Burun ve geniz akıntıları
Burun bölgesinin iç kısmı balgam salgılayan bezleri içeren mukoza dokusundan oluşur. Mukus, su, antikorlar ve proteinlerden oluşmuş burun salgısıdır. Mukus burunu nemli tutar ve havada asılı mikroplar, toz veya partiküllerin akciğerlere ulaşmasını önlemeye yardımcı olur. Bazı durumlarda, burun akması halinde mukus üretiminin artışı söz konusudur.
Burun mukozası iltihabı burun iltihabı (rinit) olarak adlandırılır. İrritasyonlar, tahriş ve boğazı sık temizleme sonucu aşırı mukus oluşur ve geniz akıntısı yapar. Bu durum, burun akıntıları olarak adlandırılır. Aşırı mukus zamanla kulak ile burnun bağlayan kulak kanalını (östaki tüpü) bloke edebilir bu gibi durumlarda ağrı ile sonuçlanan kulak iltihabı neden olabilir. Geniz akıntısının nedeni hasta muayenesi ve akıntı incelenerek tespit edilebilir. Akıntı türü hastalık hakkında bilgi verir. Örneğin, ince ve berrak akıntı Soğuk algınlığı, grip ya da alerji olduğunu gösterir. Koyu ve sarımsı veya yeşilimsi sarı akıntı mikrobik (bakteriyel) iltihabı gösterir. Bir kafa travması sonrasında bir sulu akıntı beyin omurilik sıvısı kaçağı belirtisi olabilir. Burun içi dokularının aşırı kuruluğu veya şiddetli sümkürmeler, Kanla karışık burun akıntısına neden olabilir. Koyu, yeşil renkli, tek taraflı ve kötü kokulu akıntı burunda bir yabancı cisim varlığına işaret etmektedir. (Çocuklarda burun içine soktukları cisimler)
BURUN VE GENİZ AKINTISININ NEDENLERİ:
Alerjik Rinit: Alerjik rinit, burun kaşıntısı, şişlik ve akıntı ile karakterize bir durumdur. Ayrıca hapşırma ve döküntü şişlik, göz kapaklarında kaşıntı ve sulanma gibi diğer belirtiler eşlik eder. Bazı hastalarda öksürük, hırıltılı solunum ve ekstra burun eti oluşumu (nazal polip) varlığı gibi ek belirtiler gösterebilir. Aynı durum genellikle ailenin diğer kişilerinde de mevcut olabilir. Belirtiler allerjisi olan kişinin tozlar, akarlar ve hamam böceği gibi, tüm yıl boyunca maruz kaldığı maddelerden kaynaklanabildiği gibi, bahar ve yaz aylarında polenlere maruz kalma, ya da yılın belli bir zamanında da mevsimsel olabilir.
Burun ve sinüslerin iltihabında akıntı :
Burun ve sinüslerin iltihabı mikroplarla yani, bakteriyel, viral veya nadiren mantarlara bağlı nedenlerle olur.
*Viral nedenlere bağlı iltihaplar: Rinovirüslerle olan viral sinüzitler veya soğuk algınlığına neden olan adenovirüsler gibi virüs enfeksiyonlarıdır. Belirtileri, mukus salgısı mevcuttur. Burun tıkanıklığı nedeniyle koku alma yeteneği azalmıştır. Diğer bunla ilişkili bulgular halsizlik, baş ağrısı ve öksürük sayılabilir. Burun içi yapılar (mukozalar) muayenede kırmızı ve şiş görünür.
*Bakteriyel nedenlere bağlı iltihaplar: Burun mukozasının bakteri ile olan Enfeksiyonları genellikle bir viral enfeksiyon sonrası gelişir. Hastada koyu kıvamlı, sarı-yeşil burun akıntısı mevcuttur. Buna ek olarak, hasta da koku duyusu kaybı, burun tıkanıklığı ve kötü nefes kokusu algılanır. Belirtileri ateş, baş ağrısı, yüz ağrısı ve öksürük sayılabilir.
*Fungal (mantarlara bağlı ) nedenlere bağlı iltihaplar: Burun ve sinüslerin mantarlara bağı iltihabı nadir görülür. Şeker hastalığı, böbrek hastalığı ya da kanser olanlarda uygulanan tedaviler nedeniyle bağışıklık sistemi zayıflamasına bağlı olarak gelişir, yani zemin oluşturur. Burun akıntısı genellikle açık veya saman renklidir. Hasta yüz ağrısı ve bazen görme ile ilgili belirtilerden yakınır.
Vazomotor rinit te akıntı: Vazomotor rinit hasta, genellikle, berrak sulu akıntıdan mustariptir. Alerjik sebebe bağlı değildir ve iltihaba bağlı olmaksızın olan türüdür. sıcak veya soğuk hava, kokular, ışık veya partikül madde gibi uyarılarla burun reaksiyonuna bağlı akıntı olabilir.
Burun içinde yabancı cisime bağlı akıntı : Burun delikleri içinde sıkışmış bir yabancı cisim, pis kokulu burun akıntısına neden olur. Bir yabancı cisim varlığı, özellikle bu tür belirtileri olan çocuklarda akla getirilmelidir.
Beyin omurilik sıvı kaçağına bağlı burun akıntıları: başa alınan darbe ile beyinden, beyin omurilik sıvısı sızıntısına neden olabilir. Bunun sebebi kafatası darbeleri ve bunun sonucunda kırık oluşmasıdır. Böylece, bir kafa travması sonrasında belirgin bir burun akıntısı varlığı acil olarak tedavi edilmelidir.
İlaçlara bağlı akıntı: antiagregan, antienflamatuvar, beta blokerler, antidepresanlar, doğum kontrol ilaçları, burun spreyleri de belirgin bir burun akıntısı oluşturabilirler
Hormonal değişikliklere bağlı akıntı : Hormon düzeylerindeki değişiklikler, gebelik nedeniyle, doğum kontrol ilaçları, kadınların menstrüasyon halleri guatr sonucu burun akıntıları görülebilir.
Duygusal nedenlerle bağlı olan akıntı: ağlamayla beraber göz kapağının iç tarafında bulunan göz yaşı kanalının ucunun burun içine açılması nedeniyle burun içine akıntı olur, bu da burun içinde şeffaf akıntıyla kendini belli eder.
Sıcak ve Baharatlı Yemeklerde akıntı : Sıcak ve baharatlı gıdalar, burundaki mukus bezleri uyararak burun ve geniz akıntısının artırılmasını teşvik eder .
**Soru ve görüşleriniz için:
