Büyükşehir’in Gündemi Sel Ve Dereler

Samsun Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı ve Fen İşleri Daire Başkanı Mustafa Yurt, Samsun’da geçen yıl yaşanan sel felaketleri nedeniyle gündemlerinin derelerin ıslahı olduğunu söyledi.

İl Koordinasyon Kurulu’nda kurumun çalışmaları hakkında bilgi veren Samsun Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı ve Fen İşleri Daire Başkanı Mustafa Yurt, Samsun’un 2012 yılı içersinde 2 tane büyük sele maruz kalması nedeniyle gündemlerinin sel ve dereler olduğunu söyledi.

Temmuz ayındaki selden sonra Canik ilçesinde Yılanlıdere ve İncirli Deresi’nin taşması, ağustos ayındaki selde de Atakum ilçesindeki derelerin taşması sonucu bazı evlerin alt katlarını su bastığını belirten Yurt, “Atakum ilçesinde çok fazla zayiat olmamakla birlikte Yılanlıdere, İncirli Deresi ve Karaağaç Deresi’nin taşmasıyla ne yazık ki can kayıplarımız olmuştu. Burada öncelikle gündemimiz sel ve derelere ağırlık vermek” dedi.

Atakum ilçesinde sele neden olan derelerle ilgili bilgi veren Yurt, “Baruthane Deresi’nin sel kapanını geçmiş yıllarda yapmış, sel olma riskini minimize etmiştik. Buralardan Kuruzeytin Deresi, Afanlı Deresi, Değirmendere Deresi gibi derelerde çalışmalarımız halen devam ediyor. Özellikle Afanlı Deresi’ndeki sel kapanı yapımı devam ediyor. Geçtiğimiz sellerde fonksiyonlarını yerine getirdi. Değirmendere Deresi’nde dip savak yapısı yapıldı. Henüz dolgu teşkiline mevsim dolayısıyla başlayamadık. Kuruzeytin Deresi diğer adıyla Çobanlı Deresi’nde dere ıslah çalışmaları hızlı bir şekilde devam ediyor. Barış Caddesi’nin bulvarını açık ‘U’ kesitli dereyi kaplayarak açık kesitli dere haline getirme çalışmalarımız da devam ediyor. Bölgedeki raylı sistemi de pramadik geçişle DSİ’nin vermiş olduğu debiyi geçecek şekilde 2x3’lük büzlü geçişlerde de orayı geçeceğiz” diye konuştu.

Samsun’da kamuoyunda bir takım yanlış anlaşılmalar ve yanlış değerlendirmelerin olduğunu ifade eden Yurt, “Yılanlı Dere’nin üzerinde 130 metrelik bir bölümünü biz imar planı gereğince ve DSİ’nin vermiş olduğu eski debi değerlerine göre kapatmıştık. Bu geçtiğimiz dönem içersinde Taşkın Koruma Kurulu’nun ve DSİ’nin de görüşleri doğrultusunda DSİ’nin belirlediği yeni debi kesitleri üzerinden değerlendirerek köprü tabliyesinin büyük bir bölümünü yıktık. Fakat kamuoyu sele neden olan, ‘alttaki yerleşim birimlerinin sel basmasına neden olan müshep gibi bulduk’ diyerekten bir yanlış kanı içersindeler. Oysa bu Yılanlıdere mansabında geçmişte yapılan tüm köprü ve hidrolik sanat yapılarının açıklıkları ve kesitleri DSİ verileri baz alınarak belirlenmiştir. Genellikle bin yıllık debilere göre yapılan bu hesaplamalar Yılanlıdere için daha emniyetli olması düşüncesiyle kadastrofal debi dikkate alınarak yapılmıştır. Nitekim kadastrofal debi Yılanlıdere için 299 metreküp/saniye olarak belirlenmiş ve gerek Büyükşehir Belediyesi’nce ve gerekse Karayolları tarafından yapılan hidrolik sanat yapıları bu debiye göre hesaplanmıştır. Ancak 4 Temmuz 2012 tarihinde meydana gelen sel felaketinde DSİ tarafından taşkın izleri üzerinden yapılan hesaplamalar sonucu Yılanlıdere’ye gelen anlık max debinin 710 metreküp/saniye olduğu hesaplanmıştır. DSİ teknik elemanlarınca Temmuz 2012 tarihinde yapılan kesit çalışmaları ve debi hesabına göre ise Yılanlıdere ana kol ve yan kol debileri de dikkate alınarak anlık debi 731 metreküp/saniye olarak hesaplanmıştır. Bu en son yeni verilere göre DSİ sel kapanı görevsini yükselterek su toplama hacmini büyütmüştür. Ayrıca mevcut sel kapanının hemen mansabında yer alan eski çöp depolama sahasının dolgu gövdesi ikinci bir bend gibi çalıştırması öngörülerek sağ yamaca yapılacak dolusavak yapısıyla suyun yıkıcı tesirinin azaltılmasına yönelik bir proje geliştirilmiştir. Diğer bir değişle eskiden Yılanlıdere’nin mevcut debisi 299 metreküp/saniye iken, yeni hesaplamalara göre bu 2.37 kat arttırılarak 731 metreküp/saniyeye çıkartılmıştır. Bunun anlamı gerek bundan sonra yapılacak hidrolik sanat yapılarının ve gerekse mevcut hidrolik sanat yapılarının kesitlerinin 2.37 kat artan debiye göre yani 731 metreküp/saniyelik taşkın debisi dikkate alınarak yapılması veya uyarlanmasıdır. Başka bir değişle eskiden dere yatağına bırakılan toplam su miktarı 50 metreküp/saniye iken şimdi 280 metreküp/saniyeye çıkartılmıştır. Bu bağlamda 299 metreküp/saniyelik kadastrofal debiye göre inşa edilmiş ancak son taşkın debisi olan 731 metreküp/saniyelik debiyi geçiremeyecek olan Yılanlıdere Köprüsü’nün tabliyesi Taşkın Koordinasyon Kurulu kararları da dikkate alınarak Büyükşehir Belediyemizce açılmıştır” şeklinde konuştu.