Çinko nelerde var, içeren yiyecekler nelerdir? Çinko hangi besinlerde bulunur, çinko eksikliği nasıl anlaşılır?

Çinko insan vücudunda ihtiyacı kadar olması gereken önemli bir mineraldir. Besinler aracılığı ile alınan çinko büyüme, gelişme, bağışıklık sisteminin güçlenmesinde önemli görevler üstlenir. Hücresel metabolizmada da yer alan çinko, enzimlerin aktivitesi için gerekli bir mineraldir. Sağlıklı bir insanın vücudunda 2 ila 3 gram kadar çinko bulunur. Balık, istiridye, karides, buğday tohumu, et, ayçiçeği ve kabak çekirdeği, ceviz, badem, süt, yumurta en çok çinko içeren besinlerdir. Çinko içeren besinler günlük beslenme listenizin içine belli oranlarda eklenmelidir. Bunun için bir uzmandan yardım almanız daha doğru olacaktır. Peki, çinko hangi besinlerde var?

Çinko nedir?

Çinko, insan sağlığı için en gerekli minerallerden biridir. İnsan vücudu, sağlıklı bir işleyiş gerçekleştirebilmesi için mikro besin öğelerinden faydalanır. Mikro besin öğeleri ise minerallerden oluşur. Sağlıklı bir vücuda sahip olmak için demir mineralinden sonra en önemli mineral çinkodur. Bağışıklık sisteminden metabolik faaliyetlere pek çok önemli görev üstlenen çinko büyüme, gelişme, üreme fonksiyonu, doku oluşumu gibi pek çok faaliyeti içerir. Vücutta en çok kas, deri, saç ve kemikte yer alır. Çinko biyolojik ve fizyolojik süreçlerin çoğunda rol alır. Güçlü bir sinir sistemine ve sağlıklı işleyen bir bağışıklık sistemine sahip olmak için çinkonun vücuda yeterli miktarda alınması gerekir. Bunun için çinko içeren yiyecekler tüketmek gereklidir. Çinkonun faydaları:

• Çinkonun en bilinen görevlerinden biri bağışıklığı güçlendirmesidir.
• Cilt problemlerini önleyen çinko, saç dökülmesine iyi gelir.
• Kronik hastalıklara yakalanma riskini azaltan çinko yaraların iyileşmesini hızlandırmasıyla da bilinir.
• Protein sentezine katkıda bulunur ve tırnakların korunmasını sağlar.
• Yaşa bağlı ortaya çıkabilen alzheimer gibi hastalıkların önlenmesine yardımcı olur.
• Görme kaybına sebep olan sarı nokta hastalığını önleyici etkisi ile bilinir.
• Kronik yorgunluğu önlemesi için çinkodan zengin gıdalar tüketmek önemlidir.

Çinko nelerde var?

Sağlıklı bir insanın vücudunda yaklaşık 2-3 gram kadar yer alan çinko, hayvansal ve bitkisel besin kaynaklarından alınır. Bir öğünde yaklaşık 80 gram kadar tüketilen kırmızı et ile günlük çinko ihtiyacının büyük bölümü karşılanabilir. Zengin çinko içeren yiyecekler içerisinde hayvansal gıdalar düzenli olarak tüketilirse vücut için gereken çinko miktarı elde edilebilir. Hayvansal gıdalara ek olarak süt ve süt ürünleri, sebzeler ve kuru yemişlerde de çinko bakımından zengindir. Peki, çinko hangi besinlerde var? Çinko içeren besinler listesi:

• Hindi, kırmızı et, tavuk ve deniz ürünleri
• Badem, yer fıstığı, kabak çekirdeği, Antep fıstığı gibi kuru yemişler
• Susam
• Ispanak, roka, pazı, bamya, bezelye, mantar, patates gibi sebzeler
• Yumurta
• Beyaz peynir ve yoğurt gibi süt ürünleri

Çinko hangi meyvede bulunur?

Çinko yönünden en zayıf olan besin grubu meyvelerdir. Meyveler içinde çinkodan zengin olanlar: muz, çeşitli kuru meyveler, elma ve egzotik meyveler olarak sıralanabilir.

Çinko eksikliği nasıl anlaşılır?

İnsan vücudu için oldukça önemli bir mineral olan çinko hücre gelişimi ve çoğalmasında önemli bir role sahiptir. Enfeksiyonlara karşı korunma, bağırsak fonksiyonlarının düzenlenmesi gibi önemli fonksiyonlarda da etkin rol oynar. Yeterli miktarda çinko almadığınızda enfeksiyonlara yakalanma riskiniz artar. Çinko eksikliği bağırsak fonksiyonlarında değişim, anemi ve otoimmün hastalıkların oluşmasına zemin hazırlayan bir durumdur. Çinko eksikliği gözle görülür değişiklikler de ortaya çıkarır:

• Kuru ve pürüzlü bir cilt görünümü
• Saç dökülmesi ve tırnak bozuklukları
• Görmede yaşanan sorunlar
• İshal ve iştah bozuklukları çinko eksikliğinin belirtileri arasında gösterilir.

Bunlardan birkaç tanesi ile karşılaşmanız durumunda mutlaka bir uzman görüşü almalısınız. Ayrıca çinkodan zengin gıdalar ile bir beslenme programı oluşturmanız da önemlidir. Kırmızı et, kabuklu deniz ürünleri, baklagiller başta olmak üzere yulaf, kinoa ve fındık çinko bakımından zengin besin kaynakları olduğu için beslenme programı içine dâhil edilmelidir. Uzmanlar günde 15 mg çinko alımının yeterli olduğu üzerinde duruyor. Çocukluk, yaşlılık, gebelik ve emzirme dönemlerinde ise çinko ihtiyacının arttığının da altını çiziyor.

Çinko eksikliği için ne yemeli?

Çinko eksikliğini gidermek için uzun süreli tedavi mevcut diyetinizi değiştirmekle başlar. Bir uzman tarafından yapılan değerlendirmeler sonucunda çinko eksikliği tedavisi görmeniz de gerekebilir. Bunun dışında vücudunuzdaki çinko eksikliğini gidermek için bazı gıdalar tüketmeniz gerekir.

• Kırmızı et ve kümes hayvanları
• Tohumlar özellikle buğday tohumu ve yabani pirinç

Vejetaryenlerin yediği gıdalardan ihtiyacı olan çinko miktarını elde etmesi biraz daha zor olabilir. Bunlara ek olarak kaju fıstığı, bezelye ve bademler alternatif çinko kaynaklarıdır.