Cinsel yolla bulaşan hastalıklar hangileri?

Sık görülmelerinin yanında, erken tanı ve tedavi uygulanmadığı takdirde bu hastalıkların neden olduğu ek bazı sağlık sorunları ile de karşılaşılmaktadır. Bu hastalıklar, cinsel eşlerden sadece birinin sağlık sorunu değildir.

Korunmasız cinsel ilişki (prezervatif kullanmama) hastalığın sağlam eşe de bulaşmasına neden olur. Bunun yanında, tedavisi yapılmamış cinsel yolla bulaşan bir hastalığı olan hamile kadınların, doğum öncesi veya hemen doğum sonrası dönemde, bebekleri de risk altındadır.

Kadın veya erkekte kısırlık, düşük, yenidoğan bebeklerde görülen bazı enfeksiyonlar, dış gebelik, genital organ kanserleri ve ölüm cinsel yolla bulaşan hastalıkların neden olduğu sağlık sorunlarındandır.

Hangi hastalıklar cinsel ilişki yoluyla bulaşabilir?

Bugün için 40'dan fazla cinsel yolla bulaşan hastalık bilinmektedir. En sık rastlanılanları:

-HIV enfeksiyonu (AIDS )
-Hepatit B
-Bel soğukluğu (Gonore)
-Frengi
-Klamidyoz
-Kandidiyazis
-Trikomoniyazis
-Yumuşak şankır
-Granuloma inguinale
-Genital herpes
-Lenfogranuloma venerium

Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda belirtiler ne zaman ortaya çıkar?

Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda bazen belirti yoktur ya da kişiyi rahatsız etmeyecek kadar hafif belirtileri olabilir. Özellikle kadınlarda bazen hiç belirti görülmez. Ancak, tedavi edilmediği sürece, belirtisiz enfeksiyonu olanlar, bilmeden hastalığı başkalarına bulaştırırlar.

Cinsel temastan sonra hastalık belirtilerinin ortaya çıkması için geçen süre (kuluçka süresi) hastalıktan hastalığa farklıdır. Hastalık etkeni bulunduran biriyle girilen cinsel ilişki sonucu bulaşan mikroplar ya da virüsler cinsel organlarda akıntı, şişlik, ağrılı/ağrısız yaralar gibi belirtilere neden olabilirlerse de bazen, bulaştıktan sonra hiç bir belirti vermeyebilirler. Bu nedenle sağlıklı görünen biriyle girilen cinsel ilişkiden hastalık kapmak ya da kendi hastalığını bilmeden başkalarına bulaştırmak çok kolaydır.

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon etkenleri ilişki sırasında salgı alışverişi dışında, herhangi bir nedenle etken bulunduran kan nakli, hasta biri tarafından kullanılmış iğne ile enjeksiyon, anneden bebeğine kan yoluyla ya da doğum sırasında hatta kısmen emzirme ile geçebilir. Yiyecekler ve kaplardan ya da aynı ortamda yaşamakla bu tür hastalıklar bulaşmazlar.

Cinsel ilişki sırasında erkeklerden kadınlara hastalık bulaşması cinsel organların yapısı nedeniyle daha kolaydır. Birlikte yaşayanların başkalarıyla cinsel ilişkide bulunmamaları kendilerini ve eşlerini bu tür hastalıklardan korur. Ancak bireyler daha önceki cinsel ilişkilerinden edindikleri bulaşmaları yeni eşlerine taşıyabilirler. Herkes, özellikle de çok eşli olanlar için karşılıklı olarak korunma yolu, her cinsel ilişkide erkeğin ya da kadının kondom kullanmasıdır. Alışılmışın dışında bir durum olduğunda hekime başvurulmalıdır.

Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlarda Her İki Cinste de Görülebilen Ortak Belirtiler

-Ağrılı idrar yapma, idrar yaparken güçlük, sık idrara çıkma.
-Cinsel organlarda ağrılı/ağrısız açık yaralar ya da kabarıklar.
-Cinsel organlarda siğil ve uçuklar.
-Kol ve bacaklarda kaşıntısız kızarıklıklar, döküntüler.
-Cinsel organda karıncalanma hissi ya da kaşıntı.
-Baş ağrısı, halsizlik, bulantı, kusma.
-Ateş, üşüme.
-Ağızda yaralar.
-Kasıklarda şiş ve ağrılı bezeler.
-Deri altında şişlikler.

Erkeklerdeki Belirtiler

-Penisten akıntı (yeşil, sarı renkli) gelmesi.

Kadınlardaki Belirtiler

-Düzensiz adet kanaması.
-Kasık ve/veya bel ağrısı.
-Her zamankinden farklı nitelikte vajinal akıntı (beyaz, grimsi, yeşil, sarı, köpüklü, iltihaplı, kokulu)
-Ağrılı ya da güç cinsel ilişki.

Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar ve HIV/AIDS Aşağıda Belirtilen Yollarla Bulaşmaz:

-Havadan bulaşmaz.
-Birlikte yaşama, çalışma, mutfak malzemeleri, telefon, kağıt-kalem gibi eşyaların paylaşımıyla bulaşmaz.
-Hamam böceği, kene, tahta kurusu, sivrisinek, karasinek gibi hayvanların ısırması ile CYBE ve HIV bulaşmaz.
-Aksırık, öksürük, tükürük ve balgamla bulaşmaz.
-Aynı taşıt aracını kullanma ya da evcil hayvanların bakımıyla bulaşmaz.
-Kan vermeyle bulaşmaz.
-Yüzme havuzu, banyo küveti, hamam ve duştan bulaşmaz.
-Çeşmeler, su içilen musluklar ya da dolaplardan bulaşmaz.
-Kucaklama ya da kısa süreli okşama ile bulaşmaz.

Tedavi

Tedavi edilebilen gonore, klamidya, frengi, trikomonas gibi CYBE'de antibiyotikler kullanılmaktadır. İlaçları doktorun gerekli gördüğü durumlarda, önerdiği süre ve dozda eşle birlikte kullanmak gerekir. Aksi halde yararı değil zararı vardır. Tedavi edilemeyen yani çaresi olmayan CYBE'nin bazı belirtilerini azaltmak ya da yok etmek mümkündür. Fakat bu, hastalığı tamamen ortadan kaldırmak demek değildir.CYBE'yi tedavi etmenin en iyi yolu, bir klinikte erken teşhis ve tedavidir. Özel laboratuvar testleriyle tanı konulmalı, yayılmayı önlemek için olabildiğince çabuk tedavi edilmelidir. Yeni bir CYBE ya da hastalığın tekrarlanmasını önlemek için, hastanın cinsel eşi(leri) de izlenmeli ve tedavi edilmelidir.

Sizde herhangi bir cinsel yolla bulaşan hastalık olduğundan kuşkulanıyor musunuz?

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların tanısı hekim tarafından konabilir. Yukarıdaki belirtiler cinsel yolla bulaşan hastalıklara işaret edebilir.

-Hekim önerisi olmadan ilaç kullanmayınız!
-Cinsel yolla bulaşan hastalık belirtilerinden kuşkulandığınızda hekime başvurunuz.
-Cinsel eşinizin de muayene ve gerekirse tedavisini yaptırınız.

UNUTMAYINIZ:

-Cinsel ilişkide kondom kullanınız.
-Cinsel eş sayısının artmasının, hastalık bulaşma riskini de arttırdığını unutmayınız.
-Hastalık belirtisi olmadan da bulaşma olabileceğini unutmayınız.
-Size nakledilecek kanda gerekli testlerin yapılıp yapılmadığını sorunuz.
-Başkalarının kullandığı şırınga ve iğneyi kullanmayınız. Bir defa kullanılıp atılan şırınga ve iğne kullanılmasını isteyiniz.