Bütçe hedefinin yakalanmasında "risk var"

ANKARA (İHA) - Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), vergi geliri tahsilatı bakımından yıl sonunda bütçe hedefinin yakalanmasında önemli derecede riskin var olduğunun görüldüğünü bildirdi.

DPT'nin yayınladığı 'Ekonomik Gelişmeler Raporu'na göre, 2007 yılının Ocak-Haziran döneminde genel bütçe gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13 oranında artarak 92.4 milyar YTL düzeyinde gerçekleşti. Bu artışta sermaye gelirlerinde Türk Telekom'un özelleştirme taksitlerinin peşin olarak ödenmesinden kaynaklanan yüksek miktardaki tahsilatın etkili olduğu görüldü. Bu dönemde, geçen yılın aynı dönemine göre, gelir vergisi tahsilatındaki artış oranı yüzde 24 olurken, kurumlar vergisi tahsilatı oran indiriminin etkisiyle yüzde 5.1 oranında azaldı. Aynı dönemde, motorlu taşıtlar vergisi tahsilatı yüzde 15.5 oranında artış gösterdi.

Yılın ilk 6 ayında, dahilde alınan mal ve hizmet vergileri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre sadece yüzde 1.4 oranında artışla 29.4 milyar YTL olarak gerçekleşti. Bu dönemde, dahilde alınan KDV tahsilatı yüzde 0.6 oranında azalırken, toplam ÖTV tahsilatı nominal olarak geçen yılla aynı düzeylerde gerçekleşti. Dahilde alınan KDV tahsilatı bakımından geçen yılın ilk 6 ayında yüzde 49.6 olan gerçekleşme oranının bu yılın aynı döneminde bütçe hedefinin yüzde 39.9'u seviyesinde olduğu görüldü. Aynı dönemde, doğalgaz ve petrol ürünleri üzerinden alınan ÖTV geliri yüzde 4.1, dayanıklı tüketim malları ve diğer mallar üzerinden alınan ÖTV geliri yüzde 20.4 oranında artarken, alkollü içkiler ve tütün mamulleri üzerinden alınan ÖTV geliri yüzde 1.8, motorlu taşıtlar üzerinden alınan ÖTV geliri ise araç satışlarında görülen yavaşlama nedeniyle yüzde 18.1 oranında azaldı. Bu gelişmeler kapsamında, dahilde alınan KDV ve ÖTV gelirleri bakımından yıl sonunda bütçe hedeflerinin

yakalanmasında ciddi risk olduğu görülüyor.

Aynı dönemde, damga vergisi tahsilatındaki artış oranı yüzde 17.1, harç gelirlerindeki artış oranı ise yüzde 21.1 olarak gerçekleşti. Harç gelirlerindeki yüksek oranlı artış üzerinde tapu, trafik ve yargı harç tahsilatlarındaki artışlar belirleyici oldu. Yılın ilk 6 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre banka ve sigorta muameleleri vergisi tahsilatında yüzde 24.6, özel iletişim vergisi tahsilatında ise, yüzde 9.9 oranında artış olduğu görüldü.

Yılın ilk yarısında, uluslararası ticaret ve muamelelerden alınan vergi tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4.7 oranında artış gösterdi. Bu dönemde, ithalden alınan KDV geliri yüzde 3.1 oranında artarak 12.3 milyar YTL olarak gerçekleşti. Döviz bazlı ithalat tutarında görülen artışa rağmen döviz kurlarında yaşanan düşük seviyedeki gerçekleşme ithalde alınan KDV yönünden bütçe hedefinin yakalanmasında risk oluşturdu..

2007 yılının ilk 6 ayında, genel bütçe vergi dışı gelirleri yüzde 6.4 oranında azalarak 14.5 milyar YTL, sermaye gelirleri, Türk Telekom'un kalan özelleştirme taksitlerinin bir defada ödenmesi nedeniyle 6 milyar YTL, alınan bağış, yardımlar ile özel gelirleri ise 1.4 milyar YTL olarak gerçekleşti. Bu dönemde, özel bütçeli kuruluşlar 1.6 milyar YTL, düzenleyici ve denetleyici kurumlar ise 858 milyon YTL öz gelir elde etti.

Yılın ilk 6 ayında, merkezi yönetim bütçesi gelirlerinde görülen gelişmeleri kısaca değerlendirmek gerekirse, geçen yılın aynı dönemine göre vergi gelirleri gelir vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi ile harç tahsilatında görülen yüksek oranlı artışlara karşın KDV, ÖTV ve oran indirimi nedeniyle de kurumlar vergisi tahsilatlarında önemli ölçüde düşük performans gözlenmekte ve vergi geliri tahsilatı bakımından yıl sonunda bütçe hedefinin yakalanmasında önemli derecede riskin var olduğu görüldü.