Çocuğa ders çalıştırma yöntemleri

Bazı anne babalar zaman zaman çocuklarının gerektiği kadar ders çalışmadığından şikayet ederler. Onları bir türlü ders çalışması için ikna edememekten yakınırlar. Peki ama bunun için doğru yöntemleri uyguluyorlar mı dersiniz? Uzman Psikolog Yegan Sasık, okul çağı çocuklarına ev ödevi desteği verirken anne babaların dikkat etmesi gerekenleri Mynet Kadın için yazdı.

Çocukların ödevlerini bir yetişkin desteği olmaksızın yapabilmeleri önemli ve zamana ihtiyaç duyulan bir kazanımdır. Yetişkin yardımı olmaksızın çocukların ödevlerine dair sorumluluk ve ödevlerini yapabilme-tamamlayabilme becerisi önemli bir gelişim aşamasıdır.

Çocukların ödevlerini kendi başlarına yapmalarının gerekliliğinden konuşurken, bunun bir anda gerçekleşemeyeceği, anne ve babanın desteğini yavaş yavaş azaltıyor oluşunun çocuğa yavaş yavaş sorumluk bilincini kazandırmaya yarayacağı unutmamalıdır.

Her çocuğun öğrenme hız ve stili farklıdır. Dolayısıyla her çocuk için okul ders ve ödevleri ile ilgili aileler içerisinde izlenecek yol da farklılaşır. Ancak ilkokul yılları sonlanana dek sistemli desteğin sürüyor olması kesinlikle normal ve gereklidir.

Çocuklar evde neden ödev yapmak istemiyor olabilirler?

• Çocuk ile okul sonrası evde ilk karşılamada sorulan ilk sorunun 'ödev' ile ilgili oluşu.

• Ödev yapılırken sürekli çocuğun yanı başında durmak.

• Çalışma zamanını doğru ve işlevsel ayarlaması için çocuğa yardım etmemek (oyuna vakit kalmayacak ya da karnı aç ve dinlenmemişken ödeve oturması ya da uzun ödevlerde mola vermemesi).

• Ödevle ilgili sürekli eleştiride bulunmak.

• Özellikle ilkokul 1-2-3 öğrencilerinin yazıları ile ilgili sürekli düzeltmeler yapmak, yaptıklarını bir türlü beğenmeyip, silmek ve yeniden yazmalarını beklemek.

• Çocuğun 'neyi' anlamadığını anlamamak ve yapmadığı için 'tembel' etiketini yapıştırmak.

• Ödev yapıldığında ödül, yapılmadığında ceza vermek.

• Ödev ve okulla hiç ilgilenmemek.

Anne babalar sorumluluk bilinci kazandırmak ve öğrenmeyi artırmak için neler yapabilir?

• Destekleyici ve takdir edici söylemler önemli.

• Aranızdaki tek konu ödevler olmamalı.

• Çocuğunuzla baş başa geçirdiğiniz, ona ayırdığınız zaman dilimi 'ödev saati' olmamalı.

• Ödevin nerede ve hangi saat aralıklarında yapılması gerektiği belirlenmeli.

• Ödevi nerede ve ne zaman yapmak istediğine dair çocukların fikri alınmalı.

• Zaman yönetimi ile ilgili çocuklara destek olunmalı. Örneğin; "Okuldan 16.00'da dönüyorsun ve 21.00'de de yatıyorsun; bu saat aralıklarında, dinlendikten ve karnını doyurduktan sonra ödevlerine başlaman mantıklı olabilir. Ama ödev yaparken vereceğin molaları iyi hesaplayalım ki ödevler bittikten sonra oyun oynamak için zamanın kalsın, ne dersin?" gibi.

• Ödev saatinde, ödevlere beraber bakabilir ve hangisinden başlayacağına beraber karar verebilirsiniz. Ödevlerin uzunluğuna ve çocuğunuzun dikkatini sürdürebilmesine göre ödevleri iki ya da üç parçaya bölmek ve bu aralıklarda 10-15 dakika mola vermesini sağlamak yararlı olacaktır.

• Ödevlerde sizden destek istediğinde (örneğin problemi anlamadığında) elbette destek olup yol göstermelisiniz. Önemli olan çocuğunuz yerine ödevi yapmamak, soruları çözmemektir.

• Ödevlerin kontrolünde önemli olan özenli bir şekilde, hepsinin yapılıp yapılmadığıdır. Yanlışlar zamanla giderilecektir. Ödev özenle tamamlanmışsa önce takdir edip sonra tekrar göz atması için yanlış yerleri gösterebilirsiniz. Yanlışını düzeltemiyorsa, onunla soru üzerinden gidip, çözümü nasıl yaptığını, yanıtı ne düşünerek verdiğini anlamaya çalışarak; "Şuraya tekrar bir dikkat et istersen" gibi, dikkatinden kaçan şeyi ona göstermeyi deneyebilirsiniz.

Ödevlerin ciddi anlamda çocuğunuza ağır geldiğini, onun zorlandığını düşünüyorsanız ilk önce okul yetkilileri, sonrasında da bir uzmandan görüş almanız yararlı olabilir. Belki çocuğunuz için daha işlevsel bir çalışma planı, belki de kendisine daha uygun bir eğitim sistemine yönlendirilmesi gerekiyordur.

Yazan: Yegan Sasık

Uzman Psikolog