Kanamalar nedenlerine göre, burun içi değişiklikler ve vücudun başka hastalıklarının (mikrobik hastalıklar, hipertansiyon, pıhtılaşma bozuklukları, kanser gibi kötü huylu hastalıklar) sonucu olmak üzere 2 ana gruba ayrılabilir.
Basit bir burun karıştırması, ağır egzersizler, hafif soğuk algınlıkları, alerjik rinit, burun travmaları, burun operasyonları, burun içi yabancı cisimler ve tümörler de kanama nedenleri arasındadır.
Kanamaların yerine göre ise burun ön tarafı ve arka tarafı olmak üzere 2 gruba ayrılabilir. Burunun ön tarafından kaynaklanan kanamlar daha çok çocuklarda ve genç erişkinlerde görülürken burun arka bölümünden olan kanamalar, yaşlılarda sık görülür.
Burun arkasından olan kanamalar daha çok genize doğru akar ve şiddetli olma olasılığı yüksektir. Tansiyon kontrolü ve KBB uzmanı tarafından müdahale önerilir.
Bazen da yalancı burun kanamaları görülebilir. Bu tip kanamalarda kanayan yer burun olmadığı halde kan burundan gelmektedir. Bu durum yemek borusu damarlarının varislerindeki kanamaların yukarı taşması veya genizde yerleşmiş tümörlerin kanamalarında görülmektedir.
Burun kanamaları, üst solunum yolları enfeksiyonlarının sık olduğu ve sıcaklık değişimlerinin fazla olduğu kış aylarında daha çok görülür. Ancak sıcak ve kuru havaların ağırlıkta olduğu dönemlerde de sık görülebilir.
Kanamalara Müdahale
Kanamalara müdahale hasta, hasta yakınları, sağlık personeli ve hekimler tarafından yapılabilmektedir.
Burunun ön tarafından kanama olması durumunda uygulanabilecek işlemler şunlardır:
· Burunun uç tarafındaki yumuşak kısmı parmaklarla sıkılır ve yüze doğru bastırılır,
· Bu pozisyonda 5 dakika beklenir,
· Baş kalp düzeyinden daha yüksekte tutulmalıdır. Bunun için dik oturur pozisyona gelmelidir,
· Burun civarı ve enseye buz torbası uygulanmalıdır,
· Mümkün olduğunca boğaza akan kan tükürülmeli, yutulmamalıdır.
Kanama durduktan sonra yeniden kanamayı önlemek için:
· Sümkürmemeye özen gösterilmeli,
· Güç gerektiren bedensel hareketlerden kaçınılmalı,
· Baş yüksekte tutulmalıdır.
Tekrar kanama olursa:
· Burun içindeki pıhtılar sümkürme yolu ile temizlenmeli,
· Burun içerisine 3-4 kez dekonjestan burun spreyi (Otrivine, Burnil, Farial, İliadin gibi) püskürtülmeli,
· Burun sıkma işlemi tekrarlanmalı
· Doktorunuz aranmalı.
Ne zaman doktora ya da acil servise başvurulur:
· Eğer kanama durmuyor veya yeniden kanamaya eğilim gösteriyorsa,
· Kanama çok hızlı ve kan kaybı çok fazla ise,
· Kanama burun arkasına, genize doğru ise.
Bu durumda kanamaya profesyonel yaklaşımda bulunulur. Uzman doktor tarafından çoğunlukla burun ön kısmına vazelinli bezlerle yapılacak tampon kanamayı durduracaktır. Kanama yeri görülebilirse "gümüş nitrat" veya "elektrokoter" cihazı ile damar yakılabilir.
Burun arkasına olan kanamalarda ağız içerisinden damağın üst kısmına tampon uygulamak gerekebilir. Bütün bu işlemlere rağmen durmayan kanamalarda hastaya anestezi verilerek kanayan damar özel maddelerle tıkanabilir veya bağlanabilir.