Boğaz gece geçişlerinde kaza riski
"Gemilerin Türk Boğazlarından Geçişi ile İlgili Uygulama Esasları"nın yenilenen kurallarına göre, gündüz geçiş güvenliği artarken, gece geçişlerinde ise kaza riskinin çoğaldığı öne sürüldü. Boğazlardan günde 150 gemi geçtiğini belirten uzmanlar, bu geçişi, bekleme olmadan yaptırmanın imkansızlığına dikkat çekerek, "Ancak yine de gece geçişinde yığılma olması kaza ihtimalini arttırdı" dedi.
Uzmanlar, 2000 tarihli "Gemilerin Türk Boğazlarından Geçişi ile İlgili Uygulama Esasları"nın güncel ihtiyaçlara göre yenilendiğini ve kuralların, Eylül 2002'den itibaren uygulanmaya başlandığını hatırlatarak, bu esasların beraberinde getirdiği önemli değişiklikleri şöyle sıraladı:
"Trafiğin geçici olarak askıya alınması, Seyir Planı (SP 1 Raporu) bildirimi, Son Liman Devleti Kontrol (PSC) Raporu'na ait form, P&I Kulüp Sigortası poliçe numarası ve geçerlilik tarihi ile gemi geçişlerinin planlanması."
Yeni kurallara göre, geçiş sırasında karşı yönden gelen trafiğin olmamasının, güvenlik açısından çok önemli avantaj olduğunu da vurgulayan uzmanlar, bu uygulamanın, bir başka gemiyle çatışma ihtimalini hemen hemen sıfıra indirdiğini kaydetti. Uzmanlar, bu uygulamada gemiler, trafik orta hattını kullanabileceklerinden, karaya çarpma-vurma-oturma gibi kazaların olma ihtimalinin de azaldığını bildirdi.
200 metreden büyük tehlikeli madde taşıyan gemilerin kaza riskinin bu şekilde azaltılmasıyla, bu gemilerle beraber geçecek olan diğer yük ve yolcu gemilerinin de bu tek yönlü geçiş avantajından faydalanacaklarına dikkat çeken uzmanlar, sadece tankerler değil, gündüz geçiş yapan hemen hemen tüm gemilerin, çevre şartları açısından düşük riskli geçiş yaptıklarını savundu.
Uzmanlar, sistemin dezavantajlarıyla ilgili olarak da çeşitli açıklamalarda bulundu. Boğazların daha uzun süre tek yönlü olarak kapalı kalacak olmasının, gemi beklemelerini arttırıcı etki yapacağını ifade eden uzmanlar, "Eğer kalkış limanından itibaren trafik planlaması yapılamaz ve gemi beklemeleri boğaz girişlerine yakın bölgelerde yapılırsa, bu bölgelerde sıkışıklıktan dolayı kaza riskini arttırıcı etki yapabilir" uyarısında bulundu.
Gündüz geçiş imkanı bulamayan trafiğin, boğazların her iki yönde açık olduğu gece saatlerini kullanacağının altını çizen uzmanlar, dolayısıyla, 200 metreye kadar LPG taşıyan tankerlerin, 300 metreye kadar dökme yük ve kuru yük gemilerinin gece geçişiyle boğaz trafiğinin sıkışacağını söyledi.
Uzmanlar, eğer sektör, 200 metre altı tankerlerle petrol taşımacılığına yönelirse, gemi sayısında iki katına varan artışlar yaşanabileceğine dikkat çekerek, bunun da gece trafiği üzerinde ayrı tehdit oluşturabileceğini bildirdi.
