Çeçenistan'da savaşın onuncu yıldönümü
GROZNİ (İHA) - Bugün Rusya'nın Çeçenistan'a asker sevketmesiyle başlayan savaşın 10. yıldönümü. 10 yıl sonra Rusya bölgede hayatın normale döndüğünü söylese de savaşın izleri hem bölgede hem de cepheden çok uzakta hala hissediliyor.
Sovyetler Birliği'nin son lideri Mihail Gorbaçov'a göre savaş büyük bir hataydı. Rusya'nın İnterfax haber ajansına mülakat veren Gorbaçov, "Çeçenistan'daki sorunlar çözülemeyecek durumda değildi" dedi.
İngilizce yayın yapan Moskova radyosu bundan 10 yıl önce yapılan yayınla, Rus askerlerinin özerk Çeçenistan Cumhuriyeti'ne girişini ilan etti. Dönemin başkanı Boris Yeltsin'in emriyle başlayan bu savaşın amacı, Cevher Dudayev liderliğinde bağımsızlığını ilan eden bölgeyi "hizaya sokmak"tı. İki yıl sonra çekilen askerler 1999 yılında, bu kez Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in talimatıyla yeniden bölgeye girdi. Savaşın bedeli, yerle bir olan bir bölge, binlerce ölü, yüz binlerce mülteci oldu. İnsan hakları örgütlerine göre işkence, adam kaçırma ve yargısız infazlar yaygın hale geldi.
Bölge yönetiminin başkanlığını üstlenen son dört isimden 3'ü öldürüldü. Rus yönetimi, bugün bunların artık geride kaldığında, bölgede hayatın artık normale döndüğünde ısrarlı.
Bununla birlikte, direnişçi grupların tüm liderlerine ulaşılmış değil; Rus askerlerine yönelik vur kaç saldırıları sürüyor. Rus ordusunun faaliyetleri de. Ancak bu kez ordunun hedefi farklı. Hedef, bu kez Çeçenistan'da ve Kuzey kafkasya'daki yasadışı grupları silahsızlandırmak. Rusya için şimdi bölge "teröristlerin" barındığı bir alan ve Amerikalıların "terörle mücadele" adını verdiği savaşın, kendi ülkelerindeki cephesi. Ama bu cephe artık sadece Çeçenistan ile sınırlı değil. Çeçenistan savaşında geride kalan 10 yılın izlerini görmek için bölgeye kadar gitmeye gerek yok. Moskova metrosunda seyahat ederken karşınıza üniforması içinde, tekerlekli sandalyesinde dilenen bir savaş gazisinin çıkması sık sık rastlanan bir durum. Üstelik hepsi bu da değil. Bu Moskovalı "bir zamanlar sürekli metroya binerdim ama son beş yılda düzenlenen saldırılardan sonra artık gitgide artan bir paranoyanın varlığını hissediyorum; herkes birbirine şüpheyle bakıyor" dedi.
Metro son yıllarda Çeçen ayrılıkçıların düzenlediği belirtilen pek çok bombalı saldırıya hedef oldu. Ayrıca, yüzlerce kişinin ölümüyle sonuçlanan apartmanlara yönelik bombalı saldırılardan, Moskova'daki bir tiyatro baskınından, Ağustos ayında iki uçağın havada çarpışmasından ve son olarak Beslan'da bir okula düzenlenen saldırıdan da Çeçenler sorumlu tutuluyor. Bu nedenle Moskova'dan Grozni'ye 10 yıllık savaşın etkileri daha uzun süre silinmeyecek gibi görünüyor.
