Cinsel yollarla bulaşan hastalıkların önemi nedir?

Cinsellik hayatın vazgeçilemez bir gerçeğidir. Fakat cinselliğe bağlı olarak ortaya çıkan cinsel yolla bulaşan hastalıklar dediğimiz hastalıkları her zaman aklımızda bulundurmalıyız. Bu hastalıklar özellikle tek gecelik ve korunmasız ilişkiler sonrasında ortaya çıkmaktadır.

Bu hastalık grubunda ;

1.Bakteriyel hastalıklar( Gonore-Belsoğukluğu, chlamidya enfeksiyonu, sifiliz-frengi v.b.),

2.Virüs kaynaklı olanlardan (HIV-AIDS, Hepatit B, Hepatit C, HPV-Human papilloma virüs, Herpesvirüs),

3.Paraziter hastalıklardan trichomonas enfeksiyonu, Gardnerella enfeksiyonu, Uyuz

4.Mantar enfeksiyonu gibi başlıca enfeksiyonları sayabiliriz.

En sık görülenlerini yukarıda belirttiğimiz cinsel yolla bulaşan hastalıkların bir kısmı ilaçlarla tedavi edilebilirken(Belsoğukluğu, chlamidyal enfeksiyon gibi), viral hastalık grubundaki hastalıklar hayatı tehdit eden enfeksiyonlara yol açabilirler(AIDS, Hepatit). Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan genital siğil HPV (Human Papilloma Virüs) ile oluşmaktadır, bu virüsün bazı tipleri kadında serviks kanseri denen rahim ağzı kanserine sebep olabilmektedir. Aynı virüs erkeklerde penis, üretra ve mesane kanseri riskini artırmaktadır. Eşcinsel erkeklerde anal bölgede görülen genital siğillere bağlı anal kanser ortaya çıkabilmektedir. Genital siğil cinsel temasa bağlı olarak ortaya çıkan çok kolay bulaşma özelliği olan virüs kaynaklı bir hastalıktır.

Bu hastalıkların tedavisinden ziyade korunmaya yönelik tedbirler alınması çok daha kolaydır. Bu tedbirleri şu şekilde sıralayabiliriz;

1.Tek gecelik ilişkilerden kaçınılması,

2.Cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanımı,

3.Yasadışı ilaç kullanan(eroin vb) kişilerde riskin yüksek olduğunun bilinmesi,

4.Alkol kullanımı ve çok eşlilikte enfeksiyon sıklığının arttığının bilinmesi gerekir.

CİNSEL YOLLA BULAŞAN HASTALIKLARDA HANGİ BELİRTİLER GÖRÜLÜR?

Chlamidya ve Neisseria Gonore(belsoğukluğu)’da akıntı, idrarda yanma, sık idrara çıkma gibi belirtiler ilişkiden 1hafta -15 gün arasında ortaya çıkar, antibiyotiklerle tedavileri sağlanabilir. İdrar kültürü , chlamidya antijeni bakılması ve üretral sürüntü kültürü ile tanıları konulabilir.

Sifiliz (Frengi) penisi baş kısmının kenarında papül denen kabuklu sivilce olarak ortaya çıkar ve hastalığın 2 evresinde tüm vücutta kızarıklık yapan cilt bulguları ortaya çıkar. Şüpheli cinsel ilişkiden 1 ay sonra testlerde çıkabilir. Tedavisi Penisilindir.

-AIDS, hepatit gibi cinsel yolla ve kan teması ile bulaşan hastalıklar idrarda yanma , akıntı yapmaz. Hastalık standart testlerle 3. Aydan itibaren tespit edilir. Eğer cinsel ilişkiye girilen kişide hepatit veya AIDS varlığı öğrenilirse PCR tekniği ile 1 . haftadan itibaren virüslerin tanısı konulabilir. Gerekli hastalarda erken dönem immünglobulin tedavilerine başlanabilir.

-Genital Herpeste , genital bölgede ağrılı veziküller(içi sıvı dolu küçük kesecikler) ve kızarıklık görülür. Ağızdan antiviral ilaçlarla (10 günlük) tedavisi sağlanabilirken, tekrarlayan hastalarda uzun süreli ilaç uygulamaları yapılır.

-Genital siğiller, HPV (Human Papilloma Virüsü) ile oluşur, ciltten kabarık , karnıbahar görünümünde genital bölgede(erkekte penis ve çevresi, makat çevresi, kadınlarda vulvada, vaginada ve rahim ağzında) ortaya çıkabilir. Oral seks yapılması durumunda ağız içi mukozada da görülebilir. Tedavisinde lokal kremler, kriyoterapi, koterizasyon ve eksizyon yöntemleri kullanılabilir.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda şüphelenildiğinde hemen doktora başvurarak erken dönemde alınacak ilaç tedavileri ile enfeksiyonlar ortadan kaldırılırken, viral hastalıklarda erken dönemde verilen immünglobulin tedavileri hastalığın kronikleşme ihtimalini azaltmaktadır.

Hastalıklar oluşmadan önlemeye yönelik koruyucu yöntemler çok daha etkili yöntemlerdir.

Op.Dr.Murat ÇELTİK