BİZE ULAŞIN
Sözlü veya yazılı çevirinin belli kurallar ve teoriler çerçevesinde yapılması, incelenmesi ve betimlenmesi çeviribilimcilerin görevlerindendir. Dolayısıyla temelde Çeviribilim Bölümü, kaynak dildeki yazılı veya sözlü metinlerin hedef dile uygun bir şekilde aktarılmasını sağlayan uzmanların yetiştirilmesini mümkün hâle getirir. Farklı disiplinlerle iş birliği içerisinde olan Çeviribilim Bölümünde kuramsal ve uygulamalı pek çok ders mevcuttur. Bu dersleri başarıyla tamamlayan Çeviribilimciler de özel sektörde veya kamu kuruluşlarında öğretmen, akademisyen, çevirmen ya da memur olarak iş bulabilir.
Yazılı ve sözlü çevirinin betimleme, teori ve uygulamasını temel alan beşeri disipline çeviribilim denilir. Dolayısıyla çeviribilim disiplinin sahalar arası bir çalışma alanı olduğu söylenmelidir. Bununla beraber çeviribilim, farklı disiplinlerle de iş birliği içerisinde çalışır. Söz konusu disiplinler arasında sosyoloji, dilbilim, tarih, felsefe, edebiyat, göstergebilim ve karşılaştırmalı edebiyat gibi disiplinler yer alır.
Çeviribilimin Batı dillerindeki isimleri translation studies (İngilizce), traductologie (Fransızca) ve Translationwissenschaft (Almanca) olarak bilinir. Sosyal bilimler kapsamında yer alan bu disiplin, kendi içinde de farklı çalışma alanlarını içerir. Yani uygulamalı ve kuramsal alanları içeren çeviribilimin temel amacı, kaynak metni belli kurallar çerçevesinde hedef dilde yeniden yaratma olarak belirtilebilir. Buna bağlı olarak çeviribilim disiplininde çeviri metinlerin incelenmesi, betimlenmesi ve çeviri sürecini etkileyen unsurların belirlenmesi gibi uygulamalar da yürütülür. Dolayısıyla dilin yapısı, çeviri teorileri ve kültürel olguların birlikte incelendiği akademik disipline de Çeviribilim Bölümü denilir.
Lise eğitimini tamamladıktan sonra kendini çeviri alanında geliştirmek isteyen öğrenciler, Çeviribilim Bölümünün amacını araştırmaya başlar. Bu bağlamda Çeviribilim Bölümünün temel amacı, yazılı ve sözlü metinlerin belli kurallar ile teoriler çerçevesinde çevirisini yapacak olan uzmanların geliştirilmesi olarak açıklanabilir. Yani Çeviribilim Bölümünde eğitim alan öğrenciler, çeviri teknikleri alanında gelişim gösterir. Dolayısıyla Çeviribilim Bölümü, yabancı dildeki eserlerin veya yazılı ve sözlü metinlerin topluma aktarılmasını sağlayan uzmanların yetiştirilmesini mümkün kılar.
Farklı disiplinler ile bağlantılı olarak çeşitli çalışmalara imza atılan Çeviribilim Bölümünde pek çok ders mevcuttur. Yani gerek kültürel olgularla gerek ise dilin yapısıyla ilişkili olan bu bölümde farklı alanlara yönelik dersler de vardır. Bu bağlamda Çeviribilim Bölümünde hangi derslerin mevcut olduğunu merak eden kişilere temel Çeviribilim Bölümü derslerinden söz edilebilir. Çeviribilim Bölümü programında yer alan temel dersler ise şu şekilde sıralanabilir:
Kişilerin Çeviribilimci olmak için başvurabildikleri Çeviribilim Bölümünün eğitim süresinin kaç yıl olduğu sıklıkla araştırılır. Bu bağlamda Çeviribilimin bir lisans programı olduğu ve bu programın derslerinin 8 yarıyılda tamamlandığı söylenmelidir. Yani Çeviribilim Bölümü eğitim süresi toplam 4 yıldır.
Bu bölümün ilk senesinde çeviribilime giriş yapıldığı ve temel çeviri ile çevirmenlik ilkelerinin incelendiği söylenebilir. Çeviribilim Bölümü öğrencileri bu programın 2. senesinde ise metin okuma ve inceleme üzerine kapsamlı eğitimler alır. Üçüncü eğitim yılına başlayan bir çeviribilim öğrencisi, çeviri kuramları ile çeviri teknikleri üzerinde kuramsal ve uygulamalı olarak uzmanlaşmaya başlar. Bu bölümde verilen eğitimin son senesinde ise kişilere sözlü ve yazılı çeviri projesi ile uygulamalı eğitim derslerinin açıldığı bilinir.
Bağlantılı olduğu alanlar düşünüldüğü zaman Çeviribilim Bölümünün mezunlarına sunduğu iş imkanlarının da zengin olduğu söylenebilir. Dolayısıyla Çeviribilim Bölümünden mezun olan Çeviribilimcilerin iş tanımları da detaylı bir şekilde açıklanmalıdır. Çeviribilim mezunlarının iş hayatlarında yerine getirdikleri görevler ve yürüttükleri çalışmalar şu şekilde sıralanabilir:
Bir Çeviribilimcinin ne iş yaptığı gibi hangi meslek alanlarında çalışabildiği de sıklıkla sorgulanır. Çünkü farklı disiplinlerle iş birliği hâlinde olan bir Çeviribilimci, çeşitli görevleri de yerine getirebilir. Dolayısıyla Çeviribilim Bölümünden mezun olan kişilerin görev alabildikleri meslekler şu şekilde sıralanabilir:
Öğretmen, akademisyen, diplomat veya çevirmen olarak iş hayatına atılabilen Çeviribilim mezunları farklı kurum ve kuruluşlarda çalışabilir. Dolayısıyla çeviribilimcilerin iş olanaklarının gerek kamuda gerek ise özel sektörde son derece fazla olduğu belirtilebilir. Genel olarak Çeviribilim Bölümü mezunlarının iş bulabildikleri yerler ise aşağıdaki gibidir:
Özel sektörde veya kamuda çalışabilen Çeviribilimciler, farklı çalışma alanlarında iş hayatına atılabilir. Ancak Çeviribilim mezunlarının kamuda iş bulup bulamadıkları pek çok kişi tarafından merak edilen konular arasında ön plana çıkar. Bu bağlamda Çeviribilimcilerin hangi meslek alanlarında çalışabildiklerinin hatırlatılmasında fayda vardır. Örneğin formasyon alan Çeviribilimciler, devlete bağlı olan belli başlı eğitim kurumlarında öğretmen olarak çalışabilir. Yine konsolosluklarda ya da bakanlıklarda iş bulan Çeviribilimcilerin de kamuya bağlı olarak çalıştıkları söylenebilir. Çeviribilimciler, akademik hayatlarına devam ederek akademisyen olmaya hak kazandıkları takdirde de devlete bağlı olan üniversitelerde görev alabilir.
Kamuya bağlı olan kurum ve kuruluşlarda çalışabilen Çeviribilim Bölümü mezunları, özel sektörde de kolaylıkla iş bulabilir. Bu bağlamda Çeviribilimcilerin daha çok tercümanlık bürolarında veya özel şirketlerde çalışmayı tercih ettikleri belirtilebilir. Ancak formasyon alarak özel okullarda öğretmen olarak çalışan Çeviribilim mezunları da vardır. Yine Çeviribilim Bölümünden mezun olan kişiler yayınevlerinde çevirmenlik yapabilir. Bununla beraber Çeviribilim mezunlarının uluslararası çalışmalara imza atılan pek çok firmada da çalışma hayatına atılabildiği söylenmelidir.
