Çin 25 Sektörü Batırdı, Mermer Ve Doğaltaşı Şaha Kaldırdı

Halıdan elektroniğe, ayakkabıdan tekstil ve hazır giyime, bisikletten oyuncağa, gelinlikten mobilyaya kadar Türkiye’de 25 sektörü etkisi altına alan ve birçok işletmenin kapanmasına sebep olan Çin, mermer ve doğaltaş sektörünün ise kurtarıcısı oldu. Bütün dünyada ucuz ve kalitesiz ürünleriyle haksız rekabete yol açan Çin, mermercileri şaha kaldırdı. Türkiye genelindeki bin 500 mermer ocağı, Çin’e yapılan ihracat sayesinde ayakta kaldı. Çin'le çalışmayan mermer ocağı neredeyse kalmadı. Son üç yıldır sektörün en büyük pazarı haline gelen Çin’e mermer ve doğaltaş ihracatı, her yıl ortalama yüzde 20 artıyor. Geçen yıl 1 milyar 902 milyon dolarlık ihracatın 890 milyon dolarlık kısmı Çin’e yapıldı. Türkiye’den ihraç edilen mermer ve doğaltaşın yüzde 47’si Çin’e gidiyor. Türk mermeri artık Çin’de bir marka haline geldi. Çinliler, renk ve çeşitlilik açısından zengin olan Türk mermerine büyük ilgi duyuyor. Türkiye’den ihraç edilen doğaltaş ürünlerinin yüzde 95’i, Çin’in iç piyasasında tüketiliyor. Çin’e mermer ve doğaltaş ihracatının her yıl artarak devam edeceğini belirten Ege Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Arslan Erdinç, “Çin olmasaydı, bugün mermercilik sektörü bu seviyede olmazdı.” dedi.

ABD ve Avrupa’daki ekonomik durgunluktan sonra yönünü Çin’e çeviren Türk mermer ve doğaltaş sektörü, son üç yıldır büyük bir çıkış yakaladı. 2008 yılından beri Çin’e mermer ve doğaltaş ihracatı üç kat arttı. 2008 yılında 296 milyon dolar olan ihracat, 2012 sonu itibariyle 980 milyon dolara çıktı, bu yıl ise 1 milyar doları aşması bekleniyor. Sektör temsilcileri, Çin’in inşaat projelerinde granit yerine sağlığın ve estetiğin ön plana çıktığı doğaltaşı tercih ettiğini, bu sebeple gelecek beş yılda bu ülkeye ihracatın artarak devam edeceğini öngörüyor. Birlik Başkanı Erdinç, dünyanın ağır bir krizden geçtiği dönemde mermer ve madencilik sektörünün üretim ve ihracatını başarıyla sürdürmesinde Çin’in önemli rol oynadığını kaydetti. Çin’in Türk mermerinin en büyük alıcısı durumuna geldiğine dikkat çekerek, “Mermer ve doğaltaş sektörünü ayakta tutan Çin’dir. Ocaklardan çıkan mermer ve doğaltaşın neredeyse yarısı Çin’e gidiyor. Çin’e ihracat yapmayan ocağın ayakta kalması zor.” diye konuştu. Çin’in son zamanlarda işlenmiş mermer de almaya başladığına, bunun da sektör açısından önemli bir gelişme olduğuna işaret eden Erdinç, “Son yıllarda Hindistan da Türkiye için önemli bir pazar haline geldi. Hindistan da kotaları kaldırırsa Çin gibi büyük bir pazar daha açılmış olacak.” ifadelerini kullandı.

Çin’in Türk mermerine büyük ilgi duyduğunu ifade eden Onur Mermercilik Yönetim Kurulu Başkanı Selahattin Onur da şunları kaydetti: “Şirket olarak Çin'le çalışıyoruz. Blok ihracatımızın yüzde 35’ini Çin’e gönderiyoruz. Türkiye’de işlenmiş mermerin maliyeti çok yüksek olduğu için blok satıyoruz. Çin, bu alanda en çok ithalatı Türkiye’den yapıyor.” Afyonkarahisar’da faaliyet gösteren sektörün en büyük firmalarından Temmer Marble Genel Müdürü Ahmet Küçük ise üç ocaktan çıkardıkları mermer bloklarının yüzde 40’ını Çin’e ihraç ettiklerini aktardı. Çin’in Türk mermerini çeşit ve renk bakımından zengin olması sebebiyle tercih ettiğini belirterek, “Sektörün en büyüklerinden birisiyiz. Maliyetler çok yüksek olduğu için blok olarak ihraç ediyoruz ancak son yıllarda Mısır ve İran ciddi rakip olmaya başladı.” dedi.

Tablo-1:

Türkiye geneli toplam mermer ve doğaltaş ihracatı:

Yıl Miktar (milyon $)

2006 1.027
2007 1.242
2008 1.402
2009 1.241
2010 1.571
2011 1.674
2012 1.