Boğaz yanması, tek başına bir hastalık olmaktan çok, arka planda yatan bir sağlık sorununun habercisidir. Bu rahatsız edici his, boğazdaki tahriş ve hasarın bir sonucu olarak ortaya çıkar. Boğazda hissedilen yanma, genellikle bu bölgedeki iltihaplanma veya irritasyon nedeniyle meydana gelir.
Boğaz yanmasının altında yatan pek çok neden bulunabilir. Bu rahatsızlıkların tedavi edilmesiyle birlikte yanma hissi de büyük ölçüde azalır ya da kaybolur. Yanma hissi çoğunlukla boğazın orta kısmında yoğunlaşır ve yutkunma esnasında daha da belirgin hâle gelebilir. Bu nedenle, "boğaz yanması için ne yapmalıyım?" diye soran bireylerin, altta yatan rahatsızlıkları göz önünde bulundurarak dikkatli olmaları ve gerektiğinde uzman yardımı almaları önemlidir.
Boğaz yanması neden olur?
Boğaz yanması hissinin ortaya çıkabilmesi için ağız boşluğu, geniz ve yutak bölgelerini kaplayan mukoza dokusunun iltihaplanması gerekmektedir. Bu bağlamda, söz konusu alanlarda hasar oluşturarak iltihabi reaksiyonlara yol açabilen çeşitli sağlık sorunları, boğaz yanması şikayetinin meydana gelmesine neden olabilir. İşte boğaz yanması ile birlikte seyreden bazı hastalıklar:
- Soğuk algınlığı ve grip: Viral enfeksiyonlar; Öksürük ve burun akıntısı ile birlikte boğazda yanma hissi oluşturur.
- Geniz akıntısı: Mukusun sürekli damlaması, boğazı tahriş ederek yanmaya neden olabilir.
- Boğaz ağrısı: Bakteriyel enfeksiyonlar; öksürme veya hapşırma yoluyla bulaşarak boğazda yanma hissi yaratır. Tedavi için doktor gözetiminde antibiyotik veya ağrı kesiciler gerekebilir.
- Bademcik iltihabı: Bademciklerin iltihaplanması, yutkunma güçlüğü ve boğazda yanmaya sebep olabilir.
- Öpücük hastalığı (Mononükleoz): Tükürükle bulaşan bir enfeksiyon; boğaz ağrısı ve yanma hissi yaratır.
- Yanan ağız sendromu: Ağız ve boğazda yanma hissi; sinir problemleri veya ağız kuruluğundan kaynaklanabilir.
- Özofajit: Yemek borusunun iltihaplanması; boğazda yanma ve yutma güçlüğüne neden olabilir.
- Farenjit: Boğaz iltihabı; yanma hissi ile birlikte seyreder.
- Zatürre: Akciğer enfeksiyonu; boğazda yanma hissi yaratabilir.
- Bronşit: Bronşların iltihaplanması; boğazda rahatsızlık hissi oluşturabilir.
- Gastroözofageal reflü (GÖRH): Mide asidinin yemek borusuna kaçması; boğazda yanma hissine yol açabilir.
- Sinüzit: Sinüs iltihabı, boğazda yanma hissi yaratabilir.
- Alerjik reaksiyonlar: Boğazda tahrişe neden olabilir.
- Gırtlak kanseri (nadir): Boğaz yanmasına neden olabilen ciddi bir durumdur.
Boğaz yanmasına ne iyi gelir?
Boğaz yanmasını tedavi etmek için ilaç kullanmadan, evde uygulayabileceğiniz pratik yöntemler şunlardır:
- Bitki çayları: Papatya, zencefil, yeşil çay, nane çayı, ıhlamur ve ekinezya gibi bitki çayları içmek.
- Sıvı tüketimi: Bol su içerek boğazın yumuşamasını sağlamak.
- Sıcak karışımlar: Sıcak su, bal ve limon karışımı hazırlayıp içmek.
- Gargara: Tuzlu suyla gargara yapmak.
- Boğaz pastili: Boğaz pastili kullanarak rahatsızlığı hafifletmek.
- Aşırı sıcak ve soğuk içeceklerden kaçınma: İçecekleri aşırı sıcak veya soğuk tüketmemek.
- Reflü yönetimi: Reflü kaynaklı yanma varsa, reflü dostu beslenme alışkanlıklarına geçmek.
- Sıcak tutma: Boğaz bölgesini sıcak tutmak.
- Beslenme seçimleri: Baharatlı ve yağlı yiyeceklerden uzak durmak.
- Tütün ürünlerinden kaçınma: Sigara ve tütün ürünleri kullanmamak.
- Nemli ortam sağlama: Kuru ortamlardan kaçınarak buhar makinesi kullanmak veya havayı nemlendirmek.
Bu basit yöntemler, boğaz yanmasını hafifletmeye yardımcı olabilir.
Boğaz yanması nasıl geçer?
Boğaz yanması genellikle evdeki basit tedavi yöntemleriyle hafifletilebilen bir rahatsızlık olsa da, bazı durumlarda profesyonel tıbbi yardım almak gerekebilir. Özellikle semptomlarınız şiddetli ya da uzun süre devam ediyorsa ya da aşağıdaki belirtilerle karşılaşıyorsanız, bir doktora başvurmanız önemlidir.
Eğer boğaz iltihabı çeşitli hastalıklar nedeniyle ortaya çıkmışsa, uygun tedavi yöntemlerine ihtiyaç duyulabilir. Örneğin, bakteriyel enfeksiyonlar söz konusu olduğunda antibiyotik tedavisi uygulanırken; viral enfeksiyonlar için antiviral ilaçlar ve belirtilere yönelik özel tedavi yöntemleri tercih edilebilir.