Burun kanaması nedenleri nelerdir, tedavisi nasıl yapılmalıdır?

Burun kanamasının birçok nedeni olabilir. Basit sebeplerden dolayı meydana gelen burun kanamaları genellikle birkaç damla şeklinde olur ve kısa sürede geçer. Ancak kanamanın kimi zaman hayati tehdit unsuru olarak nitelendirilecek kadar ciddi boyutlara ulaştığı görülür. Bu nedenle burun kanaması konusuyla ilgili ne kadar şey bilinirse o kadar iyidir. Bunun için gelin önce doğru adımı atmak için burun kanaması nedenleri ve nasıl durdurulacağı konularını inceleyelim.

BURUN KANAMASI NEDENLERİ NELERDİR?

Ön burun kanamaları genellikle ciddi bir sorun teşkil etmez ve basit müdahaleler ile durdurulabilir. Burnun orta kısmında bulunan kılcal damarın çatlamasıyla meydana gelen bu tek taraflı burun kanaması çoğunlukla genç erişkinlerde ve çocuklarda görülür. Ancak arka burun kanamaları, burnun arka tarafını besleyen damarlardan kaynaklanır ve genellikle ciddi hastalıkların habercisidir.

BURUN KIRILMASI

Burna alınan bir darbe sebebiyle görülen burun kanamaları en yaygın olanıdır. Kırık burun, genellikle diğer yüz veya boyun yaralanmalarında görülür. Burun kırılması, bir yere çarpmak, düşmek, bir temas sporu sırasında burna darbe almak ve motorlu taşıt kazaları gibi durumlarda yaşanır. Böyle durumlarla karşı karşıya kaldığınızda daha travmatik durumlar yaşanmaması için acil olarak bir hastaneye gitmelisiniz.

BURNA YABANCI CİSİM GİRMESİ

Çocuklar oldukça meraklı bir yapıda oldukları için ağızlarına, kulaklarına ve burunlarına yabancı cisimler sokma eğilimindedirler. Meraklarını genellikle sorular sorarak gidermeye çalışan çocuklar kimi zaman tatmin olmayarak bunu tehlikeli yollarla deneyimlemek isterler. Bu durum boğulma tehlikesi yaratabilir ve çocuğunuzu ciddi yaralanma veya enfeksiyon tehlikesiyle karşı karşıya bırakabilir. Beş yaşından küçük çocuklar özellikle burunlarını karıştırma ve içerisine yabancı cisim sokma konusunda uzmandırlar. Ancak bu durum tehlikeli sonuçlar doğurarak ciddi burun kanamalarına sebep olabilir.

ALERJİK RİNİT

Alerjen, alerjik reaksiyona neden olan zararsız bir maddedir. Alerjik rinit yani saman nezlesi, spesifik alerjenlere karşı verilen alerjik bir yanıttır. Polen mevsimsel alerjik rinitte en sık görülen alerjendir. Bunlar mevsim değişikliği ile ortaya çıkan alerji belirtileridir. Alerjik rinitin belirtileri; burunda kaşıntı, burun akıntısı, hapşırma, öksürme, burun tıkanıklığı, gözlerde kaşıntı, gözlerde akıntı, sık yaşanan burun kanaması, baş ağrısı, aşırı yorgunluk, ciltte kızarıklık ve tahriştir. Böyle durumlarda burun o kadar hassaslaşır ki kanama kaçınılmaz olur. Ayrıca kortikostoroid içeren burun damlaları uzun süreli kullanımlarda burun kanamalarına neden olabilmektedir.

SOĞUK ALGINLIĞI VE GRİP

Soğuk algınlığı ve grip solunum yolu hastalıklarıdır ve benzer semptomlara neden olabilirler. Ancak farklı virüsler bu iki duruma neden olur. Hem soğuk algınlığı hem de grip, çoğunlukla farklı semptomlarla birbirinden ayrılsa da birkaç ortak semptomu paylaşırlar. Soğuk algınlığı ve gripten muzdarip olan kişilerin yaşadığı ortak belirtiler; burun akıntısı veya burun tıkanıklığı, hapşırma, vücut ağrıları ve genel yorgunluktur. Ancak grip belirtileri soğuk algınlığı semptomlarından çok daha şiddetlidir. Soğuk algınlığı nadiren başka sağlık sorunlarına neden olur. Grip ise sinüs ve kulak enfeksiyonlarına, pnömoniye ve sepsise yol açabilir. Bu iki hastalıkta da burun mukozası hassaslaştığı için burun kanaması görülme olasılığı oldukça fazladır.

LÖSEMİ

Kanser vakalarının %35'ini oluşturan lösemi, kan hücrelerinde görülen bir kanser türüdür. Vücudumuzdaki kan hücreleri; kırmızı kan hücreleri (RBC), beyaz kan hücreleri (WBC) ve trombositler olmak üzere üçe ayrılırlar. Genel olarak lösemi, beyaz kan hücrelerinde görülen kanser türünü ifade eder. Beyaz kan hücreleri bağışıklık sistemi için hayati önem taşıyan en değerli yapı taşıdır. Vücudu bakteri, virüs ve mantarların yanı sıra anormal hücrelerden ve diğer yabancı maddelerin istilasından korurlar. Lösemi'de, WBC'ler normal WBC'ler gibi işlev görmez. Ayrıca çok hızlı bir şekilde bölünebilirler ve sonunda normal hücrelerin dışarıda kalmasına sebep olurlar. Beyaz kan hücreleri çoğunlukla kemik iliğinde üretilirler ancak lenf nodları, dalak ve timus bezlerinde de belirli tipte beyaz kan hücreleri bulunur. Löseminin belirtileri arasında; geceleri aşırı terleme, kemik ağrısı ve hassasiyet, karaciğer ve dalak büyümesi, durduk yere burun kanaması, kilo kaybı, geçmeyen yorgunluk, lenf bezlerinde şişme, sık hastalanma, ateş ve terleme bulunur.

BURUN KANAMASI NASIL DURDURULUR?

BASINÇ UYGULANMASI

Burun kanaması nasıl durdurulur sorusu kanama anında kişiyi paniğe ve endişeye sürükler. Ancak eğer burun kanaması basit nedenlerle ortaya çıkmışsa oldukça kolay bir şekilde durdurulabilir. Öncelikle dik oturun ve başınızın biraz öne doğru eğilmesini sağlayın. Başparmak ve işaret parmağınızla burun kemiğinin hemen alt kısmındaki boşluğa sıkıca bastırın ve 5 dakika boyunca burnunuza basınç uygulayın. Eğer kanama devam ederse basınç uygulamaya devam edin. Ancak durmayan kanamalarda mutlaka bir hekime başvurun.

DAMARLARIN YAKILMASI YÖNTEMİ

Sızıntı şeklinde ya da tekrarlayan kanamalarda kanamanın geçmesinin ardından kılcal damarlar belirginleştiğinde bu yöntem uygulanır. Burnun ön bölümündeki damar ağına çeşitli kimyasal maddeler enjekte edilerek kanamanın tekrarlaması önlenir.

TAMPON UYGULANMASI

Buruna soğuk uygulama ve baskı uygulaması yapıldığı halde kanama durmuyorsa ve kanamanın olduğu bölgede görülemeyecek kadar şiddetli bir kanama mevcutsa tampon uygulaması yapılır. Hekim, kanamanın durumuna göre ortası delikli ve hastanın nefes almasını zorlaştırmayacak boru şeklinde bir tampon ya da antibiyotik içeren krem sürülmüş gazlı bir bez ile tampon yapar. Tampon uygulaması yapılan hastaya mutlaka antibiyotik tedavisi uygulanmalı ve antihistaminik ilaçlarla tedavi desteklenmelidir.

DAMARLARIN BAĞLANMASI YÖNTEMİ

Eğer burun kanaması tüm müdahalelere rağmen durdurulamıyorsa, kanama hayatı tehdit edecek düzeydeyse ve kanaması olan hastanın akciğer ve kalp problemleri varsa damarların bağlanması yöntemi uygulanır. Bu işlem cerrahi müdahale ile gerçekleştirilir ve kanamaya neden olan damarlar sinüs içerisinden bağlanır.

UYKUDA BURUN KANAMASI

Uykuda meydana gelen kanamalar çoğunlukla yüksek tansiyon, tümör, beyin kanaması, böbrek ve karaciğer hastalıkları, uzun süre güneşlenme, çok sık ve şiddetli hapşırma, kuru hava ve glandüler ateş hastalığından kaynaklanmaktadır. Burun kanamaları ciddiye alınmalı ve vakit kaybetmeden bir KBB uzmanına başvurulmalıdır.

SIK SIK BURUN KANAMASI NEYE İŞARETTİR?

Burnun sıkça kanaması kimi zaman basit sebeplerden görülebildiği gibi kimi zaman da ciddi bir rahatsızlığın habercisi olabilir. Sık yaşanan burun kanaması daha çok çocuklarda görülür. Yaz aylarında aşırı sıcak ve kuru havalardan fazlasıyla etkilenen çocukların sık sık yaşadığı bu durum ebeveynleri oldukça endişelendirse de aslında bu tarz kanamalar burnun ön kısmında gerçekleştiği için kısa süre sonra duracaktır. Ancak sık yaşanan kanamalar yetişkinlerde çok daha ciddi hastalıkları işaret ediyor olabilir. Sık sık yaşanan kanamalara yol açan hastalıklar; burun içi tümörler, yüksek tansiyon, karaciğer hastalıkları, lösemi ve alerjidir.

BURUN KANAMALARINDA ACİL YARDIM GEREKTİREN DURUMLAR

Burun kanamasında aşağıdaki gibi bir durum varsa hiç vakit kaybetmeden en yakınınızdaki sağlık kuruluşuna gitmeniz gerekir.

• Çok fazla kan akışı olduğunda
• 30 dakikayı aşan kanamalarda
• Burun kanamasıyla birlikte nefes almakta zorluk çekilen anlarda
• Bir trafik kazasında ağır yaralanma durumlarında
• Anemi hastaları kalp çarpıntısı ve nefes darlığı yaşadığında
• 2 yaşından küçük çocuklarda görülen burun kanamalarında