Cebelü nedir? Osmanlı'da cebelü askerleri kimlerdir?

Askeri düzen Osmanlı İmparatorluğu için son derece önem verilen bir sistem olmuştur. Genel olarak Osmanlı askeri sistemi 4 ana başlık altında incelenir. Bu başlıklar yeniçeri ordusu, sipahiler, topçu birlikleri ve gönüllülerdir. Her birinin farklı özellikleri ve görevleri bulunur. Örnek olarak yeniçeri ordusu devletin en ünlü askeri birliğidir. Merkezi hükümet tarafından kurulmuştur ve devletin sadık askerlerinden oluşmuş olan bir topluluktur.

Sipahiler ise Osmanlı'daki en eski ve en yaygın askeri sınıftır. Feodal sistemin bir parçası olarak genellikle toprak sahiplerinden oluşurlar. Gönüllüler ise devletin yönetimi altında yaşam süren ancak belli zaman dilimlerinde askere alınarak seferlere katılan kişilerden oluşan bir gruptur. Topçu birlikleri ise Osmanlı askeri sisteminde önemli bir yere sahiptir. Bu birlikler büyük kuşatma topları, obüsler ve diğer ateşli silahları kullanarak ordunun düşman surlarını aşması konusunda yardımcı olmuşlardır. Osmanlı İmparatorluğu'nun askeri sisteminde ayrıca cebelü adında özel bir grup da yer almaktadır.

Cebelü nedir?

Cebelü kelime anlamı olarak silah ve zırh gibi Türkçe karşılıkları bulunan bir kelimedir. Türkçe diline Moğolca dilinden gelip yerleşmiştir. Moğolca dilinde cebe kelimesi silah ve zırh anlamlarına gelmektedir. Aldığı lü eki ile cebelü haline dönüşmüş ve zırhlı, teçhizatlı asker olarak kullanılmıştır. Osmanlı Devleti'nin askeri sistemi içinde cebelü askerlerinin özel bir yeri bulunmaktadır.

Cebelü askerleri özellikle de tımarlı sipahiler için bir tür yardımcı kuvvet olarak görev üstlenmişlerdir. Kelime olarak süvari anlamına da gelen cebelü kelimesi aynı zamanda atlı asker anlamında da kullanılmaktadır. Bu asker grupları tımar sahiplerinin köylüleri ile benzer biçimde belli bir vergi karşılığında askerlik hizmeti vermektedir.

Bu askeri sınıf genel olarak atı birimler olarak görev yapmışlardır. Osmanlı askeri sisteminde cebelüler tımarlı sipahilerin hizmetinde ve onlara bağlı olarak hareket etmişlerdir. Bu asker grupları çoğunluklu olarak atlıdırlar ve belli bir alanda at yetiştirmek savaş için gerekli olan askeri hazırlıkları yapmak gibi görevleri de bulunmaktadır.

Osmanlı'da cebelü askerleri kimlerdir?

Osmanlı Devleti'nde yer alan askeri sistem içinde cebelü askerleri tımar sistemi çerçevesinde genel olarak köylü sınıfından olan ve belli bir vergi karşılığında orduya askerlik hizmeti sunan atlı askerlerdir. Tımar sistemindeki temel mantık bir askerin devlete hizmet karşılığında toprak almasıdır: Cebelüler de sistemin parçası olarak sahip oldukları topraklar üzerinde askeri hizmetlerini yerine getirmişlerdir. Ancak cebelüler sipahi sınıfından bazı özellikleri ile ayrılırlar. Sipahi sınıfından farklı olarak cebelüler toprakları kiralayamaz ve sahip oldukları bu topraklardan beli bir gelir elde ederler.

Cebelüler genel olarak tımarlı sipahilerle birlikte hareket etmişlerdir ve onlara bağlı olarak hizmet vermişlerdir. Bu askerler özel bir asker sınıfı olarak belli bir seferde örnek olarak padişahın sefer emri doğrultusunda belli bölgelere sefer düzenleyenlerdi. Cebelüler de aynı zamanda eğitimli atlı askerlerdi ve genel olarak savaşlarda süvarilik görevini yerine getirirlerdi.

Cebelü askerlerinin Osmanlı ordusunun düzenli yapısına entegre edilen birimler olarak geniş topraklara yayılmış olan yerel kuvvetlerin savunmalarında önemli bir rol oynamışlardır. Ek olarak Osmanlı Devleti'nin savaş stratejilerinde manevra yeteneği atlı askerlerin bu sınıfı ile sağlanmıştır. Osmanlı askeri sistemi sadece düzenli ordu ile sınırlı kaymayarak tımar ve vergi sistemleri ile iç içe geçmiş olan bir yapı oluşturmuştur. Cebelüler de bu sistemin bir parçası olarak hizmet vermiştirler.