Canlı fosili literatürüne girecek yeni tür "Sofular" adını alacak

NEVŞEHİR (AA) - BEHÇET ALKAN - Nevşehir'in Ürgüp ilçesine bağlı Sofular köyünde, 8 yıldır sürdürülen kazılarda ortaya çıkarılan yeni bovit türüne (keçi, antilop gibi boş boynuzlu) "Sofular" adı verilecek.

Sofular köyündeki Eski Kışla mevkisinde, 2010 yılında Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okşan Başoğlu gözetiminde yürütülen yüzey araştırmalarında fosil kalıntılarına rastlandı.

Dört yıl süren yüzey araştırmasının ardından Cumhurbaşkanlığınca alınan karar doğrultusunda fosil kurtarma kazılarına başlanılan alanda bugüne kadar çok sayıda canlı fosili gün yüzüne çıkarıldı.

634 dönümle sınırlandırılan kazı alanında çalışma yürüten ekiplerin ortaya çıkardığı aslan, sırtlan, zürafa, geyik, antilop, gergedan ve fil fosili başta olmak üzere çeşitli canlı türlerine ait çok sayıda kalıntı, laboratuvarda inceleniyor.

Kazı başkanı Prof. Dr. Başoğlu, AA muhabirine, ortaya çıkarılan bulgulara göre, milyonlarca yıl önce Anadolu'nun tropikal bir iklime sahip olduğunu belirtti.

Sofular'daki fosil kalıntılarının nadide örnekler barındırdığını aktaran Başoğlu, "Yüzeye yakın fosilleri eklemli olarak buluyoruz. Bu da bizi çok zorlamıyor. Bir de nadide örnekleri barındırması ilginç. Bu kadar çok fazla türün bir arada olması ilginç. Dolayısıyla coğrafyanın da buna destek vermesi ilginç. Bunlar bizi çok heyecanlandırıyor. Yeni türler bulmamız da heyecan uyandırıyor. Sofular kazısında, yeni bir bovit türünden bahsedebiliriz. Dünya literatürüne girecek. İlk kez burada ortaya çıkarıldı. Ona da 'Sofular' adını veririz." dedi.

- Geçmişte yaşayan canlı türlerinin Anadolu'yu köprü olarak kullandığı kanıtlandı

Kültür ve Turizm Bakanlığının geçen yılki kararı doğrultusunda, 12 aylık kazı statüsüne alınan fosil alanındaki çalışmaların heyecan verici neticeler doğurabildiğini ifade eden Başoğlu, alanın yoğun fosil yataklarıyla kaplı olduğunu söyledi.

Çok sayıda canlı türüne ait fosilin aynı alanda yer almasının Anadolu coğrafyasının geçmişine de ışık tuttuğunu dile getiren Başoğlu şöyle konuştu:

"Anadolu, dünya paleontoloji, doğa tarihi ve canlı bilimi açısından çok önemli bir merkez. Anadolu, coğrafi konumu gereği, üç kıtanın birleştiği noktada. Dolayısıyla canlı göçleri Anadolu üzerinden yayılıyor. Çok çeşitli canlıya ev sahipliği yapıyor ayrıca buradan türemiş canlılara da ev sahipliği yaptığı için zengin bir canlı topluluğuna sahibiz. Anadolu'da sürekli bir trafik var. Afrika'dan gelip Anadolu üzerinden Avrupa ve Asya'ya dağılıyor. Asya türleri, Avrupa türleri hatta Kuzey Amerika türleri de Anadolu üzerinden Afrika'ya dağılıyor. Karşılıklı bir trafikten söz ediyoruz. Çünkü üç kıtayı bağladığı için başka yol yok, buradan geçeceklerdi. Sofular'da, yırtıcılar var, aslan, sırtlan gibi. Zürafa, fil, antilop, geyik benzeri canlılarımız çok fazla. Buranın tropikal ve yarı tropikal iklime, bitki örtüsüne sahip olduğunu söyleyebiliriz. Günümüzden çok farklı bir coğrafya olduğunu ifade edebiliriz. Buradaki fosil lokalitesi çok geniş bir alanı kapsıyor."

Başoğlu, kazı çalışmalarında ortaya çıkan fosillerin laboratuvar ortamında incelenmeye alındığını, temizleme ve onarımın ardından da bilimsel araştırmalara tabi tutulduğunu sözlerine ekledi.