Antalya'da Toros Dağları'nın üzerine kurulu Gündoğmuş ilçesinde, Toroslar'ın zirvesi Akdağ ve Geyik dağlarında, 50 metre yükseklikten dökülen Uçansu Şelalesi'nin kaynağını da oluşturan Alara Çayı üzerinde; 7'si dere, 1'i baraj tipi olmak üzere 8 HES projesi bulunuyordu. Akdeniz'e döküldüğü alana kadar yaklaşık 80 kilometre uzunluğa sahip çay üzerindeki HES projelerinden 'Hayat 1.1', 'Hayat 1.2', 'Hayat 2' ile ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'ndan köylüleri sevindiren karar geldi.
5 Haziran 2021 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararına göre, bu HES'lerin planlandığı alanları da içine alan Uçansu Doğal Sit Alanı, 'Kesin Korunacak Hassas Alan' ilan edildi. Kararın ardından ÇED süreci başlatılan 'Hayat 1.1', 'Hayat 1.2' ve 'Hayat 2' HES ve regülatör projelerinin bulunduğu bölgedeki 6 köyden 700 köylünün imzasının bulunduğu dilekçe Kayabükü Mahallesi'nin muhtarı Hacı İbrahim Taşer tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü'ne sunularak, HES'lerin iptali istendi.
Başvuru üzerine ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü'nün ilk kararında, ÇED raporunda tespit edilen eksiklikler nedeniyle projeye ilişkin ÇED süreci durduruldu. Bu karara sevinen ancak HES projelerinin tamamen iptalini isteyen köylüler, ikinci kez başvuruda bulundu. HES projelerinin 'Kesin Korunacak Hassas Alan' içinde kaldığı, regülatör gölünün yerleşim alanlarını, köy camisi, balık çiftliği, Büyükköprü ve köy yollarını su altında bırakacağı, projelerin konutlara zarar vereceği ve insanların yaşamını olumsuz etkileyeceği belirtilerek, ÇED raporunun tamamen iptali istendi.
Köylülerin başvurusunu değerlendiren genel müdürlük, 31 Ağustos 2021 tarihli kararıyla 3 HES projesini iptal etti. Kararda, “Antalya ili Gündoğmuş ilçesi Kayabükü Mahallesi civarında Alara Çayı üzerinde Hayatsu Enerji Üretim şirketi tarafından gerçekleştirilmesi planlanan Hayat 1-2 Regülatörü ve HES faaliyet alanının bir kısmının 5 Haziran tarihli Cumhurbaşkanı kararı ile ilan edilen Uçansu Şelalesi Kesin Korunacak Hassas Alan içerisinde kaldığı tespit edildiğinden söz konusu projeye ait ÇED süreci 31 Ağustos 2021 tarihli yazımızla sonlandırılmıştır" denildi.
HES projeleriyle ilgili hukuki süreçte köylülerin avukatlığını üstlenen avukat Münip Ermiş, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ilgili genel müdürlüğünün kararını sevindirici olarak nitelendirdi. Ermiş, “Bu karar artık nihai bir karar. Daha önceki karar sadece süreci durdurma kararıydı. Bu kararla tümüyle ÇED süreci iptal edildi ve artık Alara Çayı üzerinde hiçbir şekilde HES projesi yapılamaz. Nehir üzerinde HES için diğer başka başvurular da varsa onların da iptali gerekiyor ve süreç bunu gösteriyor. Alara Çayı üzerindeki HES konusuyla ilgili endişeler artık bu kararla tamamen bitti. Zaten bu karar bir anlamıyla mahkeme kararlarının da teyidi anlamını taşıyor. Çok memnunuz ve bütün Uçansu ve Alara Çayı bölgesindeki köylülerimize hayırlı olsun" dedi.
Kararı büyük sevinçle karşıladıklarını belirten Kayabükü muhtarı Hacı İbrahim Taşer de “5 Haziran tarihli Resmi Gazete'de Cumhurbaşkanı kararıyla 'Kesin Korunacak Hassas Alan' ilan edildi ve ardından önce ÇED süreci durduruldu şimdi de HES'ler iptal edildi. Bölgemiz gerçekten eşsiz doğal güzelliklere sahip ve öncelikle 'Kesin Korunacak Hassas Alan' ilan eden ve bu kararıyla köy halkımızın yanında olduğunu gösteren Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'a ve HES projelerinin iptali nedeniyle de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'mıza çok teşekkür ediyoruz. Köy halkı olarak memnun olduk, sevinçliyiz" diye konuştu.
Kaynak: DHA