Bush'a "nitelikli serbest bölgeler" dosyası
ANKARA (İHA) - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, yabancı yatırımcıyı Türkiye'ye çekmek için ABD Başkanı George W. Bush ile görüşmeye kabarık bir ekonomi dosyasıyla gidecek. Erdoğan'ın çantasında götüreceği en önemli dosyalardan birini de, "Nitelikli Serbest Bölgeler" dosyası oluşturacak. Irak savaşı sırasında reddedilen asker gönderme tezkeresiyle askıya alınan "Nitelikli Serbest Bölgeleri"ni yeniden gündeme taşımak için, ABD Başkanı George W. Bush'a bir dosya sunmaya
hazırlanan Erdoğan, "Türkiye olarak biz hazırız" mesajını verecek.
Erdoğan'ın, 6-11 Haziran tarihleri arasında gerçekleştireceği ABD ziyaretinin en önemli gündem maddelerinden birini de ekonomi oluşturuyor. Başbakan Erdoğan, Bush ile görüşmesinin önemli bir bölümünü ekonomiye ayırmayı planlıyor. Yabancı yatırımcıyı Türkiye'ye çekmek için hazırlanan "Nitelikli Serbest Bölgeler" projesini Bush'a sunacak olan Erdoğan, tezkerenin reddedilmesiyle rafa kaldırılan çalışmanın yeniden masaya taşınmasını isteyecek. Erdoğan, Türkiye'de hangi bölgelerde hangi ürünlerin yetiştirilebileceği konusunda ayrıntılı bir bilgi verecek. Erdoğan'ın özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde "Nitelikli Sanayi Bölgesi" oluşturulabileceğini ileteceği bildirildi. Nitelikli Sanayi Bölgeleri uygulamasının bir an önce hayata geçirilmesini talep edecek olan Başbakan Erdoğan, "ABD yönetiminden bu konuda net bir karar bekliyoruz. Türkiye olarak biz hazırız. Türkiye'ye yatırım yapın. Yabancı sermayenin ülkemize gelmesinin önündeki engelleri büyük oranda kaldırdık" mesajını iletecek.
Görüşmede ABD Başkanı Bush'un ise, Türkiye'de Nitelikli Sanayi Bölgeleri oluşturulması konusunda "İsrail" şartını ortaya koyacağı ifade ediliyor. ABD, Türkiye'de üretilen ürünlerin İsrail üzerinden Amerika'ya taşınması konusunda ısrar ediyor. 2 ülke arasında gümrük vergisiz ihracat imkanı sağlayan serbest bölgeler projesindeki en önemli sorun, tekstil ürünlerine uygulanan "kota" olarak görülüyor. Türkiye'nin önemli ihracat potansiyeli olan tekstil ve konfeksiyon ürünlerine kota ve gümrük vergisi olmadan ABD piyasasına girme fırsatı veriyor. Ancak ABD, tekstile kota uygulamak istiyor. Erdoğan-Bush görüşmesinde İsrail şartıyla kota konusunun ayrıntılı olarak değerlendirileceği belirtiliyor.
Türkiye ile ABD arasındaki "Nitelikli Sanayi Bölgeleri" pazarlığı, 1999 yılında, dönemin Başbakanı Bülent Ecevit'in ABD ziyareti sırasında gündeme gelmişti. Ecevit, ABD yönetimine "Nitelikli Sanayi Bölgeleri" oluşturalım talebini iletmişti. Ecevit, söz konusu projenin Türkiye'ye yabancı sermayenin çekilmesi ve 2 ülke arasındaki ticari ilişkilerin gelişmesine katkı sağlayacağını ifade etmişti. ABD Temsilciler Meclisi söz konusu projeye olumlu yaklaşmış ve ABD yönetimi tarafından hazırlanan yasa taslağı ABD Kongresi'ne sunulmuştu. 7 Ekim 2002 tarihinde taslak, Temsilciler Meclisi'nde kabul edilmişti. Ancak 2002 yılındaki Irak Savaşı sırasında proje askıya alındı. ABD'nin Nitelikli Sanayi Bölgeleri konusunda herhangi bir adım atmamasında ve konuyu rafa kaldırmasında, TBMM'nin Irak'a asker gönderme tezkeresini reddetmesi etkili olmuştu.
