Çakar’dan Okul Malzemeleriyle İlgili Açıklama

Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar, 18 milyon öğrencinin sayısal olarak önemli bir kesiminin, satın aldıkları okul çantaları, giyim, ayakkabı ve kırtasiye malzemelerindeki kanserojen kimyasallar nedeniyle büyük tehlike altında olduğunu belirterek, “Öğrencilerin kullandığı güvensiz ürünlerin geri alınması ve öğrencilerin güvenliğe kavuşturulması sağlanmalıdır” dedi.Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar, yaptığı yazılı açıklamada, yarın başlayacak olan 2015-2016 eğitim öğretim yılında 18 milyon öğrencinin sayısal olarak önemli bir kesiminin, satın aldıkları okul çantaları, giyim, ayakkabı ve kırtasiye malzemelerindeki kanserojen kimyasallar nedeniyle büyük tehlike altında olduğunu belirterek, “Tüketici Hakları Derneği olarak piyasada yaptığımız gözlem ve incelemelerde, özellikle uzak doğu ülkelerinden gelen ya da merdiven altında üretilen okul çantası ve kırtasiye malzemelerinin güvensiz olabileceğine tanık olduk. Çünkü, söz konusu bu ürünlerin çoğunda ürünün üreticisinin ya da ithalatçının açık adları ve iletişim bilgileri, ürünün markası ve menşei belirtilmemiştir. Ayrıca, bu ürünler genellikle çok renkli görünümdedir. Özellikle bu ürünlerde çocukların sevdiği çizgi film karakterlerine yer verilmiştir” diye konuştu."OKUL ÇANTALARINDA AZO RENKLENDİRİCİLER VE AZO BOYAR MADDE KULLANILIYOR"Okul çantalarında azo renklendiriciler ve azo boyar maddelerinin kullanıldığını bildiren Çakar, şunları kaydetti:“Bu kimyasal maddeler kanserojen ve allerjen etkilere sahiptir. Beslenme çantalarında ayrıca fitalatlar kullanılmaktadır. Fitalatlar da kanserojen etkiye sahiptir. Önlük, çorap, pantolon ve öğrencilerin kullandığı diğer giyim eşyalarında bulunan kimyasallar ve tehlikeleri: Bu giysilerde azo renklendirici ve azo boyar maddeler, kadmiyum ve nikel gibi ağır metaller, organostanik bileşikler kullanılmaktadır. Azo boyar maddeler ve azo renklendiriciler kanserojen, alerjen etkiye sahiptir. Ağır metaller insan vücuduna geçince iç organlarda (böbrekler, karaciğer ve eklemlerde) birikir. Kadmiyum, böbrek fonksiyonlarının bozulmasına, mide ve karaciğer zedelenmesine, kemik erimesine, hipertansiyona, mide bulantısına, kusma ve ishale neden olur. Kadmiyum, ayrıca, bel ve kas ağrılarına, kemik yumuşaması ve zedelenmesine, kemik kırıklarına, kilo kaybı ve görme bozukluklarına neden olur."Akciğer ve prostat kanserlerinin oluşumunda da kadmiyumun etkisinin kesin olarak kanıtlandığını anlatan Çakar, sözlerini şöyle sürdürdü: "Nikel ise deride kaşıntı, tahriş, egzema ve alerji gibi rahatsızlıklara, boğaz ve akciğer kanserlerine neden olmaktadır. Organostanik kalay bileşikleri ise sinir sistemini etkileyen kimyasallardır. Deri ile temas edecek giysi ve iç çamaşırlarda kullanılan kimyasallar ve tehlikeleri: Bu tür giysi ve iç çamaşırlarda alev geciktiriciler kullanılmaktadır. Bu kimyasallar bağışıklık ve üreme sistemini olumsuz etkilemektedir. Ayakkabıda kullanılan kimyasallar ve tehlikeleri: Azo renklendiriciler ve azo boyar maddeler ile fitalatlar kullanılmaktadır. Bu kimyasallar kanserojen etkiye sahiptir.”Okul kırtasiye ürünlerinde azo renklendiriciler ve azo boyar maddeler ile fitalatların kullanıldığını kaydeden Çakar, sözlerine şöyle devam etti: “Bu tehlikeli kimyasal maddeler, yukarıda da belirtildiği gibi kanserojen etkiye sahiptir. Tehlikeli kimyasalların kullanımına izin verilen oranlar: Gümrük ve Ticaret Bakanlığının 14 Ocak 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımladığı Bazı Tüketici Ürünlerinin Tehlikeli Madde İçeriğine Yönelik Piyasa Gözetimi ve Denetimine İlişkin Tebliğ’e göre; öğrencilerin kullandığı çanta, giysi, ayakkabı, kırtasiye malzemelerinde ağırlıkça yüzde 0,003 oranı üzerindeki azo renklendiriciler ve azo boyar maddelerinin kullanımı yasaktır. Aynı maddelerin yüzde 0,1’in üzerindeki oranda fitalatların kullanımı yasaktır. Yüzde 0,01’e eşit veya yüksek oranda kadmiyumun kullanımı yasaktır. Deriyle temas edecek giysi ve iç çamaşırlarda alev geciktirici kullanımı tamamen yasaktır.”Çakar, açıklamasında, ürün güvenliği ile ilgili 29 Haziran 2001 tarihinde kabul edilen 4703 Sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanuna göre, piyasaya güvensiz ürün sürülemeyeceğini söyledi.Piyasa gözetimi ve denetimi ile ilgili yetkili kuruluşlar tarafından piyasaya güvensiz ürünlerin sürüldüğü tespit edildiğinde, bu ürünlerin piyasadan toplatılması ve ürünlerin taşıdıkları risklere göre kısmen ya da tamamen bertaraf edilmesinin yetkili kuruluşlarca sağlandığını anlatan Çakar, şunları söyledi:"Ayrıca, yetkili kuruluşlar, alınan bu önlemlerin ülke genelinde dağıtımı yapılan iki gazeteyle ülke genelinde yayın yapan iki televizyon kanalında risk altındaki tüketicilere duyurulmasını sağlar. Yasa kapsamında var olan görev ve sorumlulukla ilgili yetkili kuruluş olan Gümrük ve Ticaret Bakanlığının aynı doğrultuda düzenlemiş olduğu bir yönetmelikte mevcuttur.”"VELİLER VE ÖĞRENCİLERDEN GERİ ALINACAK OLAN GÜVENSİZ ÜRÜNLERİ ÜRETEN YA DA İTHAL EDEN FİRMALARA YASAL HÜKÜMLERE GÖRE GEREKLİ YAPTIRIMLAR UYGULANMALIDIR"Eski Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli ile şimdiki Gümrük ve Ticaret Bakanının yaptıkları açıklamalarda 2015 yılında denetim yaptıklarını ve denetimlere devam ettiklerini, numune toplayıp analiz yaptırdıklarını ve analizleri yapmaya devam ettiklerini belirttiğini hatırlatan Çakar, “Yapılan bu denetimler ve analizler sonucunda belli miktarda okul kıyafeti, ayakkabı ve kırtasiye ürünün güvensiz ve teknik düzenlemeye aykırı olduğu belirtilmiştir” dedi.Bakanlığın yapmadıklarına ilişkin ise Çakar, şunları anlattı: “İlgili Bakanlık tarafından bugüne kadar güvensiz ve teknik düzenlemeye aykırı olduğu tespit ürünlerin ne olduğu hakkında bir açıklama yapılmamıştır. Ürünlerdeki güvensizlik ve teknik düzenleme aykırılıklarının neler olduğu açıklanmamıştır. Güvensiz ürünlerin imalatçılarının ya da ithalatçılarının adları ve iletişim bilgileri hakkında açıklama yapılmamıştır. Güvensiz ürünlerin markalarının ne olduğu hakkında açıklama yapılmamıştır. Güvensiz olduğu tespit edilen ürünlerden ne kadarının toplatıldığı ya da bertaraf edildiği hakkında bilgi verilmemiştir. Bakanlık, yukarıda belirtilen 5 nokta hakkında risk ve tehlike altında olan öğrencilere ve onların velilerine bugüne kadar bilgi vermediği için güvensiz ürünleri kullanmak durumunda kalacak olan öğrenciler büyük tehlike altında olacaktır. Ayrıca, güvensiz ve teknik düzenlemesine aykırı olan ürünler nedeniyle de öğrenci velileri haklarını arayamayacakları için mağdur olacaklardır.”Bakanlığın yapması gerekenleri ise Çakar, şöyle sıraladı: “Öğrencilerin kullanımında olan güvensiz ürünlerin geri alınması sağlanarak, öğrencilerin tehlikeden kurtarılması konusunda Bakanlık ivedilikle bu durumda olan öğrenci ve velilerini yukarıdaki beş maddeyle ilgili bilgilendirmelidir. Ayrıca, öğrenci velilerinin güvensiz ve aynı zamanda teknik düzenlemesine aykırı olan ürünlere ödedikleri bedelin kendilerine iade edilmesi ya da güvensiz ürünün güvenli bir ürünle değiştirilmesi sağlanmalıdır. Veliler ve öğrencilerden geri alınacak olan güvensiz ürünleri üreten ya da ithal eden firmalara yasal hükümlere göre gerekli yaptırımlar uygulanmalıdır. Söz konusu okul ve kırtasiye malzemelerinin ambalajları üzerinde üretici, ithalatçı firmaların adı ve iletişim bilgileri ile ürünün markası ve menşei yazılmamışsa, bu tür malzemeleri ellerinde bulunduran tüketiciler Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Yönetmeliğine aykırılık nedeniyle, ödemiş oldukları bedeli satıcılardan geri isteyebilir. Tüm bu konularla ilgili olarak veli ve öğrencilerimiz Tüketici Hakları Derneğinden bilgi alabilirler.”