Çehov'un Vişne Bahçesi farklı bir yorumla sahnelenecek

EDA ÖZDENER - Ankara Devlet Tiyatrosu, Anton Pavloviç Çehov'un klasikleşmiş oyunu Vişne Bahçesi'ni farklı bir yorumla sahneye koyacak.

Çayyolu Cüneyt Gökçer Sahnesi'nde bu akşam prömiyer yapacak oyunda, eserlerini komedi tarzında yazdığını her fırsatta dile getiren Çehov'un bu ısrarına sadık kalınıyor.

Çarlık Rusya'nın değişen sosyal ve ekonomik hayatında giderek güç kazanan burjuva sınıfı karşısında yok olmaya başlayan aristokrat Ranevskaya ailesinin, eski alışkanlıklarından vazgeçememeleri ve düzene ayak uyduramamaları sonucu zenginliklerini kaybedişlerinin konu alındığı, Yılmaz Öğüt'ün Türkçeye çevirdiği eserin rejisörlüğünü Bengisu Gürbüzer Doğru üstleniyor.

Rejisör Doğru, Moskova Sanat Tiyatrosu'ndaki ilk gösteriminde oyunu trajedi dram olarak yorumlayan yönetmen Konstantin Stanislavski'ye tepki gösteren Çehov'un, "güldürürken düşündürmeyi" amaçlayan tarzını sahneye taşıyor.

Trajikomik tarzda sahnelenecek eser, devrim öncesi Rusya'nın ihtişamını gözler önüne seren dekor ve kostüm tasarımıyla da dikkati çekiyor.

Dekor tasarımı Selim Keleşoğlu, kostüm tasarımı Gökçe Şener, ışık tasarımı Hakan Özdemir, müzikleri Gürkan Çakıcı, koreografisi Yener Turan'a ait oyunun başlıca rollerinde Orkide Çivicioğlu, Cem Balcı, Bülent Çiftçi, Ergin Özdemir, Ümit Hasret Arslan yer alıyor.

- "Çehov'u tamamıyla sahneye getirmeye çalıştık"

Rejisör Bengisu Gürbüzer Doğru, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Vişne Bahçesi'nin, Rus yazar Çehov'un ölmeden önce kaleme aldığı son oyun olduğunu vurguladı.

Oyunun Rus devriminin ayak izlerini taşıdığını belirten Doğru, çarlığın ve aristokrasinin çöküşünü, burjuvazinin yükselişini anlatan oyunun bu değişimin toplumu nasıl etkilediğini gösterdiğini söyledi.

Çehov'un, komedi tarzı oyunlar yazdığını ısrarla söylediğini hatırlatan Doğru, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ancak Vişne Bahçesi'ne trajikomik demek daha doğru. Çünkü ben oyunların tamamıyla komedi ya da tamamıyla dram olduğuna inanan biri değilim. Şöyle düşünün bir güne gülerek başlayabilirsiniz ama ağlayarak bitirebilirsiniz ya da ağlayarak başladığınız bir günü gülümseyerek sonlandırabilirsiniz. Dolayısıyla Vişne Bahçesi'nde tabii ki gülümseyeceğiz, kahkaha atacağız ama tabii ki çok da hüzünleneceğiz."

Doğru, yıllarca dram olarak sergilenmiş oyunu farklı şekilde yorumladıklarını vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Çehov, 'Bu dünyaya uyum sağlayamamış aptalların komedisini yazdım.' der. İşte bugünün absürt kuramının atası sayılan Çehov'u tamamıyla sahneye getirmeye çalıştık. Klasik yorumunda Vişne Bahçesi'nde gülmek zor olabilir. Trajikomik hale getirerek, absürt, uyumsuz üslubu, o uyumsuzun saçmalığını yakalayarak oyunculuklarımızda vermeye çalıştık. Hiçbir ilişkisi yokmuş gibi görünen repliklerin, hiçbir ilişkisi yokmuş gibi görünen karakterlerin sessiz ilişkisini yakaladık."

Görselde Çehov'un pastoral ve gerçekçi tablosunu oluşturmaya çalıştıklarını, izleyicileri 1903 Rusya'sına götüreceklerini dile getiren Doğru, "Ama oyunculuklarda günümüze daha dayanan, daha bizim anlayacağımız tarzda bir dil kullanarak, uyumsuzluktan çıkan komediyi yaratmaya çalıştık." dedi.