Bodrum Kalesi'nin Kapatılmasına Tepki

Yaşar ANTER/BODRUM (Muğla), (DHA)- BODRUM Kalesi ve Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi'nin yıkım, tadilat ve restorasyon çalışmaları nedeniyle 1 Ekim'den itibaren ziyarete kapatılması tepkilere neden oldu. Müze yetkilileri, 2 yıl sürecek olan restorasyon çalışmaları sırasında ve sonrasında kaledeki şapel-caminin ibadete açılacağı konusundaki iddiaların gerçeği yansıtmadığını söyledi.
Bodrum Kalesi ve Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi'nin Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca hazırlanan Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu ile Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulları'nca onaylanan restorasyon projelerine uygun olarak restore edilen binaların yıkılarak yeniden düzenlemeye gidilmesi için bir süre önce 1.5 milyon TL'ye proje hazırlandı. Ardından bu projenin 30 milyon TL bedelle ihalesi yapılıp, 6 gün önce Bodrum Kalesi'nin surlarına iskeleler döşenip, restorasyon çalışmalarına başlandı. UNESCO'nun 'Korunması Gerekli Kültür Varlıkları' aday listesinde yer alan, 1995 yılında 'Avrupa'da Yılın Müzesi' yarışmasında Özel Ödül alan Bodrum Kalesi ve Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi'nin yıkım, tadilat ve restorasyon çalışmaları yapılmak üzere ziyarete kapatılması tepkilere neden oldu.
Kalenin ziyarete kapatılmasıyla ilgili Bodrum Kaymakamlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, "21 Temmuz 2017 tarihinden itibaren çeşitli tarihlerde meydana gelen depremler sonucunda yapılan incelemeler neticesinde müzenin, kale yapısı olması nedeniyle bölümlerde ve müzenin depo olarak kullanıldığı mekanlarda hasarlar meydana gelmiştir. Bu nedenle Bakanlığımız, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü koordinatörlüğünde, kontrolörlüğü İzmir ve Muğla Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü tarafından yürütülen 'Bodrum Kalesi Rölöve, Restitüsyon, Restorasyon, Teşhir Tanzim ve Mühendislik Projeleri Yapımı işi' (1.Etap) kapmasında başlayacak olan restorasyon çalışmaları nedeniyle, eser sağlığı ve ziyaretçi güvenliği açısından Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesinin 1 Ekim 2017 tarihinden itibaren gerekli çalışmalar tamamlanıncaya kadar ziyarete kapatılması Bakanlığımızın 13.09.2017 gün ve E.182776 sayılı oluruyla uygun görülmüştür" denildi.
'KALE ZİYARETE KAPATILMASIN'
Kalenin ziyarete kapatılması ve restorasyon çalışmalarına tepki gösteren Bodrum Kent konseyi Kültür ve Tarih Grubu Sözcüsü Rezzan Şebin, "Bodrum Kent Konseyi olarak 2016 yılının Ekim ayında bu söylentileri duymuştuk. Muğla İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü'ne arkeolog arkadaşlarımızın çalışması sonucunda dilekçe verip, proje hakkında bilgi almak istedik. Ancak bu talebimiz, 'Proje çalışmaları devam ediyor' denilerek, reddedildi. Dolayısıyla Bodrum halkının ve sivil toplum kuruluşlarının bilgisi ve katılımı hiçbir şekilde sağlanmadan proje yürürlüğe girdi. Bodrum Kent Konseyi'nin meslek odaları dernekler ve partiler gibi çok bileşenleri vardır. Biz yine de önyargısız olarak Bakanlık'tan yetkilileri ve proje uygulayıcılarını da dahil ederek, bir toplantı düzenledik. Bu toplantıda tüm sivil toplum kuruluşları ve Bodrum halkı projeye karşı çıktı. Buna rağmen proje hayata geçirilmeye başlandı. Elbette tadilat ve tamirat yapılabilir, ancak bu süreç içerisinde yılda 200 bin kişinin ziyaret ettiği kaleyi neden kapatıyorsunuz. Bu yanlış. Yeni yıkım ve yapılaşmalara ve kalenin ziyarete kapatılmasına karşıyız. Çünkü Bodrum halkının bu konuda ciddi ekonomik sıkıntı yaşayacağına inanıyoruz. Tadilat yapılsın ama kale 2 yıl ziyarete kapatılmasın" dedi.
'KALEYE DOKUNMAMALIYIZ'
Mimar Laçin Karaöz de proje kapsamında kale içindeki binaların yıkılmasına gerek olmadığını vurgulayıp, "Bir iyileştirme çalışması için incelediğimiz zaman, yapılacak projedeki kütlelerin çok büyük olduğunu görüyoruz. Bu tamamen kalenin karakterini değiştirecek bir yaklaşım. Bu yaklaşım kesinlikle terkedilmeli. Yeni yapılacak müze projesinin kapasitesi çok kısıtlı. Yani, 2017 yılında bir müze yapıyoruz fakat bu müzeye 2 amfora fazla gelirse koyacak yerimiz yok. Peki neden, bu kadar bütçeyi böyle bir kapasitesi olmayan proje için harcıyoruz? Eğer, kalenin içinde bir yıkım söz konusu olacak ise 'Neden bir müze oturtmaya, sığdırmaya çalışıyoruz?' Dolayısıyla kaleye dokunmamalıyız. Şayet, herhangi bir yıkım söz konusu ise projeyi tekrar oturtmaya çalışmamalıyız. Bunun yanlış bir karar olduğunu düşünüyorum. Projeyi inceledik, herhangi bir cami için kullanım işlevi verilmediğini gördük" diye konuştu.
MÜZE YERLEŞİMİNİN DEĞİŞTİRİLMESİNE ELEŞTİRİ
Serbest Arkeolog Ayşe Temiz, Bodrum Kalesi'nin, Sualtı Arkeoloji Müzesi ile birlikte bir açık hava müzesi olduğunu vurgulayıp, "Bu müze, 1995 yılında en iyi yerleşim ve müzecilik sergileme Ödülü'nü almıştır. Ayrıca UNESCO'nun aday listesine aday olarak gösterilmiştir. Şimdi böyle düzenlemesi olan bir kalenin müze yerleşimini, 'Başka şekilde değiştireceğim' denilmesi bilime, ilme ve tarihe aykırıdır. Ayrıca, müzede şu anda çok iyi bir sergileme ile birlikte genç nesillere çok iyi bir eğitim verilmektedir. Bodrum Kalesi, bütün Bodrum ve halkı bütünleşmiş bir sosyal alandır ve kamusal bir yerleşim haline gelmiştir. Kaleyi, bugün çok güzel bir şekilde o küçük sergilemeleri gezerek tamamına ulaşabilirsiniz. Ancak, yeni yapılacak projede kütlesel yapılara karşıyız. Ayrıca, yeni yapılacak salon camdan düşünülüyor ki ışık bir eseri en çok bozan etkenlerdendir. Bu olmaması gerekir. Böyle bir sergileme çok ayıp olur, yakışmaz" dedi.
BODRUM SUALTI ARKEOLOJİ MÜZESİ
Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi, Bodrum Kalesi içinde yer almaktadır ve dünyanın en önemli sualtı arkeoloji müzelerinden birisi olarak kabul edilmektedir. Bodrum'da gezilecek ve görülecek en popüler yerlerden biridir. Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi bünyesinde 14 sergi salonu bulunmakta olup, dünyanın en zengin Doğu Akdeniz amforaları koleksiyonuna sahiptir. Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi'nde Yassıada, Şeytan Deresi ve Serçe Limanı batıkları da sergilenmektedir. Müzede sergilenen dünyanın en eski batık gemi kalıntısı da görülmeye değer önemli eserlerdendir. Müzenin 'Serçe Limanı Cam Batığı Salonu'nda, 1025 yılında batan teknenin kendisi sergilenmektedir. Bu tekneden 3 ton kırık ve sağlam cam çıkarılmıştır. Ayrıca dünyanın en büyük İslam Cam Koleksiyonu da yine burada yer almaktadır.
KALENİN KAPISINA 'RESTORASYON NEDENİYLE KAPALI' YAZISI ASILDI
Kalenin kapısına İnglizce ve Türkçe olarak restorasyon nedeniyle kapalı olduğu yazısı asılırken, Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi yetkilileri, kalenin içindeki şapel-caminin ibadete açıldığı yönündeki iddiaların gerçeği yansıtmadığını söyledi.