Çanakkale Şehidinin Yadigarı, Deniz Müzesi'nde

ÇANAKKALE (A.A) - Mehmet Bayer - Çanakkale Deniz Savaşları sırasında, Dardanos Bataryası'nda görev yapan ve 18 Mart günü şehit düşen Üsteğmen Hasan Hulusi Bey'in bazı kişisel eşyaları, Çanakkale Deniz Müzesi'ne teslim edildi.

Tarihe "Kahraman gemi" olarak adını yazdıran Nusret Mayın Gemisi'nin, Erenköy Koyu'na döktüğü 26 mayının yanı sıra kentin Anadolu ve Avrupa yakalarındaki Türk topçusunun başarısı, Çanakkale Boğazı'nı kolayca geçebileceklerini düşünen İtilaf Devletlerinin bu hayallerini suya düşürdü.

18 Mart 1915'te Çanakkale Boğazı'nı geçmek isteyen İtilaf donanmasını en fazla rahatsız eden Dardanos Bataryası'nın bölük komutanı Üsteğmen Hasan Hulusi, bir gemiden atılan bombayla şehit düştü. Şehit Hasan Hulusi Bey'in torunu Emel Yalın, dedesine ait bazı kişisel eşyayı Çanakkale Deniz Müzesi Komutanlığı'na teslim etti.

Eşyanın müzeye verilmesi dolayısıyla Çanakkale Deniz Müzesi'nin içindeki Çimenlik Kalesi'nde düzenlenen törene, Vali Güngör Azim Tuna, Boğaz ve Garnizon Komutanı Tuğamiral Mesut Özel, Cumhuriyet Başsavcısı Salih Çokal, Çanakkale Emniyet Müdürü Osman Zoroğlu, Hasan Hulusi Bey'in torunu Emel Yalın ile askeri yetkililer katıldı.

Törende, Çanakkale Deniz Müzesi Komutanı Deniz Yarbay Mehmet Çalışkan, Hasan Hulusi'nin hayatı hakkında bilgi sundu.

Daha sonra Vali Tuna, Emel Yalın'a, Nusret Mayın Gemisi'nin maketini, Tuğamiral Özel ise teşekkür belgesi verdi.

Yalın da aralarında eski fotoğrafların, Hasan Hulusi Beyi'n kılıcı, cepheye yemek götürdüğü sefer tası ile bazı belgelerin yer aldığı koleksiyonun tanıtımını yaptı. Koleksiyonda, şehidin kılıcı dikkat çekiyor.

Müzeye bağışlananlar arasında, Hasan Hulusi Bey'in şehadetinden 6 yıl sonra eşi, kızı ve oğlu adına, "işgal altındaki topraklarda Çanakkale'den İstanbul'a gidebilmek için" İngilizlerden alınan pasaport da bulunuyor.

20 Haziran 1921 tarihli pasaporta dair bilgilendirme notunda şu ibare yer alıyor:

"Hasan Üsteğmen'in eşi Havva Dürdane, oğlu Mehmet Nami ve kızı Meryem Didar'a ait işgal altındaki topraklarda Çanakkale'den İstanbul'a gidebilmek için İngilizlerden alınan izin belgesi. Verilen izin süresi 7 günlüktür."

Vali Tuna, Hasan Hulusi'nin görev yaptığı, adı daha sonra "Hasan Mevsuf Bataryası" olarak anılan bölgede bir çalışmaları olacağını belirterek, "Orası için bir proje hazırladık. Şehitlerimizin heykelleri dikilecek, çevre düzenlemesi yapılacak. Bundan sonra Anadolu yakasındaki bir şehitliğimizi daha güzelleştirmiş, ziyaret mekanı haline getirmiş, şehitlerimizi hayırla yad etmiş olacağız" diye konuştu.

Yalın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, duyguların çok yoğun olduğunu, heyecanlandığını anlatarak, "Dedemin bu anılarına annem sahip çıktı. Ondan sonra da ben. Dedem, Çanakkale çocuğu olduğu, Kilitbahir'de doğup büyüdüğü için buraya yakışacağını düşündüm ve hediye ettim. Herkes görsün, tanısın, bazı şeylerden ibret alsın, düşünsün istedim" dedi.

-Üsteğmen Hasan Hulusi Efendi-

Hasan Hulusi Efendi, 1885'te Çanakkale'nin Kilitbahir köyünde doğdu. 22 Aralık 1903'te girdiği Mühendishane-i Berr-i Humayun'dan, 23 Eylül 1906'da üsteğmen olarak mezun oldu ve Karadeniz 2. Topçu Alayı'nın 1. Taburu'nun 3. Bölüğü'ne atandı.

Çeşitli birliklerde görev yaptıktan sonra 2 Ağustos 1914'te, Birinci Dünya Savaşı seferberliği dolayısıyla 1. Kolordu'ya bağlı 15'lik Ağır Obüs Taburu 2. Bölüğü'ne üsteğmen (mülazım-ı evvel) rütbesiyle naklen tayin edildi. 18 Mart 1915'te Çanakkale Deniz Savaşı'nda 3. Topçu Alayı 1. Taburu'nun Dardanos mıntıkasında bulunan 1. Bölük komutanı olarak görev yaptı.

Aynı gün İtilaf donanmasından atılan top mermisinin bataryaya isabet etmesiyle teğmen Mehmet Mevsuf ile şehit oldu. Daha sonra bu bataryanın adı Hasan Mevsuf Bataryası olarak değiştirildi.

Hasan Hulusi Efendi, Gümüş Liyakat Madalyası sahibiydi.