Çevre sorunları uzaydan tespit edilecek

Türkiye'den TÜBİTAK UZAY’ın dahil olduğu Avrupa Birliği 7.Çerçeve Programı projelerinden SEOCA’da sona gelindi. Program kapsamında desteklenen SEOCA projesiyle, Orta Asya’nın çevre sorunları uzaydan tespit edilebilecek. 14 ortaklı proje kapsamında çevre sorunlarının tespiti için yer gözlem teknolojileri kullanılacak. Projenin Türkiye’den TÜBİTAK UZAY ve Jeodijital firması olmak üzere iki ortağı bulunuyor.

SEOCA Projesi'nde Orta Asyalı 50’ye yakın kurumdan 200 uzman bir araya geldi. Projede çevrenin etkin olarak gözlenmesi için yer gözlem teknolojilerinin kullanımı konusunda, Orta Asya ülkeleri (Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan) ve Avrupa ülkeleri arasında önemli bir işbirliği kuruldu. Böylece zengin doğal kaynaklara ve eğitimli bir nüfusa sahip olan Orta Asya ülkeleri ile ilişkileri geliştirmek konusunda önemli adımlar atıldı.

Son aşamaya gelen SEOCA Projesi, Almanya Berlin Teknik Üniversitesi koordinatörlüğünde yürütülüyor. Bölge ülkelerindeki kurum ve uzmanlarla doğrudan görüşmeler yapılan projenin Türk ortakları arasında TÜBİTAK UZAY ve Jeodijital bulunuyor. İki yıldır devam eden projenin ilk 18 ayında, 5 bölge ülkesindeki mevcut durumun analizi yapıldı ve ulusal değerlendirme raporları oluşturuldu. Daha sonra bu raporlar 'Yer Gözlem Alanında Ulusal İhtiyaç ve Kapasiteler' adı altında yayınlandı. Raporlarda, bölgedeki yer gözlem alanındaki verileri alan, işleyen, saklayan ve kullanan tüm aktörler belirtildi ve bu verilerin toplumun çeşitli kesimleri tarafından nasıl kullanılabileceğine dair değerlendirmeler yapıldı. Hazırlanan tüm bu raporlar, bölgedeki ilgili kurumlara ve Avrupa Komisyonu’na sunuldu. Yer gözlem alanındaki kapasitenin geliştirilmesi amacıyla eylem planları da bu proje kapsamında hazırlandı.

Bünyesinde çeşitli konferansları da barındıran SEOCA Projesi'nde, TÜBİTAK UZAY uzmanları tarafından çeşitli eğitimler ve çalıştaylar düzenlendi. Projede ayrıca, çevre gözlem verilerinin toplanması ve dağıtılması için bölgesel pilot bir altyapı ve bu altyapının bir parçası olan GEONETCAST terminalleri kuruldu. Yüzey sularının kalite gözlem verilerine GEONETCAST üzerinden erişilebilecek.

SEOCA Projesi, Küresel Yer Gözlem Grubu(GEO)’nun Kapasite Oluşturulması Komitesi tarafından da destekleniyor. Türkiye GEO’ya 2008 yılının Temmuz ayında hükümet düzeyinde resmen üye olmuştu. SEOCA Projesi ile Orta Asya ülkelerinin de GEO’ya etkin katılımı sağlandı.