturduğumuz laboratuvar ortamında çizimleri yapılarak arşivleniyor. Daha sonra fotoğraf çalışmaları yapılarak bakım ve onarımlarının ardından gerekiyorsa restorasyonları yapılıyor. Bu yılki çalışmalarda alanda gerçekleştirdiğimiz çalışma ise restorasyon, konservasyon ve çevre düzenlemesidir. Konservasyon çalışması geçmiş yıllarda ortaya çıkarttığımız duvarları sağlamlaştırma adına yürüttüğümüz bir çalışmadır. Ancak restorasyon ve çevre düzenlemesi çalışmaları proje aşamasındadır. İleriki zamanda bunlarda uygulama aşamasına gelecek” diye konuştu.

“BU YILKİ ÇALIŞMALARIN EN ÖNEMLİSİ RESTORASYON ÇALIŞMASI”

Kazı Başkanı Gülsen Baş, 2005 ve 2007 yılları arasında çıkarttıkları buluntularla ilgili restorasyon ve çevre düzenlenmesi kısmının en önemli çalışmalarını bu yıl yapacaklarını ifade ederek “Bu yılki kazı çalışmalarının önemli bir kısmı restorasyon çevre düzenleme kısmını ayrılmıştır. 2005-2006 ve 2007 yılında ortaya çıkardığımız üst örtüsüyle birlikte sağlam bir şekilde çıkardığımız hamam yapısının restorasyon projesi hazırlanma ve tamamlanma aşamasına gelmiştir. Bu proje önümüzdeki yıl uygulanacak ve hamam sağlam bir şekilde ayağa kaldırılacaktır. Bunun yanı sıra kalenin girişini sağlayan ve kuzey kısmında yer alan merdivenlerde ise çevre düzenlenmesi yapılmaktadır” şeklinde konuştu.

Kazı ekibinin kaldığı ve bulunan buluntuların laboratuvarda incelendiği kazı evinin restorasyonu için Bitlis’in önde gelen, iş adamlarının sponsor olmalarını istediklerini söyleyen Kazı Başkanı Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Gülşen Baş, şunları söyledi:

"Kaledeki kazılar 2003 yılından bu yana devam eden bir çalışmadır. Bu yıla kadar her sezonda 2-3 ay gibi çalışmalarımız oluyordu. Bu çalışmalarımız sırasında ne yazık ki geçici olarak konaklama ihtiyacımızı gideriyorduk. En son olarak geçen yıl Kültür ve Turizm Bakanlığı Bitlis’teki bir evi bizlere kazı evi olarak tahsis etti. Bu evin röleve ve restorasyon projeleri hazırlanıp Van Bölge Kurulu'ndan geçerek uygulama aşamasına gelindi. Bu evin onarımı konusunda kazı ekibi olarak sponsor ihtiyacımız olmaktadır. Kültür ve Turizm Bakanlığı her ne kadar destek veriyorsa da bu yeterli bir destek değil. Dolayısıyla Bitlis’in ileri gelenlerine sesleniyorum. Buradaki çalışmalar daha 15-20 yıl planlanan bir çalışmadır. Eğer bu kazı evi restore edilebilirse hem Bitlis’in önemli tarihi evi kurtarılmış olacak hemde bundan sonraki dönemlerde çok amaçlı olarak kullanılacak.”