Bütçe açığı yüzde 46.6 düştü

ANKARA (İHA) - Maliye Bakanlığı, bütçe açığının Ocak-Nisan 2005 döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 46.6 düştüğünü bildirdi. Bütçe gelirlerinin de hedeflere uygun olarak gerçekleştirildiğinin belirtildiği açıklamada, 2005 yılının ilk 4 aylık döneminde, konsolide bütçe gelirleri hedefinin yüzde 29.4'üne, vergi gelirleri hedefinin ise yüzde 28.6'sına ulaşıldığı kaydedildi.

Maliye Bakanlığı, Ocak-Nisan 2005 bütçe uygulamalarını açıkladı. Buna göre, bütçe açığı Ocak-Nisan 2005 döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 46.6 düştü. Yüzde 9 oranında artış gösteren faiz dışı fazla ise, 10 .7 milyar YTL'ye ulaştı. Maliye Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, bütçe uygulamalarının, şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonraki dönemde de mali disiplin anlayışına sıkı sıkıya bağlı kalınarak yürütüleceği belirtilerek, Nisan 2005 konsolide bütçe uygulama sonuçlarının da hedeflerle uyumlu bir şekilde gerçekleştiği bildirildi.

KONSOLİDE BÜTÇE GİDERLERİ

Açıklamaya göre, Nisan 2005'te konsolide bütçe giderleri, 11 milyar 335 milyon, faiz hariç bütçe giderleri, 7 milyar 98 milyon, konsolide bütçe gelirleri 8 milyar 859 milyon, bütçe açığı 2 milyar 476 milyon, faiz dışı fazla 1 milyar 762 milyon YTL olarak gerçekleşti. 11 milyar 335 milyon YTL olarak gerçekleşen bütçe giderleri içinde; personel giderleri 2 milyar 638 milyon, sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi ödemeleri 341 milyon, mal ve hizmet alımları 848 milyon, faiz giderleri 4 milyar 238 milyon, cari transferler 2 milyar 528 milyon, sermaye giderleri 598 milyon, sermaye transferleri 34 milyon, borç verme 110 milyon YTL olarak yer aldı.

8 milyar 859 milyon YTL olarak gerçekleşen konsolide bütçe gelirlerinin ise; 7 milyar 493 milyon YTL'si vergi gelirlerinden, 1 milyar 79 milyon YTL'si vergi dışı gelirlerden, 6 milyon YTL'si sermaye gelirlerinden, 70 milyon YTL'si alınan bağış ve yardımlardan, 201 milyon YTL'si katma bütçe öz gelirlerinden oluşuyor. Başlıca vergi kalemlerinde yapılan tahsilat rakamları ise şu şekilde:

"1 milyar 506 milyon YTL gelir vergisi, 45 milyon YTL kurumlar vergisi, 2 milyar 608 milyon YTL özel tüketim vergisi, 912 milyon YTL dahilde alınan katma değer vergisi,

1 milyar 412 milyon YTL ithalde alınan katma değer vergisi."

Bakanlıktan yapılan açıklamada, 2004 yılının aynı ayına göre, Nisan 2005'te konsolide bütçe giderleri yüzde 0.1 oranında düşük gerçekleşirken; konsolide bütçe gelirleri ise yüzde 9.6 oranında artış gösterdi. Diğer taraftan, Nisan 2004'te bütçe açığı 3 milyar 260 milyon YTL iken, Nisan 2005'te yüzde 24 oranında bir düşüş ile 2 milyar 476 milyon YTL olarak gerçekleşti. Nisan 2004'te konsolide bütçe giderlerinin yıl sonu gerçekleşmelerine oranı yüzde 8.1 iken, Nisan 2005 döneminde giderlerin bütçe başlangıç ödeneklerine oranı yüzde 7.3 oldu.

OCAK-NİSAN BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI

Ocak-Nisan 2005 dönemi bütçe uygulama sonuçları ise şu şekilde gerçekleşti:

"Ocak-Nisan 2005 döneminde; konsolide bütçe giderleri 42 milyar 668 milyon, faiz hariç bütçe giderleri 26 milyar 487 milyon, konsolide bütçe gelirleri 37 milyar 196 milyon, bütçe açığı 5 milyar 472 milyon, faiz dışı fazla 10 milyar 709 milyon YTL olarak gerçekleşti. Bütçe giderleri içinde; personel giderleri 10 milyar 795 milyon, sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi ödemeleri 1 milyar 443 milyon, mal ve hizmet alımları 2 milyar 120 milyon, faiz giderleri 16 milyar 181 milyon, cari transferler 10 milyar 528 milyon, sermaye giderleri 996 milyon, sermaye transferleri 125 milyon, borç verme 481 milyon YTL olarak yer aldı. Önemli alt düzey gider kalemlerinden; sağlık giderleri 768 milyon, sosyal güvenlik kurumlarına yapılan transferler 7 milyar 802 milyon, KİT'lere yapılan sermaye niteliğindeki transferler 388 milyon, tarımsal destekleme ödemeleri 1 milyar 336 milyon, iç borç faiz ödemeleri 13 milyar 858 milyon, dış borç faiz ödemeleri 2 milyar 310 milyon YTL oldu. İlk 4 aylık dönemde 37 milyar 196 milyon YTL olarak gerçekleşen konsolide bütçe gelirleri içinde; vergi gelirleri 30 milyar 539 milyon, vergi dışı gelirler 5 milyar 146 milyon, sermaye gelirleri 65 milyon, alınan yardım ve bağışlar 561 milyon, katma bütçe öz gelirleri 886 milyon YTL olarak pay aldı.

Açıklamaya göre bütçe açığı, 2004 yılı Ocak-Nisan döneminde 10 milyar 245 milyon YTL iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 46.6 oranında düşüş göstererek 5 milyar 472 milyon YTL'de kaldı ve bütçe açığındaki düşüş eğilimi devam etti. 2005 yılı bütçe açığı tahmininin 29 milyar 137 milyon YTL olduğu hesaba katıldığında, ilk dört aylık dönemde gerçekleşen bütçe açığı yıl sonu bütçe açığı tahmininin sadece yüzde 18.8'ine tekabül ediyor. Açıklamada, bu oranın, geçen yılın aynı döneminde yüzde 33.8 olduğu dikkate alındığında, bütçe açığının düşürülmesi açısından dikkate değer bir performans gösterildiğinin ortaya çıktığı kaydedildi.

FAİZ DIŞI FAZLA

Faiz dışı fazla tutarı ise, Ocak-Nisan 2004 döneminde 9 milyar 832 milyon YTL'yken, 2005'in aynı döneminde yüzde 8.9 oranında bir artış ile 10 milyar 709 milyon YTL olarak gerçekleşti. Yıl sonu faiz dışı fazla hedefi 27 milyar 303 milyon YTL olduğu belirtilerek, Nisan sonu itibarıyla hedefin yüzde 39.2'sinin gerçekleştirildiği belirtildi.

Ocak-Nisan 2005 döneminde, nominal olarak konsolide bütçe giderlerinin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1.1, konsolide bütçe gelirlerinin ise yüzde 16.5'lik bir artış gösterdiği bildirildi. İlk dört aylık dönemde, bütçe ödeneklerinin yüzde 27.4'ünün kullanıldığı, geçen yılın aynı döneminde bütçe giderlerinin yıl sonu gerçekleşmesine oranının yüzde 30.1 olduğu göz önüne alındığında, mali disiplinin güçlendirilmesi yönünde çok önemli bir mesafe alındığı ifade edildi. Faiz giderlerindeki iyileşmenin Ocak-Nisan 2005 döneminde de devam ettiğinin belirtildiği açıklamada, mali disiplinin sağlanması ve ekonomik programın uygulanmasında gösterilen kararlılık sayesinde, ocak-nisan 2004 döneminde 20 milyar 77 milyon YTL faiz ödemesi yapılmış iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 19.4 oranında bir azalışla 16 milyar 181 milyon YTL'lik faiz ödendiği ifade edildi.

Bütçe gelirlerinin hedeflere uygun olarak gerçekleştirildiğinin belirtildiği açıklamada, 2005 yılının ilk dört aylık döneminde, konsolide bütçe gelirleri hedefinin yüzde 29.4'üne, vergi gelirleri hedefinin ise yüzde 28.6'sına ulaşıldığı, 2004 yılının aynı döneminde söz konusu oranlar sırasıyla yüzde 29.1 ve 27.5 olup, bütçe gelir performansı açısından da iyileşme kaydedildiği ifade edildi. Sonuç olarak, Ocak-Nisan 2005 döneminde, bütçe giderleri, bütçe gelirleri, faiz giderleri, faiz dışı fazla ve bütçe açığı yönünden gerçekleşmelerin hedeflerle uyumlu, geçen yıllara göre de önemli denebilecek iyileşmeler kaydedildiği belirtildi.