Büyükşehir’den Bilet Fiyatları Artışına Açıklama

Büyükşehir Belediyesi Meclis Üyesi Abdülkadir Adar, kent içi toplu ulaşım bilet bedellerinin artırılması kararının vatandaş tarafından hoş ve normal karşılanmadığını bildiklerini, ancak bu yeni fiyat düzenlemesinin yapılması zorunlu hale geldiğini söyledi.Son yapılan bilet fiyatları düzenlemesiyle ilgili basın mensuplarına değerlendirmelerde bulunan Adar, Ulaştırma Koordinasyon Merkezi’nin (UKOME) olan 20 Ağustos 2014 tarihinde aldığı kararla kent içi toplu ulaşım bilet bedellerinin yeniden belirlenmesine karar verildiğini hatırlattı. UKOME’nin aldığı kararla kent içi toplu ulaşım bilet bedellerine yüzde 16 oranında zam yapılmasına karar verildiğini belirten Abdülkadir Adar, yeni tarifeye göre, Akıllı Eskart tam bilet ücretinin 1,55 TL’den 1,80 TL’ye, Akıllı Eskart indirimli bilet ücretinin 1,05 TL’den 1,25 TL’ye, ve Akıllı Eskart’larda otobüs-tramvay aktarmalarının 20 kuruştan 25 kuruşa yükseltildiğini belirtti. Gider kalemlerine yapılan zamların vatandaş tarafından hiçbir zaman hoş ve normal karşılanmadığını işaret eden Adar, “Kent içi ulaşım bedellerine yapılması zorunlu hale gelen bu zammın da hemşehrilerimiz nazarında hoşnutsuzluğa sebep olacağını biliyoruz. Ancak, bu yeni fiyat düzenlemesinin yapılması zorunlu hale gelmiştir. Kent içi toplu ulaşım bilet fiyatları UKOME tarafından en son 2012 yılının Temmuz ayında düzenlenmişti. Yani 2 yıl 1 ay önce. Bu geçen zaman içinde başta akaryakıt fiyatları olmak üzere tüm gider kalemlerine hükümet tarafından çeşitli oranlarda zam yapılmıştır. Akaryakıt, yedek parça, işçilik maliyetlerinde hiçbir değişiklik olmadığını, 25 ay önceki fiyatların aynen kaldığını savunmak mümkün değil. Bunun en somut örneği 2012 Temmuz ayı ile bugünkü mazot litre fiyatı arasındaki fark yüzde 25 dolayındadır. Maliyetlerdeki bu artışların yanı sıra özellikle üzerinde durulması gereken bir husus da, kent içi toplu taşım ücretlerinde KDV’nin halen yüzde 18 olmasıdır. İnsanların zorunlu olarak kullandıkları böyle bir hizmette KDV’nin yüzde 18 olmasını anlayabilmek olanaklı değildir. Siz mücevherden-elmastan yüzde 1 KDV alacaksınız, ancak kent içi toplu taşımadan sanki bir lüks tüketimmiş gibi yüzde 18 KDV alacaksınız. Diğer birçok zorunlu tüketim kaleminde olduğu gibi kent içi ulaşımda da KDV en çok yüzde 8, hatta daha da aşağılarda olmalıdır. Zam, ne yazık ki, ülkemizin değişmez gerçeklerinden biridir. Yapılması zorunlu olan bu fiyat düzenlemesi, otobüs esnafının ya da ESTRAM işletmesinin daha çok kar etme düşüncesiyle değil, maliyetlerini karşılama ve sunulan hizmet kalitesinin sürdürülebilir olması için yapılmıştır” dedi.AKILLI ESKART TEŞVİK EDİLİYORAçıklamasında, UKOME tarafından yapılan yeni bilet fiyatları değerlendirilirken, Akıllı Eskart tam ve indirimli fiyatları değil, tek Esbilet fiyatları öne çıkarıldığını anlatan Abdulkadir Adar,”Akıllı Eskart 1,55 TL’den 1,80 TL’ye, tek bilet ise 1,90 TL’den 2,40 TL’ye yükseltilmiştir. Burada dikkate alınması gereken gerçek bilet bedeli Akıllı Eskart fiyatı olmalıdır. Zira, tek Esbilet Eskişehir’e dışarıdan gelen, 1-2 gün kalacak olan insanlar için piyasaya çıkartılmıştır. Örneğin tek bilet fiyatı İstanbul’da 4,00 TL’dir. Diğer büyükşehirlerde de, yine tek bilet ile toplu bilet bedelleri arasında ciddi farklar var. Bu iki bilet türü arasındaki fiyat farkının fazla tutulmasının amacı, Eskişehir’deki hemşehrilerimizin Akıllı Eskart kullanmalarını teşvik etmek içindir.”ÜCRETSİZ BİNİŞLERDEKİ ARTIŞAçıklamasında, diğer illerdeki bilet fiyatlarından örnekler veren Adar,son çıkan yasa ile özellikle 65 yaş üzeri vatandaşlara tanınan hakkın, gerek özel halk otobüslerinde gerekse tramvayda taşınan yolcu sayısında önemli değişikliklere sebep olduğunu belirtti. 2013 yılının Haziran ayında tramvayda 174 bin 539 ücretsiz binişe karşılık 2014 yılının Haziran ayında bu sayının 438 bin 556’ya yükseldiğini anlatan Adar, şunları söyledi;“Yine 2013 yılında tramvaylarda taşınan günlük yolcu sayısının yüzde 6’sı ücretsiz biniş iken, 2014 yılında bu oran yüzde 13’e çıkmıştır. Özel halk otobüslerinde de durum farklı değil. 2013 yılının Haziran ayında gerçekleşen ücretsiz biniş 162 bin 537 iken, 2014 yılının Haziran ayında ücretsiz biniş sayısı 403 bin 516 olmuştur. Ücretsiz binişler 2013 yılında günlük yolcunun yüzde 6’sı iken, 2014 yılında bu oran yüzde 16’ya yükselmiştir. Bu artıştaki en büyük neden kuşkusuz 65 yaş ve üzeri için getirilen ücretsiz biniş hakkıdır. Tramvaydaki ücretsiz binişlerin yüzde 49’nu, otobüslerdeki ücretsiz binişlerin ise yüzde 51’ini 65 yaş ve üzeri oluşturmaktadır. Özellikle 65 yaş ve üzeri hemşehrilerimizin daha önce indirimli ücret öderken şu anda hiç ücret ödememeleri nedeniyle bir gelir kaybına neden olmaktadır. Bunun yanında yolcu-biniş sayısındaki bu artış başta amortisman ve işçilik olmak üzere maliyet artışı da getirmektedir.”GELİR-GİDER DENGESİ VE DIŞ BORÇ ÖDEMESİBüyükşehir Belediyesi Meclis Üyesi Abdülkadir Adar, tramvay hatlarının Hazine onaylı dış kaynaklı kredi ile yapıldığını hatırlatarak, kredi geri ödemelerinin o günkü döviz kuruna göre TL olarak yapıldığını ve ödemelerin aksamadan devam ettiğini anlattı. Euro ve Dolar kurundaki artışla ilgili rakamlar veren ve bu artışın bile başlı başına büyük bir yük getirdiğini söyleyen Adar, şunları belirtti;“İkinci etap tramvay hatlarımız için de İller Bankası’dan kredi alınmış ve proje gerçekleştirilmiştir. Kredi borç taksitlerinin düzenli olarak ödenebilmesi ve ulaşım hizmet kalitemizin devam etmesi için tramvay hatlarından elde ettiğimiz gelirin düzenli ve ödeme koşullarımıza uygun şekilde devam etmesi gerekmektedir. Ödemelerimizin aksaması durumunda hem belediyemizin kredibilitesi zarar görecek, ayrıca ödenemeyen borçlarımız Hazine tarafından ödenmek zorunda kalacaktır. Burada üzerinde önemli durulması gereken bir diğer husus da, kent içi ulaşım maliyetinin bir kısmının belediye kaynaklarıyla sübvanse edilmesi gerektiği yönündeki görüşlerdir. Serbest piyasa ekonomisi koşullarına göre devlet bile birçok alanda destekleme ve sübvanse uygulamasını kaldırmışken aynı şeyi bu sefer belediyeden beklemek yersizdir. Zira Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin bütçesinde ayrılacak böyle bir kaynak yoktur. Böyle bir kaynağı ayırmak, İl Özel İdaresi’nin borçlarının da belediyemiz üzerine devredildiği bir zamanda, yeni borçlanmalara gidilmesine neden olacaktır ki, borçla borç ödemeye çalışmanın sonu iflastır. Ayrıca böyle bir kaynak ayırmak, hem şehir merkezinde hem de ilçe ve mahallelerde (köylerde) yapılacak hizmetlerden kısıntı yapmak anlamına gelir. Yukarıda saydığım gerekçeler nedeniyle kent içi toplu ulaşım bilet fiyatlarında yeni bir düzenlemeye gidilmesi bir keyfiyet değil, bir zorunluluk haline gelmiştir. UKOME bu kararı verirken, diğer birçok ilde olduğu gibi acele etmemiş, aksine dayanılmayacak noktaya gelene kadar beklemiştir. Eskişehirli hemşehrilerimiz, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi olarak bizim hiçbir zaman isteyerek zam yapmayacağımızı iyi bilirler. Ancak ülke koşulları bu zammı zorunlu hale getirmiştir. Yerel basınımızda ve kamuoyumuzun bazı kesimlerinde zamların tartışmaya açılırken eksik değerlendirmeler yapıldığı kanaatindeyiz. Hükümet kanalıyla yapılan birçok zam görmezden ya da duymazdan gelinirken, bu zamların sonucu olarak ortaya çıkan ulaşım zamlar ile ilgili, biraz insafsızca değerlendirmeler yapıldığını söylemeliyim.”