Çağlayan’dan Avrupa’ya Kota Ve STA Tepkisi

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Avrupa Birliği (AB)’nin Türkiye’ye uyguladığı kota engeli ve diğer ülkelerle yaptığı serbest ticaret anlaşması (STA)’nın etkilerinden yakınarak, "Eforumuzu tüketiyorlar. Bizi, daha sahaya çıkmadan yoruyorlar. 50 senedir AB’ye üye olma gayretindeyiz. Üzülerek görüyoruz Türkiye’ye karşı samimiyetsiz ve iki yüzlü bir uygulama var. Bunu AB Enerji Komiseri, Almanya Başbakan Yardımcısı dillendiriyor." dedi.

Zafer Çağlayan, AB’nin ABD ile yapacağı Transatlantik Serbest Ticaret Anlaşması’nı üretici ve ihracatçı ile bir araya geldi. Toplantıya TİM, TOBB, TÜSİAD, TUSKON, MÜSİAD, TÜMSİAD, ASKON, DEİK, YASED, TÜGİAD, TURKONFED, TÜGİK, TİKAD, Türkiye-ABD İş Konseyi, Türk Amerikan İş Konseyi, Türk Amerikan İşadamları Derneği, Amerika Türk Koalisyonu ve Amerikan Şirketler Derneği’nin başkan ve yardımcıları katıldı.

Toplantıda Türkiye ve ABD’nin köklü bağları olduğuna işaret eden Çağlayan, ülkeler arası ticaretin artırılması gerektiğini vurguladı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın 15 Mayıs’ta ABD’ye gideceğini aktaran Çağlayan, "Müttefikimiz olan ülkeye Türkiye bir satıp 3 alıyor. İhracatımız 5,6 milyar dolar olup ithalatımz 14,1 milyar dolara denk geliyor. Hem Türkiye’nin hem ABD’nin ekonomilerine ve siyasi bağlarını ele aldığımızda bu rakamlar kafi gelmiyor." ifadelerini kullandı. Türkiye’nin Gümrük Birliği kaynaklı kayıpları olduğunu belirten Çağlayan, konuşmasına şöyle devam etti:

"O dönem iktidarda olanlar tarihi bir hata yaptı. Türkiye, AB’nin 3. ülkelerle yapacağı STA’ ya taraf olmadı. Şu an bunun günahını çekiyoruz. AB’nin STA yaptığı ülke dilediği takdirde Türkiye ile STA görüşmesi ve anlaşması yapıyor. Bu anlamda olumsuz örnekler de var. Bakın Güney Afrika, Meksika ve Cezayir STA görüşmelerini dillerine dahi almıyorlar. Çünkü tuzları kuru. Anılan 3 ülke ile ticarette 2,5 milyar dolar eksimiz var. Benim ülkem bu ülkelere girerken yüzde 40-50 gümrük ile karşılaşıyor. Ama bu ülkeler benim ülkeme sıfır gümrükle mal sokuyor. Yani ellerini kollarını sallaya sallaya ülkeme giriyor. Türkiye’nin ortalama sanayi ürünlerinde gümrüğü yüzde 4,2. Bunu AB ile ele aldık. Vize ve kota ayıpları ortada. Bunlara STA da eklendi. AB’den STA yaptığı ülkelere 'Türkiye benim Gümrük Birliği ortağımdır. Onunla da böyle bir görüşmeye girin' demesini bekledik. O da olmadı. Biz, burada sahaya inerken 1-0 mağlubuz. Çünkü AB ile STA yapan bir ülke elinde bulunan her kozu kullanıyor. Biz de taviz verme durumunda kalıyoruz."

AB ile ABD’nin yapacağı Transatlantik Serbest Ticaret Anlaşması’nın Türkiye’yi olumsuz etkileyeceğini savunan Ekonomi Bakanı, "Anlaşma, ABD’ye olan ticaretimizde açığımızı artıracaktır. Aynı şey Japonya ve Hindistan için de geçerli. Burada Türkiye haksız rekabet ile karşı karşıya. Onun için STA’nın tarafı olan ülkeler AB’ye paralel Türkiye ile de görüşmelere başlamalı." teklifinde bulundu. Almanya Ekonomi Bakanı’nın da Türkiye’ye STA konusunda hak verdiğini anlatan Zafer Çağlayan, şunları kaydetti:

"STA’da şu an Japonya ile ortak komite devreye alma gayretimiz var. Komite STA görüşmelerine başlamamıza önayak olacak. Hindistan için de aynı durum geçerli. Malum en son Güney Kore ile STA yaptık. Bundan böyle yeni nesil STA yapıyoruz. Daha evvel bunlar, sanayi ve tarım ürünlerine yönelikti. Gelinen aşamada Güney Kore ile yeni nesil yatırımlara dayanan bir STA yaptık. Kanada ile de STA yaptık, Azerbaycan’a ise teklifte bulunduk. Bu anlaşmalarda Avrupa’dan geri kalmamak en önemli amacımız. Japonya ve Güney Kore 1 satıp 10 aldığımız ülkeler. Bizim bu ülkelerle yapılacak STA’nın dışında kalmamız elektrik, elektronik ve otomotiv sektörü olumsuz ekiler. Her alanın maliyetlerini ayrı etkiler. Onun için Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Barack Obama’ya mektup göndererek Türkiye’nin tek yanlı ve hakka uymayan anlaşmadan mağdur olduğunu anlattı. Yine ABD Dışişleri Bakanı John Kerry Türkiye’de iken de bu durumu beyan etti. Burada olumsuz bir tablo yok. Konuyu ben de AB Ticaretten Sorumlu Komiseri’ne mektup ile ilettim. AB Parlamentosu milletvekilleri ile temas halindeyiz. Ümit ediyorum Erdoğan’ın ABD temaslarında da STA için ortak komite önerilecek. Bu anlamda komite, STA görüşmelerine başlamasını ele alacak. Ümit ediyorum sistem dışında kalmadan konuyu takip edeceğiz. Avrupa’nın en güçlü büyüyen ülkelerinden biriyiz. Ama kâfi değil. Türkiye daha fazla gaza basmalıydı. Çünkü genç ve dinamik insan kaynağı, konumu ülkeyi ayrıştırıyor. Biz bu dönemde ileri ülkelerle makası frene değil gaza basarak yakalarız. Umut ediyorum büyüme, bu sene daha büyük olacak, Orta Vadeli Program (OVP)’ı geçebileceğiz. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu umut ediyorum üretici ve ihracatçının dile getirdiği konuları iyi anlayacak. Çünkü geçen açıklanan istihdam rakamı acı frene bağlıdır."

AB’yi mal dolaşımını kolay kılmak için kota engelinin kaldırmayı davet eden Çağlayan, "Eforumuzu tüketiyorlar. Bizi, daha sahaya çıkmadan yoruyorlar. 50 senedir AB’ye üye olma gayretindeyiz. Maalesef Türkiye’ye karşı samimiyetsiz ve ikiyüzlü bir uygulama var. Bunu AB Enerji Komiseri, Almanya Başbakan Yardımcısı dillendiriyor." dedi. Gümrük Birliği’nin şu an Türkiye’nin aleyhine olup tahammül edilemez bir seviyeye geldiğinden dert yanan Çağlayan, “Burada durum yeniden ele alınmalı. Türkiye, AB’ye üyelikte tıkaçları kaldırma gayretine girdiği ortamda rekabete darbe vuran, zulüm halini alan yaptırımlar getirilmemeli." siteminde bulundu.

ABD’nin Boston eyaletinde meydana gelen patlamaya da değinen Zafer Çağlayan, terörden çeken bir ülkenin Ekonomi Bakanı olarak saldırıyı kınadığını açıkladı. Çağlayan, 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın ölümünden bu yana 20 sene geçtiğine işaret etti. 1993 Nisan ayında hayata veda eden Özal’ı rahmetle andı.