"Çam balı hastalıklarla mücadelede destekleyici rol oynuyor"

MEHMET KUMCAĞIZ - Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Veteriner Fakültesince yürütülen Türkiye coğrafyasına ait çam ballarının antioksidan ve antibakteriyel potansiyeline yönelik araştırmada, çam balının özellikle enfeksiyona bağlı hastalıklarla mücadelede destekleyici etkisinin bulunduğu belirlendi.

Çalışmayı yürüten ekipte yer alan OMÜ Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cevat Nisbet, AA muhabirine yaptığı açıklamada, arıların çiçek nektarları veya bitkiler üzerinde yaşayan bazı canlıların ürettikleri salgılardan topladıkları ve enzimatik olarak değişikliğe uğratarak yaptıkları balın besleyiciliğinin yanı sıra yüzyıllardan beri şifalı bir ürün olarak kullanıldığına işaret etti.

Dünyanın pek çok ülkesinde hastalıklarla mücadele konusunda destekleyici stratejiler üzerine çalışmalar yürütüldüğüne dikkati çeken Nisbet, bu kapsamda kendilerinin de Türkiye coğrafyasına ait çam ballarının antioksidan ve antibakteriyel potansiyelinin araştırılmasına yönelik çalışma yaptıklarını söyledi.

Amaçlarının hastalıklarla mücadelede tedaviyi destekleyici alternatif ürünler geliştirmek olduğunu belirten Nisbet, "Antibakteriyel ilaçların kullanılması, aynı zamanda dirençli hastalık oluşturan etmenlerin ortaya çıkmasına neden olmakta. Uygunsuz ve gereksiz kullanımları sonucu gelişen direnç nedeniyle etkilerini önemli oranda kaybetmiş olan antibiyotikler sağlığı tehdit edebiliyor. Bu nedenle çam balı ile destekleyici tedavi yöntemlerini araştırdık." dedi.

Prof. Dr. Nisbet, çam balının, arıların çiçek nektarı yerine çam pamuklu böceğin salgısını kullanarak ürettiği bal olduğunu dile getirerek, "Bu böcek sadece kızılçam, karaçam ve Halep çamında yaşamakta, çamın öz suyunu emerek beslenmektedir. Ağaç üzerinde bıraktığı salgı damlacıkları arılar tarafından çam balına dönüştürülmektedir." diye konuştu.

Dünya çam balı üretiminin yüzde 92'sinin Türkiye'de gerçekleştirildiğine dikkati çeken Nisbet, şunları kaydetti:

"Bu kapsamda yaklaşık 2 yıl süren araştırmamızda Akdeniz ve Ege bölgelerinden 14 bal örneği alarak laboratuvar ortamında araştırma yaptık. Balın antibakteriyel etkinlik düzeyleri ile antioksidan ve fenolik bileşiklerini analiz ettik. Elde ettiğimiz değerler çiçek, akasya, ayçiçeği ve kestane ballarına oranla daha yüksek ve verimli çıktı. Çam balının içindeki enzim, fenolik madde (Bitki veya meyvelerin kendine has renk ve tat, koku gibi özelliklerinin belirlenmesinde rol alan, asıl amacı bitkiye koruma olan madde) ile flavonoid (insan vücudunda antioksidan işlevini yürüten bitkisel besin maddesi grubu) içeriğinin tedavi edici etkiye sahip olduğunu belirledik. Tedavi sürecinde belirli miktarda tüketilen çam balı özellikle enfeksiyon hastalıklarına neden olan bakterileri engellemekte, hastalığın gelişimini baskılamakta. Hastalıklarla mücadele konusunda destekleyici olarak yaraların iyileştirilmesinde balın yararını belirledik. Çam balının besin maddesi ve enerji kaynağı olarak kullanılmasıyla beraber çeşitli hastalıklarda destekleyici tedavi olarak kullanılması son derece önemli."