Evlenmek isteyen gençler için devlet yardımı olan çeyiz parası almak için öncelikle bir çeyiz hesabı açmak gerekiyor. Çeyiz parası almanın şartları nelerdir? Yaş sınırı var mı?
Öncelikle 24 yaşında henüz evlenmemiş gençlerle, 18 yaş altında çocuğu olan aileler çeyiz hesabı açtırmak için bankalara başvurmalı.
Çeyiz hesabında aylık ya da 3 aylık periyodlarla en az 3 yıl düzenli ödeme yapan hesap sahiplerine devlet, sözleşmede yer alan sürenin sonunda en fazla 5 bin TL’lik katkıda bulunacak. Hesap sahibinin, devlet katkısına hak kazanması için 27 yaşını doldurmadan önce ilk evliliğini yapması ve evlenmeden önce asgari 3 yıl boyunca çeyiz hesabına 100 ile bin TL arasında düzenli ödeme gerçekleştirmesi, ödeme planını aksatmaması gerekecek. Aylık planda ödemelerin 3 kereden fazla aksaması halinde devlet katkısı kesilecek. Katkı almaya hak kazanan vatandaşlar, evlilik belgelerini evlendikten sonra en fazla 6 ay içinde bankaya teslim etmek durumunda olacak.
Çeyiz hesabına dair yönetmelikte, vatandaşların bankalara yapacakları bireysel başvurularla açılacak çeyiz hesaplarına, belli şartlar sağlandıktan sonra devlet en fazla 5 bin TL katkı yapacağı belirtiliyor. Yönetmelikteki düzenlemeler şöyle:
- Ortak çeyiz hesabı açılamayacak, bir kişi birden fazla hesap açamayacak. Hesap bankalar arasında taşınamayacak.
- 18 yaşından küçük çocuklar için veli veya vasisi tarafından da hesap açılabilecek.
- Hesabı açan kişi bir defaya mahsus olmak üzere hesabına 15 bin TL’ye kadar para yatırabilecek.
- Çeyiz hesabına ödemeler aylık ya da 3 aylık düzenli yapılacak.
- Düzenli aylık ödemelerin alt sınırı 100 TL; üst sınırı ise 1000 TL olacak.
Ödemeler
- Katılımcı aylık ödeme planını seçerse, bir dönem içinde üç defadan; 3 aylık ödeme planını seçerse de bir defadan daha fazla ödemesini aksatamayacak.
- Katılımcının devlet katkısına hak kazanması için 27 yaşını doldurmadan önce ilk evliliğini yapması ve evlilik tarihinden önce asgari 3 yıl boyunca çeyiz hesabına düzenli ödeme yapması, ödeme planını aksatmaması gerekecek.
Çeyiz parası desteği 5 bin TL
- Devlet katkısı ödemesi evlilik tarihindeki birikim tutarının yüzde 20’sini ve azami 5 bin TL’yi geçmeyecek.
- Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 36 ila 47 ay olanlar için ödenek tutar 4 bin TL’yi; 48-59 ay arası olanlar için 4 bin 500 TL’yi; 60 ay ve üzeri olanlar için ise 5 bin TL’yi geçemeyecek.
- Devlet katkısı, bakanlık bütçesine bu amaçla konulan ödenekten karşılanacak.
Çeyiz parası ile ilgili mevzuat aşağıdaki gibidir.
5510 sayılı kanunun 37.maddesi'nde (Değişik fıkra: 17/04/2008-5754 S.K./23.mad)
‘’Evlenmeleri nedeniyle, gelir veya aylıklarının kesilmesi gereken kız çocuklarına evlenmeleri ve talepte bulunmaları halinde almakta oldukları aylık veya gelirlerinin iki yıllık tutarı bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödeneği olarak peşin ödenir. Evlenme ödeneği alan hak sahibinin aylığının kesildiği tarihten itibaren iki yıl içerisinde yeniden hak sahibi olması halinde, iki yıllık sürenin sonuna kadar gelir veya aylık bağlanmaz, bu durumda olanlar 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (f) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılır.
Evlenme ödeneği verilmesi halinde, diğer hak sahiplerinin aylık veya gelirleri evlenme ödeneği verilen sürenin bitimini takip eden ödeme döneminden itibaren 34 üncü maddeye göre yeniden belirlenir.’’ Denilmektedir.
SGk tarafından çıkarılan 2008/96 sayılı genelgede evlenme yardımı ile ilgili aşağıdaki hükümler yer almaktadır.
Evlenme Ödeneği Verilmesi
5510 sayılı Kanunun 37 nci maddesi gereğince evlenmeleri nedeniyle gelir ve aylıkları kesilmesi gereken kız çocuklarına evlenmeleri ve talepte bulunmaları halinde, almakta oldukları gelir ve aylıklarının iki yıllık tutarı bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödeneği olarak peşin ödenecektir.Evlenme ödeneği verilen kız çocukların gelir ve aylıkları, evlenme tarihini izleyen ödeme dönemi başından itibaren durdurulacak, gelir ve aylıkların durdurulduğu tarihten iki sene sonra da kesilecektir. Diğer hak sahiplerinin gelir ve aylıkları, gelir ve aylığın kesildiği tarihten itibaren yükseltilecektir. Evlenme ödeneği alan hak sahibinin gelir ve aylığının kesildiği tarihten itibaren iki yıl içerisinde yeniden hak sahibi olması halinde, bu süre içinde tekrar gelir ve aylık bağlanmayacak, bu gibi durumlarda kız çocuklarına bağlanacak ölüm gelir ve aylıklarının başlangıcı, iki yıllık sürenin dolduğu tarihi takip eden aybaşı olacaktır. Evlenme ödeneğinin ödenmesi için hak sahiplerinin bir dilekçe ile Kurumun ilgili ünitesine başvurması şarttır. Evlenme tarihi nüfus kütüğüne işlenmemişse, dilekçeyle birlikte, evlenme cüzdanının bir örneğinin de Kuruma verilmesi zorunludur.Bağ-kur sigortalılarından ölüm tarihi Kanunun yürürlük tarihinden önce olanların hak sahibi kız çocuklarının Kanunun yürürlük tarihinden sonra evlenmeleri halinde, bunlara da Kanunun 37 nci maddesi uyarınca evlenme ödeneği verilecektir.
Kısa vadeli sigorta kollarından ve ölüm sigortasından kazanılan diğer haklar (geçici iş göremezlik ödeneği, evlenme ve cenaze ödenekleri ile ölüm toptan ödemeleri), hakkın doğduğu tarihten itibaren beş yıl içinde istenmezse düşmektedir. Burada hak düşürücü süre işlediğinden, söz konusu haklar beş yıl içinde istenilmezse, bir daha ödenmeyecektir.