Bor Katkılı Yanmayan Poliüretan Köpük Üretti

İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Yunus Önal, kanserojen içeren ve bu nedenle AB tarafından kullanımı yasaklanan brom ve fosfat katkılı poliüretan köpüğe alternatif olarak bor katkılı poliüretan köpük geliştirdi.

Yrd. Doç. Dr. Yunus Önal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hazırladığı "Bor Katkılı Yanmayan Poliüretan Köpük Üretimi" adlı proje kapsamında Adana'daki bir firmayla birlikte çalışma yürüttüklerini söyledi. Projeye ilişkin deneylerin 4 yıl sürdüğünü kaydeden Önal, bunun sonucunda da bor katkılı yanmayan poliüretan köpüğün ortaya çıktığını belirtti.

Poliüretan köpüğün yoğun olarak inşaat sektöründe, konutlarda, fabrikalarda kullanılan önemli bir malzeme olduğuna değinen Önal, şunları aktardı:

"Kullanım alanı itibariyle bu tür malzemelerde yanmazlık özelliğinin olması gerekiyor. Yanmazlık özelliği dediğimiz, bir malzeme yandığı veya yangın çıktığında yanmazlık sıcaklığının yüksek olması demektir. Poliüretan köpük polimer olduğu için çok çabuk tutuşur. Yanmazlık özelliğini yükseltmek için katkı maddesi katmak gerekiyor. Günümüzde bu amaçla kullanılan katkı maddeleri brom ve fosfattır. Yandığında bu maddeler kanserojen olduğu için AB 2 yıl önce bu tür malzemelere yasak getirmişti. Orta vadede artık poliüretan köpüklerde ya da yangına maruz kalacak polimer tabanlı malzemelerde yanmazlık özelliği veren brom ve fosfatın kullanımı yasaklanacak. Dünyada bu amaçla bu iki maddeye alternatif tek bir madde vardır, bor. Biz de malum bor açısından zengin bir ülkeyiz. Bu düşüncelerle hazırladığım bor bileşenini poliüretan köpüğe kattım. 4 yıllık yüzlerce deney sonucu bor katkılı poliüretan köpüğü üretmiş olduk. Böylece yaklaşık 875 derecelik sıcaklıkta dahi yanmayan bir poliüretan köpük elde ettik."

Poliüretan köpüğe yanmazlık özelliği verilmesi için kullanılan malzemelerden bromun ozon tabakasına da zarar verdiğini ifade eden Önal, "Ülkemizin bordan elde ettiği ihracat geliri yıllık 2 milyar dolarlara çıktı. Poliüretan köpük için ham maddesi olan 1,3 milyon ton polyola yüzde 1-2 bor katsak borun hem kullanım alanı genişlemiş olacak hem de ülkemize getireceği katma değeri artacak" dedi.

Yrd. Doç. Dr. Önal, geliştirdiği ürünün dünyada bir benzeri olmadığını vurgulayarak, "Patent başvurumu da yaptım. Benzer üretimi olmadığı için bu tür çalışmaları yapıp kısa sürede sonuçlandırmak çok zor. Ortam kimyasıyla katacağımız borun uyuşması lazım" ifadelerini kullandı.

-Ham maddeyi de üretmeliyiz-

4 yıl önce dünyadaki poliüretan köpük için ham madde ihtiyacının 1,3 milyon ton olduğunu belirten Önal, "Poliüretanın ham maddesi olan polyolu ülkemizde üretmiyoruz. İthal ediyoruz. Bu büyük bir handikap. Kimya endüstrisine ham madde üretimi konusunda Türkiye'de çok büyük açık var. Polyolu ülkemizde üretiyor olsak katacağımız borla bunun yıllık ekonomiye katkısı onlarca milyar dolarlarla ölçülür" diye konuştu.

Polyol üretimi için de bir araştırma yapılması gerektiğini ifade eden Önal, "Kimya endüstrisine ham madde üretecek çalışmalara, projelere öncelik verilmesi gerekiyor. Uzakdoğu ülkelerini güçlü kılan, petrolleri olmamasına rağmen kimya endüstrisine ham madde üretmeleri" dedi.